چگونه یک نوآوری به یمنی‌ها برق داد

مترجم: آناهیتا جمشیدنژاد

آلودگی هوا به مشکلی جدی در صنعا پایتخت یمن تبدیل شده است، اما این روند شروع به تغییر کرده است. جنگی که در سال ۲۰۱۵ بین دولت یمن و نیروهای غیرنظامی وفادار به رئیس‌جمهوری پیشین این کشور شروع شد به آغاز صنعت انرژی تجدیدپذیر صنعا کمک کرده است. زمانی که «ائتلاف عربی» در بهار ۲۰۱۵ حملات هوایی خود را در صنعا شروع کرد، شبکه برق ملی که تنها چند ساعت در روز برق شهر را تامین می‌کرد و گاهی این مقدار به چند ساعت در هفته می‌رسید، به کل قطع شد و مردمی که به شبکه برق عمومی و البته نامطمئن متکی بودند، در تاریکی ماندند.

علاوه‌بر این، شهروندانی که از ژنراتورهای بنزینی یا گازوئیلی به عنوان مکمل برای کمبود برق استفاده می‌کردند نیز بعد از افزایش قیمت سوخت چندان خوش‌شانس‌تر نبودند. در نتیجه انرژی خورشیدی به‌عنوان آخرین ملجا ظاهر شد.انرژی خورشیدی در این کشور جنگ‌زده، می‌تواند به یک بهسازی واقعی کمک کند. PV Solar به یمنی‌ها کمک می‌کند تا به این مهم دست یابند. زمانی که در سال ۲۰۱۵ جنگ داخلی در یمن شروع شد، به‌تبع آن رشد توان خورشیدی نیز آغاز شد. (solar power تبدیل انرژی از نور خورشید به الکتریسیته است؛ حال چه مستقیما از سامانه فتوولتائیک (PV) یا غیرمستقیم با استفاده از توان خورشیدی متمرکز) بحران ایجاد شده در یمن شبکه برق نامطمئن را قطع و سوخت را برای ژنراتورها هم کمیاب و هم گران کرد.

پنل‌های خورشیدی گرچه گران بودند، اما به معامله بهتری تبدیل شدند. وقتی افراد به تغییر به سوی توان خورشیدی روی آوردند، یک مرد یمنی تصمیم گرفت تا اپلیکیشنی بسازد که به مردم چگونگی نصب آنها را آموزش دهد؛ این امر به رشد به مراتب سریع‌تر استفاده از انرژی خورشیدی کمک کرد.انوار الحداد که این اپلیکیشن را ساخته و آن را PV Solar نام نهاده است می‌گوید «به‌دلیل جنگ و بحرانی که در یمن در جریان است، شبکه برق که از سوی دولت ارائه شده بود، به کل قطع شد؛ از این رو سیستم‌های توان خورشیدی به منبع اصلی برق برای خانه‌ها و کسب‌و‌کارها تبدیل شدند.» الحداد تخمین می‌زند که در سال ۲۰۱۶، انرژی خورشیدی از تقریبا ۵ درصد عرضه برق در شهرهایی مانند پایتخت یمن، صنعا، به بیش از ۵۰ درصد رشد کرد.

الحداد مهندسی است که تجربه شخصی در مورد توان خورشیدی داشته است و در مورد چگونگی نصب و استفاده از سیستم توان خورشیدی همواره از جانب دوست و آشنا مورد پرسش قرار می‌گرفته است.او می‌گوید: «تلاش کردم تا اپلیکیشنی بیابم که آنها بتوانند به آن استناد کنند. متاسفانه نتوانستم هیچ اپلیکیشنی برای انجام این کار بیابم. علاوه‌بر این، هیچ اپلیکیشن عربی برای سیستم‌های توان خورشیدی نیافتم.»او نمی‌دانست که چگونه اپلیکیشن بسازد («کدنویسی را دوست نداشتم، هر چند برای یادگیری آن بسیار تلاش کردم») اما Thunkable را یافت، یک پلت‌فرم drag-and-drop که همه می‌توانند بدون داشتن تجربه برای ایجاد اپلیکیشن از آن استفاده کنند. اپلیکیشن ایجاد شده به افراد کمک می‌کند تا اندازه سیستم پنل خورشیدی مورد نیاز آنها را محاسبه کنند. اگر کسی تلفن خود را روی این پنل بگذارد، این اپلیکیشن می‌تواند از ژیروسکوپ تلفن برای محاسبه شتاب پنل استفاده کند و به کاربر کمک کند تا برای دریافت حداکثر نور خورشید آن را تنظیم کند. ورژن عربی این اپلیکیشن همچنین شامل توضیحات و سفارش‌هایی در مورد چگونگی نصب، حفظ و استفاده از این پنل‌ها می‌شود.

برای Thunkable، که محصول Y Combinator (یک شتاب‌دهنده ایده آمریکایی) است این داستان مثالی از قدرت ایجاد فرصت‌ها برای افراد است تا مشکلات داخلی را حل کنند. آرون سیگال، یکی از موسسان و مدیر ارشد اجرایی این شرکت می‌گوید «در سیلیکون‌ولی، ما تلاش کردیم و توانستیم بسیاری از مشکلات جهان را با تکنولوژی حل کنیم؛ اما مشکلات بسیار زیادی وجود دارند که ما حتی از آنها آگاهی نداریم.» او می‌افزاید «با Thunkable مردم را قادر می‌سازیم تا با دانش خودشان از مشکلات بزرگ محلی این مشکلات را حل کنند.»این اپلیکیشن بیش از ۶۰ هزار بار در یمن دانلود شده است و در هزاران خانه و کسب‌و‌کارهای مختلف استفاده می‌شود. برای یمن، آنی‌ترین اثر توان خورشیدی جدید، دسترسی قابل‌اطمینان‌تر به جریان الکتریسیته است؛ حتی پیش از جنگ، خاموشی و نبود برق امری عادی محسوب می‌شد.

هنگامی که قیمت گازوئیل و بنزین در آغاز جنگ یمن دچار نوسان شد، انرژی خورشیدی گزینه به مراتب ارزان‌تری از استفاده از ژنراتورها بود. اما پذیرش انرژی خورشیدی اثرات بیشتری نیز داشته است: با ژنراتورهای کمتر، هوا پاک‌تر و شهرها هنگام شب آرام‌تر خواهند بود.یکی از شهروندان یمنی در سال ۲۰۱۶ می‌نویسد: « انرژی خورشیدی کیفیت زندگی مردم را به‌طور کلی بهبود بخشیده است؛ تحت شرایط عادی، سال‌ها و شاید حتی دهه‌ها طول خواهد کشید تا شهروندان صنعا را متقاعد کنیم که جایگزین کردن انرژی خورشیدی نه تنها برای محیط‌زیست بهتر است، بلکه پول آنها را نیز حفظ می‌کند.» او در ادامه می‌گوید «اما به نظر می‌رسد درگیری‌های داخلی مداوم، کمک می‌کند تا روند این جایگزینی به چند ماه کاهش پیدا کند.» این اپلیکیشن به تسریع وقوع این امر کمک کرده است.

منبع: Fastcompany