حمایت؛ مهم‌ترین شرط موفقیت تیم‌های روباتیک

دنیای اقتصاد: یک تیم دانش آموزی دخترانه در تهران توانست با شرکت در مسابقات روبوکاپ در رده دانشجویی مقام سوم مسابقات را به دست آورد. این تیم با کسب این رتبه توانسته کلید ورود به مسابقات جهانی آلمان را به‌دست آورد. روژینا پورمقدم، مربی تیم روباتیک دانش‌آموزان دبیرستان فرزانگان تهران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید که دستاورد این تیم در ساخت شبیه ساز امداد و نجات در زمان وقوع زلزله می‌تواند نقش موثری در نجات جان انسان‌ها داشته باشد.

پورمقدم می‌گوید: «مسابقات جهانی روبوکاپ هر سال در یک کشور توسط کمیته بین‌المللی روبوکاپ برگزار می‌شود. این کشورها باید آمادگی برگزاری مسابقات جهانی را داشته باشند. با این حال کشورها برای آمادگی شرکت در مسابقات جهانی اقدام به برگزاری مسابقات در کشورهای خود می‌کنند. این مسابقات در دو رده برگزار می‌شود؛ ساخت روبات و ساخت برنامه‌‌های کامپیوتری شبیه‌سازی شده که در دو گروه‌بندی جداگانه دانش‌آموزی و دانشجویی برگزار می‌شود که طبیعتا باید گفت سطح مسابقات در رده دانشجویی بالاتر است.» به گفته او شرکت‌کنندگان اگر بتوانند با ارسال مقالاتی که دارای خلاقیت هستند نظر داوران را جلب کنند، می‌توانند در رده‌ای بالاتر از آنچه هستند شرکت کنند: «در این زمینه گروه دانش آموزی ما توانست با جلب نظر داوران در رده دانشجویی شرکت کند. به این صورت تیم شش نفره ما توانست در رده دانشجویی و گروه شبیه ساز کامپیوتری در زمینه امداد و نجات شرکت کند.» پورمقدم می‌گوید: «ما در زمینه امداد و نجات بعد از زلزله به برنامه‌های بیشتری نیاز داریم و این برنامه شبیه‌سازی شده در صورت اجرایی شدن می‌تواند به شناسایی شهروندانی که زیر آوار مانده‌اند بپردازند و با قرار گرفتن در سر مسیر عملیات آتش نشان و پلیس شروع به عملیات نجات کنند.»به گفته او در سه سال اخیر هیچ تیم دانش‌آموزی نتوانسته با شرکت در مسابقات دانشجویی موفق به کسب مقام شود. او ادامه می‌دهد: «هدف اصلی ما پیشرفت در شبیه‌سازی است تا بتوان علمکرد آنها را بهبود بخشید و مرزهای بیشتری در زمینه هوش مصنوعی را طی کرد.»

پورمقدم می‌گوید از جمله مشکلاتی که تیم‌های دانش‌آموزی روبوکاپ ایران با آن مواجه‌اند، نداشتن مکانی دائمی برای تمرین که در زمان فصل مسابقات بتوان شبانه روزی آنجا به تمرین پرداخت چراکه وزارت آموزش و پرورش با محدودیت مالی مواجه است و امکان در اختیار قرار دادن چنین فضایی به دانش‌آموزان را ندارد در حالی‌که تیم‌های دانشجویی برخوردار از این امکانات هستند. مشکل دیگر هزینه‌هایی است که بر دوش خانواده‌ها قرار دارد. مدرسه‌ها و وزارت آموزش و پرورش به‌جز چند کامپیوتر که در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند امکانات دیگری برای تیم‌ها فراهم نمی‌کنند این درحالی است که لزوم ساخت چنین برنامه‌های شبیه‌سازی در زمینه تجهیزات امداد و نجات در کشور ما امری ضروری است. در حال حاضر هم در ژاپن و برخی کشورهای آسیایی استفاده از این تجهیزات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این درحالی است که اجرایی کردن برنامه‌های شبیه‌سازی نیاز به هزینه مالی بالایی ندارند و با چند کامپیوتر و برنامه نویسی می‌توان به‌راحتی آن را اجرایی کرد.»پورمقدم می‌گوید خود نیز زمانی که دانش‌آموز بود به تنهایی هزینه‌های مسافرت و شرکت در مسابقات خارجی را می‌پرداخت، موضوعی که تیم‌های فعلی دانش‌آموزی هم با آن دست به گریبان هستند. او ادامه می‌دهد: «خیلی خوشایند نیست که تیم‌هایی در این سطح درگیر مشکلات مالی یا این مساله که شب را باید کجا بگذرانند، باشند.»

به گفته او ساخت روبات‌هایی که نمود عینی دارند بیشتر در معرض دیده شدن و حمایت هستند درحالی‌که برنامه نویسی برای امداد و نجات شهری که گرفتار زلزله شده است به دلیل اینکه نمود خارجی ندارد، زیاد اهمیت پیدا نمی‌کند درحالی‌که چنین کاری از سوی عده‌ای دانش‌آموز که توانسته‌اند چنین شبیه‌سازی را انجا دهند بسیار غرورآفرین است. او تاکید می‌کند: «تیم‌هایی از ایران پیش از این بارها شایستگی خود را در رشته‌های روباتیک ثابت کرد‌ه‌اند و مشکلی در زمینه خلاقیت وجود ندارد تنها مشکل حمایت است و اینکه به‌عنوان مثال تیمی در آستانه مسابقات جهانی به دلیل نداشتن ویزا از مسابقات جهانی باز بماند جای تاسف است.» روژینا پورمقدم به همراه کیانا جاهدی دو مربی تیم دانش آموزان دبیرستان فرزانگان تهران هستند و سیده بهین موسوی مدنی، یاسمین علی پور، ملینا فرش باف نادی، یکتا سرکمری، فاطمه زین‌آبادی و کیمیا جوادی نیز اعضای این گروه را تشکیل می‌دهند.