دغدغه امروز بنگاه‌های اقتصادی تامین مالی برای پروژه‌های در دست اجرای آنها است. نبود منابع مالی کافی سرمایه‌گذاری‌های آنها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. در این میان مسیرهای متعددی برای تامین مالی بنگاه‌ها در کشور تعریف می‌شود اما آنچه از اهمیت بالایی برخوردار است، انتخاب روشی ساده، سریع و با کمترین هزینه برای تحقق این امر است. در این راستا بازار سرمایه نقش مهمی در تجمیع اهداف مزبور دارد به‌طوری‌که این بازار نه تنها نظام تامین مالی شرکت‌ها را بهبود بخشیده، بلکه امکانات جدیدی در حوزه تامین مالی در اختیار بنگاه‌ها قرار داده است.به این ترتیب در حالی سال ۸۹ تنها شاهد انتشار ۲۹ میلیارد تومان انواع اوراق صکوک برای تامین مالی بنگاه‌ها از بازار سرمایه بودیم که این روند طی ۸ سال اخیر با روندی صعودی همراه بود ‌طوری‌که در سال ۹۶ به بیش از ۱۳‌هزار میلیارد تومان رسیده است. در ادامه نیز موافقت اصولی انتشار اوراق برای ۱۲ بنگاه در سال جاری، در اواخر سال ۹۶ صادر شد که از این ماه شاهد آغاز انتشار اوراق مزبور در بازار سرمایه خواهیم بود. ارزش انتشار این ۱۲ اوراق بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان است.

نگاهی به تامین‌ مالی‌های صورت گرفته

در این راستا غلامرضا ابوترابی، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه اظهار کرد: شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه، به‌عنوان متولی انتشار صکوک در بازار سرمایه، همواره به دنبال تسهیل، تسریع و توسعه در انتشار صکوک بوده و تاکنون حدود ۲۵هزار میلیارد تومان منابع مالی مورد نیاز شرکت‌ها، سازمان‌ها و دولت را از طریق انتشار انواع صکوک (اجاره، مرابحه و منفعت) در بازار سرمایه تامین مالی کرده است.

وی در ادامه با اظهار این که پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال جاری رشد چشمگیری داشته باشد، گفت: در این راستا با تامین مالی برای انتشار ۱۲ اوراق بنگاهی در اواخر سال گذشته موافقت شد و هم‌اکنون در حال انجام اقدامات لازم جهت کسب مجوز است.وی در ادامه افزود: در این میان انتشار ۹۲ میلیارد تومان اوراق شرکت مهندسی و ساختمانی صبا نفت در اولویت قرار دارد. به‌طوری‌که کارهای آن نهایی شده و به احتمال زیاد اولین انتشار اوراق در سال ۹۷ به این شرکت اختصاص داده شود.ابوترابی در ادامه به انتشار اوراق صکوک منفعت اشاره کرد و گفت: سال گذشته نخستین دوره از انتشار صکوک منفعت را در بازار تجربه کردیم. این اوراق برای تامین مالی دولت طی دو مرحله و در مجموع با حجم ۵ هزار میلیارد تومان صورت گرفت.

وی ادامه داد: همچنین اولین انتشار صکوک اجاره مبتنی بر سهام که برای تامین مالی شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز در سال گذشته انجام شد. انتشار این اوراق نیز طی دو مرحله و در مجموع با ارزش ۳هزار میلیارد تومان دنبال شد. مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی در ادامه افزود: همچنین در سال گذشته بیش از ۲هزار و ۶۰۰میلیارد تومان اقساط انواع صکوک از سوی شرکت‌های واسط مالی از بانی‌ها دریافت و از طرف شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به حساب دارندگان اوراق واریز شد.همچنین، ۷ مورد صکوک در مجموع به ارزش ۹۰۰ میلیارد تومان در سال گذشته سررسید و مبلغ اقساط و اصل این اوراق در موعدهای مقرر پرداخت شد.ابوترابی در ادامه افزود: از ابتدای ورود ابزارهای مالی اسلامی(صکوک) به بازار سرمایه ایران تاکنون ۵۳ مورد انواع صکوک به ارزش بیش از ۲۳هزار میلیارد تومان منتشر شده است. از این تعداد ۱۹ مورد به ارزش ۷/ ۱ هزار میلیارد تومان سررسید شده و مابقی اوراق در حال معامله است.

لیست انتشار سال ۹۷

مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی در ادامه به برنامه‌های سال جاری اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه در راستای حمایت از کالای ایرانی و تولید ملی ابزارهای متنوع تامین مالی را در اختیار صنایع گوناگون قرار داده است که صکوک نمونه‌ای از آنها است. در سال جاری تاکنون ۱۲ مورد انواع صکوک به ارزش بیش از ۳هزار میلیارد تومان در دست انتشار است.ابوترابی در ادامه افزود: منابع حاصل از انتشار این اوراق در حوزه‌هایی از قبیل داروسازی، خودروسازی، هواپیمایی، نفت، فولاد، ارتباطات، ناوگان ریلی و... به کار گرفته خواهد شد.

