در گفت‌وگو با بهادر بیژنی مطرح شد
بورس کالا برای ورود به بازار عراق بسیار جدی است
آزادسازی اقتصادی، دستیابی به اقتصاد آزاد، به‌دست آوردن سهمی از بازار جهانی و برخوردار شدن از روابط و تجارت بین‌الملل نیازمند بهره‌گیری از پتانسیل‌های بازار سرمایه به‌ویژه بورس‌های کالایی است. در این راستا، صادرات انواع کالا از دریچه بورس کالا در حالی در برخی محصولات در حال انجام است که توسعه بخش صادراتی در صنایع دیگر نیز می‌تواند فرآیند صادرات محصول را برای تولیدکنندگان تسهیل کند. این بازار علاوه بر مناسب کردن قیمت‌ها، دسترسی متقاضی و عرضه‌کننده با یکدیگر را آسان‌تر می‌کند و در راستای همگن‌شدن با مکانیسم سایر بورس‌های دنیا حرکت می‌کند. در این زمینه، راه‌اندازی و توسعه سکوهای معاملاتی مشترک یکی از مهم‌ترین راه‌های توسعه روابط بین‌الملل بورس کالای ایران با دیگر بورس‌های کالایی محسوب می‌شود. اتفاقی که در سال گذشته با راه‌اندازی سکوی معاملاتی مشترک ایران و هند کلید خورد تا دریچه‌ای جدید پیش‌روی فعالیت‌های بورس کالا باز شود. در همین ارتباط «کالاخبر» با «بهادر بیژنی» مشاور رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور بین‌الملل به گفت‌وگو پرداخته است که شرح آن در ادامه آمده است.
نقش راه‌اندازی سکوهای معاملاتی مشترک بین بورس کالای ایران با بورس کالای دیگر کشورها را در توسعه این بازار چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بورس کالای ایران در واقع در حوزه روابط بین‌الملل یکی از پیشروترین بورس‌های ما است که در بحث راه‌اندازی سکوهای معاملاتی مشترک با بورس کالای هند برای معامله محصولاتی از جمله قیر پیشرفت بسیار خوبی حاصل شده است. البته بورس کالا پروژه‌های دیگری هم در کشورهایی از جمله عراق و نیز همکاری با بورس سن‌پترزبورگ در دست اجرا دارد. به اعتقاد بنده، راه‌اندازی این سکوهای معاملاتی مشترک می‌تواند، هم در بحث کیفیت و هم در بحث شفافیت و قیمت بسیار کمک‌کننده باشد.
کدام‌یک از این پروژه‌ها به مرحله اجرا و راه‌اندازی رسیده است؟
مستحضرید که قیر ایران از راه‌های مختلفی به دست هندی‌ها می‌رسد. در این مسیر امکان دارد هم در بحث کیفیت قیر مداخله‌هایی انجام شود و هم قیمت آن تحت‌تاثیر قرار گیرد. در همین راستا، نهاد ناظر بازار سرمایه هند (SEBI) و نهاد ناظر بازار سرمایه ایران (SEO) موافقت‌نامه‌ای امضا کردند و یکی از بحث‌های جدی همکاری بین بورس‌های کالای دو کشور بود که در نهایت جزئیات کامل راه‌اندازی سکوی معاملاتی مشترک در بورس کالا طراحی شد و امیدواریم این بحث در سال جاری به‌صورت جدی عملیاتی شود و بتوانیم شاهد معاملات قیر بین ایران و هند منحصرا از طریق بورس کالا باشیم.
با توجه به کیفیت بالای قیر تولید شده در کشور، راه‌اندازی این سکوی معاملاتی مشترک چقدر در برندسازی قیر ایرانی و افزایش کیفیت محصول تحویلی به مشتریان خارجی و همچنین برای جلوگیری از مواردی همچون قاچاق یا صادرات و واردات غیر‌مجاز کالا، اثرگذار است؟
توسعه این سکوهای معاملاتی خیلی می‌تواند کمک‌کننده باشد. از این جهت که باعث حذف واسطه‌های غیر‌ضروری می‌شود. متاسفانه ما شاهد هستیم که کیفیت بالای قیر ایران بعضی مواقع در فرآیندی که محصول به دست مشتریان هندی می‌رسد به دست بعضی از واسطه‌ها با تغییراتی همراه شده و با ناخالصی‌هایی مخلوط می‌شود، از این‌رو راه‌اندازی سکوی معاملاتی مشترک جلوی این سوءاستفاده‌ها را می‌گیرد. با توجه به سابقه موفق بورس کالا در حوزه محصولات کشاورزی و پتروشیمی دلیلی نمی‌بینیم که در مورد قیر نتوانیم با کشورهای خارجی وارد معامله شویم؛ چراکه بورس کالا دید بین‌المللی دارد و این یکی از دلایل موفقیت این بورس است. وجود دید بین‌المللی در بین مدیران بورس کالا به آنها وسعت نظری داده است که تاثیر اولیه آن در بهبود شرایط بازار خودمان در داخل کشور اعمال شده و تاثیر غیرمستقیم آن موجب گسترش شفافیت و استانداردها و بهبود شرایط بازار داخلی شده است.
