چگونه طبیعت بر سلامتی شما اثر می‌گذارد؟

آیا به تا به حال از خود پرسیده‌اید که طبیعت چگونه می‌تواند سلامتی و زندگی شما را بهبود ببخشد؟ افراد فعال در حوزه خدمات درمانی و سلامت عمومی دریافته‌اند که تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامتی- از جمله جایی که به دنیا آمده‌ایم، زندگی می‌کنیم، کار می‌کنیم، بازی ‌می‌کنیم و سن‌مان- نسبت به سیستم ارسال خدمات درمانی، مجموعا اثر به مراتب بزرگتری بر پیامدهای سلامتی دارد. تخمین زده می‌شود که سرویس‌های خدمات درمانی تنها مسوول ۱۰ درصد طول عمر هستند؛ در حالی که عوامل اجتماعی و محیطی مسوول ۲۰ درصد طول عمر، ۳۰ درصد ژنتیک و ۴۰ درصد رفتارهای فردی هستند. محیط اطراف ما و چگونگی تاثیر آنها بر انتخاب‌های ما اساس سبک زندگی سالم را شکل می‌دهند. اما طبیعت و در معرض محیط طبیعی قرار گرفتن چه تاثیری در بهبود سلامتی ما ایفا می‌کند؟

می‌دانیم که صرف زمان در طبیعت موجب می‌شود احساس خوبی داشته باشیم اما این امر به‌طور قابل‌ملاحظه بر تندرستی ما نیز اثر می‌گذارد؟ مطالعات متعدد نشان داده است که پاسخ این سوالات «بله» است. در سال ۲۰۰۶، مطالعه مجله American Scientist نشان داد که مشاهده طبیعت در مقایسه با نگاه کردن به یک دیوار خالی یا خیابان آسفالت، یک تجربه لذت‌بخش ایجاد می‌کند. برعکس، بودن در یک محیط پراسترس مانند یک خیابان پرترافیک موجب خواهد شد مغز توسط غدد فوق کلیوی، کورتیزول تولید کند. افزایش کورتیزول باعث کاهش یادگیری و حافظه، تضعیف سیستم ایمنی و کاهش تراکم استخوان می‌شود و افزایش وزن، فشار خون و بیماری‌های قلبی را تشدید می‌کند. همچنین با مختل کردن رشد مغز در کودکان، ایجاد مشکلات عاطفی، اختلالات افسردگی و تاثیر منفی بر توجه و کنترل مهاری (inhibitory control) بر سلامتی روحی آنها اثر می‌گذارد.

استرس مسموم، دشمن شماره یک سلامت انسان به شمار می‌رود و سپری کردن زمان در طبیعت می‌تواند یک وزنه تعادل موثر باشد. مطالعه‌ای که توسط رابرتسون کوپر- یک شرکت روانشناسی کسب‌و‌کار- انجام شده است، نشان می‌دهد زمانی که کارمندان در محیط کار در معرض المان‌های طبیعی مانند گیاهان و نور خورشید هستند، ۱۵ درصد تندرستی بیشتری داشته‌اند. علاوه بر این، پژوهش ایهاب الزیدی در دانشگاه اورگان نشان داده است که تقریبا ۱۰ درصد غیبت کارمندان می‌تواند به معماری بدون ارتباط با طبیعت مانند ساختمان‌های بدون پنجره یا بدون چشم‌انداز درخت یا فضای سبز نسبت داده شود. زمانی که نحوه بهبود بهره‌وری کارمندان و کاهش غیبت آنها- المان‌های کلیدی که بر سودآوری شرکت اثر می‌گذارند- (مانند پنجره‌های بیشتر و نور طبیعی) را مورد توجه قرار می‌دهیم، ایجاد فضاهای باز برای راه رفتن و افزودن فضای سبز بر محیط‌های شرکتی می‌تواند تفاوت قابل‌توجهی ایجاد کند. ایجاد فضاهای طبیعی بر فرزندانمان نیز تاثیر می‌گذارد. پژوهشی طی هشت سال با بررسی بیش از ۳ هزار کودکی که در کالیفرنیای جنوبی زندگی می‌کنند دریافته است که کودکانی که نزدیک پارک‌ها و مراکز تفریحی زندگی کرده‌اند، در سنین ۱۸ سالگی نسبت به کسانی که در مناطق دورتر بوده‌اند، شاخص توده بدنی (BMI) پایین‌تری داشته‌اند.

