خاک معضل اصلی ۱۰ سال آینده کشور

دنیای اقتصاد: چهاردهمین نمایشگاه بین المللی صنعت کشاورزی اصفهان (اگرومک 2015) در حالی گشایش یافت که معاون وزیر جهاد کشاورزی در مراسم افتتاحیه آن پیشنهاد داد: برای حل بحران دشت شرق اصفهان می توان از سد زاینده رود آب را با لوله به این منطقه منتقل کرد.

علیمراد اکبری با اشاره به حاصلخیزی دشت شرق اصفهان که مانند آن هیچ جای ایران نیست، اظهار داشت: به طور حتم این پیشنهاد را به وزیر جهاد کشاورزی منتقل خواهم کرد و در شورای عالی آب با حضور جهانگیری مطرح می کنیم چرا که این طرح در سیستان اجرا شده و موفقیت آمیز بوده است.به گفته وی، با این اقدام دشت حاصلخیز شرق اصفهان تا حدود 100 هزار هکتار آبیاری می شود. وی با اشاره به پرت بالای آب در زاینده رود درباره جاری بودن این رودخانه در شهر، پیشنهاد داد: می توان نرسیده به شهر اصفهان مقداری آب را برای زیباسازی و موضوع گردشگری رهاسازی کرد.اکبری با انتقاد بر آماری مبنی بر اینکه 92 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود، تاکید کرد: در بخش کشاورزی کمتر از این میزان آب مصرف می شود. وی با اشاره به وضعیت بد منابع آب کشور از سال 78 تاکنون، بیان داشت: ایران با 74 درصد برداشت از آب های تجدیدپذیر از نظر شاخص برداشت کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل متحد در وضعیت فاجعه بار قرار دارد.

معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی گفت: میزان مطلوب شاخص برداشت برای آب های تجدیدپذیر 10 درصد و برای وضعیت فاجعه بالای 60 درصد است. به گفته وی میزان استحصال آب از منابعی همچون چاه ها 52.4 درصد، چشمه ها 20.9 درصد، آب های سطحی 17.4 درصد و قنوات 9.3 درصد است همچنین در حال حاضر نیمی از 800 هزار حلقه چاه موجود در کشور، غیرمجاز هستند. وی با هشدار از اینکه عده ای به غارت آب روی آورده اند، تصریح کرد: اگر جلوی چاه های غیر مجاز گرفته شود، بسیاری از مشکل های آبی ما حل می شود. وی در ادامه با اشاره به اینکه موضوع خاک در کشور مغفول و تنها اسمی از آن باقی مانده است، تاکید کرد: به طور قطع تا 10 سال آینده خاک به معضلی در کشور تبدیل می شود. اکبری میزان فرسایش خاک در کشور به ازای هر هکتار را 17 تن دانست و افزود: سالانه دو میلیارد تن فرسایش خاک داریم که میزان خسارت آن 56 میلیون دلار است. وی به راهکار حل این مشکل در برنامه ششم توسعه اشاره کرد و بیان داشت: براساس این برنامه سالانه باید 2.5 میلیون هکتار از اراضی کشور بهبود یابد.

اکبری با تاکید براینکه هرگونه برنامه ریزی برای آب بدون توجه به خاک معنا ندارد، تصریح کرد: از 165میلیون هکتار اراضی کشور حدود 75 میلیون هکتار خاک است که بخشی از آن نیز به دلیل شوری قابل استفاده نیست. وی همچنین میزان سطح زیر آبیاری تحت فشار در کشور را یک میلیون و 435 هزار هکتار اعلام و گفت: حدود 652 هزار هکتار از اراضی سنتی، تجهیز و نوسازی شده همچنین آمارها نشان می دهد مصرف آب در بخش کشاورزی 61 میلیارد مترمکعب است.معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به راهبردهای بخش مدیریت آب کشاورزی اشاره کرد و افزود: دوران سد سازی به سر آمده است و سد سازی در این کشور باید متوقف شود همانگونه که باید انتقال آب بین حوضه ای در این کشور به پایان برسد. اکبری تاکید کرد: تنها راه درست توسعه کشاورزی در این کشور افزایش توسعه به روش نوین و مسدود کردن چاه های فاقد پروانه است چراکه این غارت آب باید بالاخره متوقف شود.رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور نیز با اشاره به اقدامات وزارت جهاد کشاورزی طی دو سال گذشته، اظهار داشت: کاهش تقاضای آب، تغییر تاریخ کاشت و انتقال کشت از بهاره به پاییزه، توسعه کشت های نشایی، استفاده از رقم هایی با طول رشد کمتر و بحث توسعه کشت های گلخانه ای از جمله این اقدامات است.

