باورهای غلط درباره غیرفعال بودن کیسه هوا
کیسه هوا یا ایربگ یکی از بخش‌های مهم در خودرو است که ارتباط مستقیمی با ایمنی سرنشینان دارد. با وجود اهمیت این بخش اما اطلاعات مشتریان درخصوص آن نیز بسیار اندک است، به‌طوری که این روزها شاهد خاموش کردن ایربگ ماشین از سوی رانندگان ایرانی هستیم. موضوعی که سلامت راننده و سرنشینان خودرو را با مسائل بسیاری تهدید می‌کند. موضوعی که در تصادف‌های بسیار شدید جان بسیاری از سرنشینان را با خطر جدی مواجه کرده و در برخی موارد نیز موجب مرگ راننده یا سرنشین خودرو شده است. حال آنکه در صورت باز بودن دکمه ایربگ ممکن بود چنین اتفاق ناگواری برای سرنشینان خودرو صورت نگیرد.هر چند باورهای نادرست بسیاری در مورد کیسه هوا و شیوه کار آن وجود دارد، اما یکی از موضوعاتی که این روزها در ذهن بسیاری از مالکان خودرو در کشور ایجاد شده آن است که کیسه هوا خودرو در سفرهای شهری باید خاموش باشد زیرا رانندگی درون شهری خطر کمتری دارد بنابراین نیازی به روشن بودن این ابزار ایمنی وجود ندارد.

براین اساس انتخاب بسیاری از مالکان خودرو خاموش بودن دکمه ایربگ خودرو است. اما چرا مالکان خودرو در ایران ترجیح می‌دهند که دکمه ایربگ را خاموش کنند حال آنکه کیسه‌های هوای تعبیه شده در خودرو برای حفظ سلامت و جان آنها طراحی شده است. آیا چنین موضوعی در کشورهای دیگر نیز مرسوم است؟برخلاف تصور عمومی که در ایران وجود دارد، انتخاب دکمه خاموش و روشن کردن ایربگ تنها برای سمت شاگرد در نظر گرفته شده است. بنابراین این موضوع که با خاموش کردن این دکمه کیسه‌ هوای سمت راننده نیز خاموش می‌شود، باور غلطی است که در میان رانندگان وجود دارد. زیرا براساس استانداردهای جهانی خودروهای تک سرنشین هستند که می‌توانند با خاموش کردن سمت شاگرد از هزینه‌های احتمالی خود در صورت تصادف و باز شدن کیسه هوا بکاهند. بنابراین این انتخاب تنها برای رانندگانی در نظر گرفته شده است که به تنهایی از خودروی مورد نظر استفاده می‌کنند اما در صورت حضور سرنشین در خودرو این دکمه حتما باید فعال باشد تا در هنگام خطر ایربگ سمت شاگرد نیز روشن شود و احتمال خطرات ناشی از رانندگی برای سرنشین را کاهش دهد. بنابراین براساس استانداردهای جهانی دکمه خاموش و روشن کردن در همه ماشین‌های دارای ایربگ وجود دارد، اما این موضوع قوانین خاص خود را نیز دارد.

یکی از کارشناسان در گفت‌وگو با خبرنگار ما در این باره می‌گوید: در اوایل سال 1998 به شرکت‌های خودروساز اجازه داده شد که کلیدهای روشن/ خاموش روی خودرو قرار دهند تا امکان غیرفعال‌سازی کیسه‌های هوا وجود داشته باشد. اما این قانون غیرفعال کردن کیسه هوا را برای خودروهای تک‌سرنشین و کیسه هوای سمت شاگرد درنظر گرفته شده است.وی می‌گوید: اما اداره ملی ایمنی بزرگراه‌های آمریکا به جز در شرایط خاص، تنها در حالتی که صندلی عقب وجود نداشته باشد یا فضای آن برای قرار دادن یک صندلی ایمنی رو به عقب کودکان کافی نباشد مجوز نصب کلید غیرفعال‌سازی کیسه هوا را برای خودروهای نو می‌دهد. بنابراین در حال حاضر در آمریکا سازندگان خودرو مجوز نصب کلید غیرفعال‌سازی کیسه هوا را برای صندلی راننده در خودروهای نو ندارند چرا که برای اداره ملی ایمنی بزرگراه‌های آمریکا این ترس وجود دارد که در این صورت این کلید در تمامی خودروهای نو حتی در خودروهایی که توسط افراد در گروه‌های ریسک قرار نمی‌گیرند جزو تجهیزات استاندارد خودرو درآید.