(شاخص توده بدنی، سنجشی آماری برای مقایسه وزن و قد یک فرد است. در واقع این سنجش میزان چاقی را اندازه‌گیری نمی‌کند؛ بلکه ابزاری مناسب برای تخمین سلامت وزن فرد با توجه به قدش است.) در حقیقت تخمین زده می‌شود که اگر همه کودکان دسترسی به فضای سبز داشته باشند، تقریبا ۱۰ درصد شاهد خواهند بود که BMI آنها از حالت اضافه وزن به حالت نرمال می‌رسد و ۲ درصد از حالت چاقی به اضافه وزن تغییر خواهند کرد. به‌عنوان یک برنامه‌ریز شهر یا شهردار، تصویب سیاست‌ها برای تغییر رفتارهای سلامتی یک خانواده یا کودک دشوار است؛ اما افزودن یک پارک به یک منطقه شهری می‌تواند تغییری باشد که به یک کودک اجازه می‌دهد تا به جای اینکه در خانه بنشیند و به بازی‌های آنلاین و ویدئویی دلخوش کند، با دوستانش در بیرون منزل به بازی بپردازد. افزودن درخت‌ها و فضاهای سبز بیشتر یک مزیت دیگر هم دارد و آن بهبود کیفیت هواست. مقاله مجله New England Journal of Medicine نشان داده است که هر چه آلودگی هوا کمتر شود، کودکان ریه‌های بهتری برای تنفس دارند و بیماری‌های تنفسی و آسم در آنها کمتر است. تحقیقات دیگر اثرات مشابهی در افراد بزرگسال شاهد بوده است.

صرف زمان در طبیعت همچنین برای سلامت روان ما مفید است.اسب‌سواری، دورچه‌سواری و رفتن به پارک می‌تواند حال بسیاری از ما را بهتر کند. بودن در طبیعت می‌تواند آنچنان حال ما را خوب کند که شاید مثلا دیدن یک فیلم یا خوردن غذا در یک رستوران شیک نتواند چنین چیزی را محقق کند. مزایای سلامت روانی ناشی از وقت صرف کردن در طبیعت، معمولا توسط سازمان‌های حفاظت از محیط‌زیست بیان نمی‌شود، اما زمان‌های بیرون منزل و در فضای طبیعی یک عادت سالم است که پیامدهای مثبتی برای بدن انسان به همراه دارد. مزایای سلامت روانی یک رویکرد برای یک اپیدمی سلامت روانی رو به رشد پیشنهاد می‌دهد که نیاز به خدمات مراقبت‌های بهداشتی پرهزینه‌ ندارد. دوباره علم این بحث را تایید می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد بین شهرنشینی و افزایش نرخ بیماری‌های روانی یک رابطه سببی وجود دارد. افراد ساکن در شهرها، در مقایسه با افرادی که در مناطق روستایی زندگی می‌کنند، ۲۰ درصد ریسک بالاتری در ابتلا به اختلالات اضطرابی و ۴۰ درصد ریسک بالاتری در ابتلا به اختلالات خلقی دارند. پژوهشی توسط دانشگاه استفورد در سال ۲۰۱۵، نشان داده است که راه رفتن در طبیعت می‌تواند ریسک ابتلا به افسردگی را پایین‌تر بیاورد؛ این نتیجه‌ای است که محققان بعد از امتحان فعالیت مغزی دو گروه به‌دست آوردند: یک گروه ۹۰ دقیقه در منطق جنگلی و طبیعی راه رفت و گروه دیگر ۹۰ دقیقه در مناطق شهری پر ترافیک قدم زد.

مطالعه گران و استیگسداتر از قریب به ۱۰۰۰ شهروند سوئدی نشان داد که هر چه یک فرد بیشتر فضاهای سبز باز شهری را ببیند، کمتر بیماری‌های مرتبط با استرس را گزارش خواهد داد. بخش حافظه و توجه نیز از صرف زمان در طبیعت منفعت کسب می‌کنند؛ محققان روان‌شناسی دانشگاه میشیگان نشان داده‌اند که یک ساعت تعامل با طبیعت منجر به بهبود ۲۰ درصدی می‌شود. بهبودی که در فصل‌های مختلف و دماهای متفاوت پایدار بوده است. زمانی که صحبت از اتاق بیمارستان‌ها نیز می‌شود، محیط‌ اطراف بسیار مهم و حائز اهمیت است. در پژوهشی که محققان در سال ۱۹۸۴ انجام داده‌اند نشان داده شده است که بیمارانی که به‌جای یک دیوار سفید، چشم‌اندازی رو به طبیعت از تخت بیمارستان‌شان دارند، مدت اقامت آنها در بیمارستان ۵/ ۸ درصد کوتاه‌تر است که به معنای پیامدهای بهبودیافته و هزینه‌های خدمات درمانی کمتر است.

گزارش Economics of Biophilia تخمین می‌زند که اگر به‌طور متوسط ۸/ ۴ روز برای بهبودی بعد از یک عمل جراحی بزرگ لازم باشد، این مقدار می‌تواند به نصف روز برای هر بیمار کاهش یابد و ۹۳ میلیون دلار در سال صرفه‌جویی کند. تحقیقات حاکی از آن است که پس از یک روز اقامت در بیمارستان، مجاورت در فضای سبز می‌تواند نرخ مرگ‌و‌میر را کاهش دهد. یافته‌ها نشان داده است که بازماندگان سکته مغزی که در مجاورت فضاهای سبز بوده‌اند، هرچه تراکم این فضای سبز بیشتر باشد، احتمال ریسک مرگ آنها بیشتر کاهش می‌یابد. با همه اینها هنوز تعداد پزشکان بسیار کمی نزدیکی به طبیعت را برای بیماران تجویز می‌کنند. ایجاد محیط‌های سبز بیشتر در محیط‌های شهری می‌تواند علاوه بر کاهش آلودگی، سلامتی و تندرستی را برای ما و کودکانمان به ارمغان بیاورد.