عیارسنجی جذابیت در بورس

در ادامه بازار سهام کشور با سکانداری گروه فلزات اساسی در حالی وارد نیمه دوم سال شد که ریسک سیاسی مربوط به برجام سایه خود را بر سر معاملات سهام افکند. ادعای ترامپ در مورد عدم پایبندی ایران به برجام موضوعی بود که رشد قیمت سهام را متوقف کرد. با این همه گزارش‌های عملکرد شش ماهه شرکت‌ها در این گروه بار دیگر پتانسیل بالای این شرکت‌ها را برای صعود بیشتر نشان داد. تعدیل‌های مثبت در شرکت‌های بزرگ گروه فلزی- معدنی و همچنین پوشش‌های سودآوری مناسب این شرکت‌ها در شش ماهه اول سال، بار دیگر سهام زیرمجموعه این گروه را در مقایسه با صنایع دیگر به رخ بازار کشید. گروه پالایشی نیز تحت تاثیر افزایش قیمت نفت و روند صعودی نرخ دلار مورد توجه قرار گرفت به طوری که برخی کارشناسان، گزارش‌های عملکرد شش ماهه این شرکت‌ها را با تعدیل مثبت پیش‌بینی کردند (البته این شرکت‌ها در پایان مهر نیز گزارشی منتشر نکردند). پتروشیمی‌های اوره ساز و متانول ساز نیز تحت تاثیر رشد قیمت‌های جهانی و همچنین صعود نرخ دلار با افزایش قیمت مواجه شدند. با این همه گروه خودرو که زمانی با اقبال معامله گران رشد بیش از ۲۰۰ درصدی شاخص را نیز تجربه کرده بود، در نزولی ممتد حرکت کرد.

ارزیابی مسیر صنایع در نیمه دوم

برای پیش‌بینی وضعیت گروه‌های مختلف بورسی در نیمه دوم سال باید روند نرخ دلار، قیمت‌های جهانی، ریسک‌های سیاسی را در صنایع مختلف به صورت جداگانه بررسی کرد. به نظر می‌رسد همچنان پرقدرت‌ترین گروه‌ بورسی در شش ماهه دوم سال، گروه‌ فلزات اساسی باشد. چرا که محرک قیمت‌های جهانی و افزایش نرخ دلار از سهام این شرکت‌ها حمایت می‌کنند. قیمت کالاها و نرخ دلار در نظر گرفته شده در صورت‌های مالی این شرکت‌ها عوامل حمایت‌کننده از وضعیت سودآوری این شرکت‌ها است. در این راستا حتی در صورت تداوم رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی و نرخ ارز، تعدیل‌های مثبت سودآوری دیگری نیز برای این گروه محتمل است. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود، این صنایع همچنان در صدر توجهات قرار داشته باشند.

در دیگر گروه کالایی بازار سهام یعنی گروه پتروشیمی، پیش‌بینی‌ها مثبت است .افزایش نرخ دلار و همچنین افزایش قیمت در بازارهای جهانی از مواردی است که وضعیت مناسبی را پیش پای این صنعت قرار داده است. علاوه بر این انعقاد قرار‌داد با خارجی‌ها در برخی از شرکت‌های زیر‌مجموعه این گروه از جمله خوش‌بینی‌های برجامی ‌به شمار می‌رود. امری که البته حالا با ابهاماتی مواجه است. پیش‌بینی‌ها از وضعیت مثبت این گروه در حالی مطرح می‌شود که سایه تک نرخی شدن ارز در این گروه می‌تواند یکی از متغیرهای اثرگذار مثبت بر پیش‌بینی وضعیت سودآوری، این شرکت‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد. در گروه پالایشی چشم‌انداز افزایش قیمت نفت و هم چنین افزایش نرخ دلار، عوامل حمایتی از سهام زیرمجموعه به شمار می‌روند.با این همه ابهام در صورتهای مالی این شرکت‌ها تحت تاثیر نرخ گذاری محصولات از سوی پالایش و پخش از مواردی است که می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها را با ابهام مواجه کنند.

در این میان گروه‌هایی هستند که به طور مستقیم از برجام تاثیر می‌پذیرند. در صدر این گروه‌ها گروه بانک‌ها، خودرویی و حمل و نقل قرار دارند. پتانسیل این گروه‌ها‌ تحت تاثیر این ریسک، تحت الشعاع قرار خواهد گرفت.هر چند به دلیل حمایت‌های اخیر کشورهای اروپایی از برجام، آینده این توافق نامه با تهدید جدی همراه نخواهد بود، اما به هرحال تا زمان اعلام نظر نهایی کنگره در این باره این سهم‌ها معاملاتی توام با احتیاط را سپری خواهند کرد. (البته میزان اثرگذاری برجام در این گروه‌ها نیز به یک میزان نخواهد بود). بررسی روند معاملات سهام شرکت‌های خودرویی نشان می‌دهد که به تازگی سهامداران نسبت به کف‌های قیمتی این سهم‌ها و همچنین اخبار انعقاد قرار دادهای جدید با کشور‌های خارجی بی‌واکنش هستند. این موضوع نشان می‌دهد بازار در مورد این سهم‌ها تا حد زیادی محتاط است. به نظر می‌رسد معامله‌گران زمان تصمیم‌گیری خود در رابطه با این شرکت‌ها را به بعد از اعلام رسمی ‌نظر کنگره در مورد پایبندی ایران به برجام به تعویق بیندازند.

در این میان روند آتی صنایعی مثل رایانه‌ای‌ها و مخابرات نیز مثبت ارزیابی می‌شود. همان‌طور که این گروه‌ها چندان از موضوع برجام تحت تاثیر مثبت قرار نگرفتند، از ریسک‌های مربوط به آن نیز به مقدار زیادی در امان خواهند بود. وضعیت این گروه‌ها بیشتر تحت‌تاثیر وضعیت داخلی کشور ارزیابی می‌شود. در برخی از این گروه‌ها وضعیت، وابستگی زیادی به میزان نقدینگی دارد و افزایش نقدینگی می‌تواند منجر به بهبود وضعیت سودآوری این شرکت‌ها شود. گروه‌های دیگری نیز هستند که از رشد چشمگیر نرخ دلار اثر منفی می‌پذیرند. سهام شرکت‌های این گروه‌ها درصورت عدم پایداری برجام (بسیار ضعیف ارزیابی می‌شود) و افزایش نرخ ارز ریسک‌هایی را متحمل خواهند شد. صنایع قندی، غذایی و دارویی در زمره این گروه قرار دارند. ریسک افزایش نرخ دلار برای این گروه‌ها موضوعی است که می‌تواند به دلیل افزایش هزینه واردات مواد اولیه، سودآوری این شرکت‌ها را کاهش دهد.