به گفته کامبیز عباسی، در حال حاضر به ازای یک متر مکعب آب 500 گرم گندم تولید می شود که با مکانیزاسیون کشاورزی به دنبال تولید یک کیلوگرم گندم هستیم. وی با بیان اینکه در شرایط فعلی تقریبا یک تا یک میلیون و 110 هکتار از اراضی ما به کشاورزی حفاظتی تبدیل شده است، گفت: در حال حاضر ماشین آلات کشاورزی حفاظتی شده در ایران با یک چهارم قیمت جهانی بومی سازی شده است.عباسی با اشاره به اینکه با اقدامات صورت گرفته فضای پایداری در بخش کشاورزی ایجاد شده است، افزود: سال گذشته یک میلیون و 100 هزار هکتار کشت پاییزه کشورمان مکانیزه تر شده است. وی با تاکید بر اینکه در سال 91 حدود 100 تا 130 آزمون استاندارد در حوزه تجهیزات آبیاری انجام شده است، بیان داشت: در حال حاضر این عدد به 760 آزمون افزایش یافته است.به گفته رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور، بیشتر تجهیزات و ماشین آلات آبیاری کشاورزی کشور در حوزه استاندارد رشد 7 برابری داشته اند. وی با اشاره به اینکه 1550 میلیارد تومان در حوزه ماشین آلات کشاورزی به کشاورزان داده و جذب شده است، افزود: امسال این رقم به 1000 میلیارد تومان رسیده است. وی گفت: برای استان ها نیز رقم 30 تا 150 میلیارد تومان تسهیلات تخصیص داده شده که تاکنون دو سوم آن جذب و بقیه آن به دلیل نرخ سود بانکی با مشکلاتی مواجه بوده است.

به گفته عباسی، وزیر جهاد کشاورزی اقدامات بسیاری برای اصلاح نرخ تسهیلات کشاورزی داشته و طی 8 ماه گذشته رقم آن را به 18 درصد کاهش داده است. وی با تاکید بر اینکه صنعت کشاورزی باید بیش از صنعت خودرو مورد توجه باشد چرا که بحث امنیت غذایی مطرح است، تصریح کرد: در بسته حمایتی دولت باید نرخ سود تسهیلات کشاورزی اصلاح شود همچنین نباید صنعت ماشین های کشاورزی مغفول باقی بماند. وی به بخش فناوری های نوین در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: سال گذشته و امسال برای فناوری های نوین 30 درصد کمک بلاعوض قرار دادیم.عباسی با اشاره به اینکه طی دو سال گذشته 110 هزار دستگاه تراکتور و کمباین پلاک گذاری شدند، تاکید کرد: قرار است در یک برنامه سه ساله 440 هزار دستگاه تراکتور و کمباین زیر 25 سال سن شناسایی و پلاک گذاری می شوند.مدیرکل جهادکشاورزی استان اصفهان در این مراسم با بیان اینکه در سال‌های اخیر وزارت جهاد کشاورزی برای کشاورزان خط اعتباری ویژه‌ای ایجاد کرده است، گفت: وزارتخانه طی سال های 92 تا 94 حدود 2550 میلیارد تومان تسهیلات برای خرید ماشین‌آلات کشاورزی اختصاص داده که سهم اصفهان 70 میلیارد تومان بوده که تاکنون 50 درصد آن جذب شده است.

قدرت الله قاسمی افزود: با استفاده از اعتبار جذب شده حدود 820 دستگاه انواع تراکتور و کمباین و تعداد 1600 دستگاه ادوات وارد بخش شده است. وی با بیان اینکه در شرایط فعلی مکانیزاسیون به طور وسیع در استان اصفهان در خدمت کشاورزی است، خاطرنشان کرد: 97درصد عملیات خاک، 79 درصد عملیات کاشت، 62 درصد عملیات داشت و 84 درصد عملیات برداشت در استان به صورت مکانیزاسیون انجام می‌شود. وی با بیان اینکه از 400 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان، 100 هزار هکتار به دلیل خشکسالی از دایره کشاورزی خارج شده است، گفت: باید با استفاده از سامانه آبیاری نوین این نقیصه جبران شود.