وی در ادامه توضیح داد: در این راستا موافقت اصولی تامین مالی شرکت سایپا به مبلغ ۳۹۰میلیارد تومان از طریق انتشار صکوک اجاره در بازار سرمایه صادر شده است. سایپا این رقم را جهت تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز خود صادر کرده است.ابوترابی ادامه داد: دارایی‌های مبنای انتشار این اوراق عبارتند از خط تولید پراید، خط پرس، تجهیزات سالن‌های تولیدی و تجهیزات خط رنگ که از سوی نهاد واسط از شرکت سایپا خریداری شده و سپس به‌صورت اجاره به شرط تملیک به وی واگذار می‌شوند.وی در ادامه توضیح داد: این اوراق ۴ ساله و با نرخ سود ۱۶ درصد بوده که این اجاره بها هر سه‌ماه یک بار توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به حساب دارندگان اوراق واریز می‌شود.به گفته ابوترابی، ناشر این اوراق شرکت واسط مالی اسفند یکم بوده و عرضه آن از طریق شرکت بورس تهران صورت خواهد گرفت. ضامن این اوراق، بانک ملت و شرکت تامین سرمایه بانک ملت نیز مسوولیت بازارگردانی و تعهد پذیره‌نویسی این اوراق را بر عهده دارد.

صکوک هواپیمایی بر آسمان بورس

ابوترابی در ادامه به انتشار ۵۰۰ میلیارد تومان صکوک هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در سال جاری اشاره کرد و گفت: بنا به درخواست شرکت تامین سرمایه بانک مسکن درخصوص تامین مالی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از طریق انتشار اوراق اجاره به مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان جهت خرید ١٢ فروند هواپیمای جدید از شرکت ایرباس، شرکت واسط مالی اردیبهشت به‌عنوان ناشر این اوراق تخصیص داده شد.وی در ادامه با اظهار این مطلب که بر اساس ماده ۲۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، این اوراق معاف از ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است، گفت: دارایی‌های مبنای انتشار این اوراق شامل ۹ فروند هواپیمای ایرباس است که به نهاد واسط منتقل و مجدد اجاره به شرط تملیک خواهند شد.به گفته ابوترابی، این اوراق ۵ ساله، با نرخ ۱۶ درصد و مواعد پرداخت هر سه ماه یک بار از طریق شرکت بورس اوراق بهادار تهران عرضه خواهند شد. شرکت تامین سرمایه بانک مسکن مسوولیت بازارگردانی و تعهد پذیره نویسی این اوراق را بر عهده دارد. بانک‌های مسکن، پارسیان و صنعت و معدن به ترتیب ۴۰ درصد، ۳۰ درصد و ۳۰ درصد بازپرداخت اصل و سود این اوراق را ضمانت کرده‌اند.

رکورد تامین مالی شکسته می‌شود

ابوترابی در ادامه به بزرگ‌ترین‌ تامین مالی در سال جاری اشاره کرد و با اظهار این مطلب که رکورد تامین مالی بنگاهی با ورود این اوراق شکسته خواهد شد، گفت: یکی از بزرگ‌ترین‌ تامین مالی‌های شرکتی را در ماه جاری شاهد خواهیم بود. این امر با پذیره‌نویسی و انتشار ۸۰۰ میلیارد تومان اوراق اجاره مبتنی بر سهام برای شرکت «مخابرات ایران» خواهد بود.

وی در ادامه به ارکان این تامین مالی اشاره کرد و گفت: این اوراق از سود ۱۶ درصدی برخوردار است. این اوراق ۴ ساله بوده و دوره بازپرداخت سود آن نیز هر ۳ماه یکبار است.ابوترابی درخصوص نرخ سود این اوراق نیز توضیح داد: در حال حاضر موافقت اصولی با نرخ سود ۱۶ درصدی این اوراق صورت گرفته و چنانچه ناشر یا شرکت تمایل به تغییر این نرخ داشته باشند، باید مراحل جدیدی از این امر طی شود.به گفته ابوترابی، برای ضمانت انتشار اوراق مزبور نیز سهام دو شرکت مخابرات ایران و ارتباطات سیار ایران (همراه اول) وثیقه شده است. به این ترتیب بخشی از سهام «اخابر» و «همراه» به‌صورت ضمانت، وثیقه انتشار ۸۰۰ میلیارد تومانی مزبور قرار گرفته است.مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه در ادامه خاطرنشان کرد: شرکت تلاش زیادی برای انتشار هر چه سریع‌تر این اوراق دارد و نیاز جدی به تامین مالی مزبور دارد. به این ترتیب درخواست داشته تا مراحل انتشار این اوراق هر چه سریع‌تر نهایی شود. به‌ این ترتیب به‌نظر می‌رسد پذیره‌نویسی مزبور در ماه جاری صورت گیرد. این انتشار از طریق بورس تهران صورت خواهد گرفت.

نگاهی به تامین مالی دیگر شرکت‌ها

همچنین طبق فهرست منتشر شده از سوی شرکت مدیریت دارایی مرکزی، انتشار ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق اجاره برای تامین مالی شرکت بابک مس ایرانیان، انتشار ۳۶۰ میلیارد تومان اوراق اجاره برای تامین مالی شرکت فولاد بوتیای ایرانیان، انتشار ۴۰۰میلیارد تومان اوراق اجاره برای تامین مالی شرکت فولاد سیرجان ایرانیان و انتشار ۱۰۰ میلیارد تومان اوراق منفعت برای تامین مالی شرکت هواپیمایی ماهان در سال جاری صورت خواهد گرفت. تمامی ۴ اوراق مزبور با نرخ سود ۱۶ درصدی منتشر خواهند شد.همچنین در سال جاری بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان اوراق اجاره برای تامین مالی شرکت تجهیزات ناوگان ریلی البرز نیرو منتشر خواهد شد. نرخ سود این اوراق ۱۵ درصد درنظر گرفته شده است.انتشار ۵۰ میلیارد تومان اوراق مرابحه برای شرکت صنعت غذایی کورش، ۷۷ میلیارد تومان اوراق استصناع برای شرکت تجارت کوشش سپاهان و ۲۰ میلیارد تومان اوراق مرابحه برای شرکت آدوراطب از جمله دیگر تامین‌های فهرست شده برای سال جاری است.

10 (1)

10 (2)