دیگر پروژه‌ها در چه مرحله‌ای هستند؟
بورس کالا برای ورود به بازار عراق بسیار جدی است. در حال‌حاضر نیز مدیرعامل بورس کالا در گروه همکاری اقتصادی بین ایران و عراق عضو است و این امر کمک می‌کند که دو کشور بتوانند پروژه‌های مشترکشان را جلو ببرند. من فکر می‌کنم که بورس کالا در حوزه مشاوره هم می‌تواند برای راه‌اندازی بورس‌های کالایی به دیگر کشورها کمک کند زیرا تجربیاتی که بورس کالا دارد و با تلاش‌هایی که در این مجموعه صورت گرفته، الان به یکی از مهم‌ترین بورس‌های کشور تبدیل شده است و می‌تواند در تعامل با کشورهای همسایه و حتی برای دیگر کشورها هم مفید باشد. همچنین درخصوص همکاری با بورس سن‌پترزبورگ با جدیتی که در بین مدیران مجموعه بورس کالا وجود دارد، امیدوارم بتوانیم امسال به نتایج و توافق‌های خوبی در حوزه‌های مختلف کالایی برسیم. در مجموع اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار از توسعه مناسبات بین‌المللی بورس کالا و ایجاد سکوهای معاملاتی مشترک استقبال می‌کند؛ به‌طوری که در زمان راه‌اندازی سکوی معاملاتی مشترک با کشور هند رسما علاقه‌مندی خود را ابراز کرد تا فعالیت این سکوی مشترک بین دو کشور به‌صورت اجرایی و در حجم بالایی هر‌چه سریع‌تر شروع شود.
به نظر شما چه محصولاتی را بیشتر می‌توان از طریق سکوی معاملاتی مشترک معامله کرد؟
به‌نظر من برای معامله محصولاتی که ایران در حال‌حاضر در حوزه صادرات آن فعالیت دارد، می‌توان از طریق سکوهای معاملاتی مشترک ورود پیدا کرد، به‌عنوان مثال محصولاتی مثل پسته، زعفران، قیر یا فرش ایرانی و سایر محصولاتی که صادراتش با حجم بالا انجام می‌شود، می‌توان از طریق سکوهای معاملاتی مشترک وارد معامله با دیگر کشورها شد. اینها همه فرصت‌هایی است که بورس کالای ما می‌تواند از آن استفاده کند.
استقبال از سمت کشورهای دیگر برای همکاری با بازار سرمایه ما و به‌ویژه بورس کالای ایران چگونه است؟ با توجه به بحث تحریم‌هایی که علیه کشور اعمال می‌شود، آیا می‌توانیم برای افزایش تعداد سکوهای معاملاتی مشترک و حجم مبادلات کالا از این طریق امیدوار باشیم؟
من فکر می‌کنم این امکان وجود دارد، به‌طوری که در مذاکرات اخیر بحث همکاری بین بورس کالای ایران و سنگاپور نیز مطرح شده است. بر همین اساس اعتقاد دارم تعداد کشورهایی که تمایل به همکاری دارند خیلی فراتر از این است؛ البته شاید بهتر باشد به‌جای افزایش تعداد کشورها برای همکاری، بر چند کشور تمرکز کنیم؛ چراکه الان بورس کالای ما بورس شناخته‌شده‌ای در جهان شده و اعتباری کسب کرده است؛ نکته مهم این است که این اعتبار حفظ شود و پس از آنکه پروژه‌های تعریف شده برای همکاری با این چند کشور اجرایی شد، می‌توانیم به همکاری با دیگر کشورها و سایر محصولات و بازارها نیز فکر کنیم.
ارسال نظر