در حالی که تجربه جهانی نشان دهنده اهمیت فعال بودن کیسه هوا است اما چرا رانندگان ایرانی ایربگ سمت شاگرد را خاموش می‌کنند؟ بسیاری از مشتریان با تصور اینکه در طول عمر یک خودرو ممکن است هیچ‌گاه ایربگ باز نشود و اطمینانی که به رانندگی خود دارند، این کار را انجام می‌دهند. از سوی دیگر اما موضوع مهم‌تر هزینه‌های ناشی از گران بودن تعویض کیسه‌های هوا است که این روزها موج غیرفعال کردن کیسه هوا در میان رانندگان خودروی ایرانی را ایجاد کرده است.متاسفانه بیشتر ایرانی‌ها ایربگ خودرو خود در سمت شاگرد را به منظور جلوگیری از خسارتی که باز شدن ایربگ به تودوزی خودرو وارد می‌کند را خاموش می‌کنند. زیرا در صورت فعال شدن ایربگ خودرو در برخی از ماشین مالک خودرو مجبور است که کل داشبورد خودرو را تغییر دهد که هزینه‌های بسیاری را برای آنها ایجاد می‌کند.فربد زاوه کارشناس خودرو نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: در ایران ارزش پول افراد بیشتر از جان آنهاست. به همین دلیل بسیاری از رانندگانی که خودرو آنها تک سرنشین نیست کیسه هوای سمت شاگرد را خاموش می‌کنند تا در صورت بروز حادثه کل داشبورد جلوی ماشین خود را تعویض نکنند.

وی اضافه می‌کند: هزینه تعویض داشبورد ماشین در خودروهای مختلف متفاوت است و از 3 میلیون تومان برای خودروهای داخلی به بالا است، براین اساس بسیاری از مالکان خودرو حاضر نیستند هزینه‌های ناشی از این موضوع را متحمل شوند.در این میان اما باور غلط دیگری نیز وجود دارد که موجب شده برخی از رانندگان دکمه غیرفعال کردن کیسه هوا را انتخاب کنند. این باور که به دلیل نقص فنی در سنسورهای کیسه‌های هوای موجود در خودروهای داخلی، این کیسه‌ها با ضربات بسیار کم نیز روشن می‌شوند و موجب تحمیل هزینه به مالکان خودرو می‌شود. براساس این تصور بسیاری از مالکان کیسه‌ هوای خودروی خود را خاموش می‌کنند.با این وجود فربد زاوه این موضوع را چندان درست نمی‌داند و معتقد است که فعال شدن ایربگ خودرو به شدت ضربه و جابه‌جایی قطعاتی که سنسور روی آن قرار دارد بستگی دارد. وی یکی از خطرات جدی در این باره را قدیمی بودن پلت‌فرم برخی از خودروهای کشور می‌داند و می‌گوید: پلت فرم برخی از خودروها به 30 سال پیش باز می‌گردد که در طراحی آنها کیسه هوا تعبیه نشده بود، اما براساس قانون کشور درخصوص الزامی بودن کیسه هوا این خودروها نیز باید کیسه هوا را داشته باشند که این موضوع مشکلاتی را برای آنها ایجاد می‌کند.

وی می‌افزاید: از جمله این مخاطرات آن است که داشبورد این خودروها بر اثر تصادف جمع می‌شود و با باز شدن کیسه هوا جان راننده و سرنشین نیز به خطر می‌افتد. هرچند گفته شده که این مشکل حل شده است، اما تست استاندارد بودن این خودروها بعد از رفع این نواقص هنوز مشاهده نشده است.کیسه‌های هوا جراحات منجر به مرگ را در مورد رانندگان 11 درصد و در مورد سرنشینان بزرگسالان 13 درصد کاهش می‌دهد. حفاظت ایجاد شده توسط کیسه هوا به علاوه کمربند ایمنی قابل مقایسه با هیچ نوع حفاظت دیگری نیست. مطالعات نشان می‌دهند که در یک برخورد، سرنشینانی که توسط کمربند ایمنی و کیسه هوا محافظت می‌شوند 50 درصد کمتر از سرنشینان مهار نشده دچار آسیب‌های مرگبار و جراحات جدی خواهند شد. براین اساس بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که مالکان خودرو حتما کیسه‌های هوای سمت شاگرد را نیز روشن بگذارند.