رصد تولید در آمار نیمسال

همچنین ارزیابی‌های صورت گرفته نشان‌دهنده آن است که در دوره زمانی مورد بررسی رشد تولید در میان گروه‌های مورد بررسی را مدیون دو گروه معدنی و پتروشیمی هستند و گروه صنعتی‌ها در این مدت بیشترین افت را تجربه کرده‌اند. براساس آمار اعلام شده از مجموع ۳۱ محصول منتخب صنعتی در نیمه نخست سال جاری در مجموع ۲۲ محصول افت تولید داشته‌اند و تنها ۹ محصول رشد تولید را ثبت کرده‌اند. سیاست‌های جدید ارزی و تجاری دولت از ابتدای سال جاری یکی از دلایلی است که فعالان صنعتی معتقدند دسترسی بنگاه‌های تولیدی به مواد اولیه مورد نیاز را مشکل کرده است. این امر عمده عاملی است که صنعتی‌ها افت تولید در نیمه نخست سال‌ جاری را به آن نسبت می‌دهند. پیچیدن خبر بازگشت تحریم قبل از اعمال تحریم‌ها یکی دیگر از دلایلی است که فعالان صنعتی معتقدند موجب شد تا دسترسی بنگاه‌‌های تولیدی پیش از شروع تحریم‌ها به مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز این بخش با چالش‌های بسیاری مواجه شود، چالشی که به موانع داخلی گره خورد و دپوی کالا در گمرک را به همراه داشت. اما با شروع تحریم‌ها فعالان صنعتی معتقدند که در ماه‌های آینده شاهد رکودی بیش از پیش خواهیم بود و برای آنکه این چالش نمود پیدا نکند دولت باید چاره‌ای برای تحریم‌های داخلی پیدا کند تا شاید شرایط برای اثرگذاری تحریم‌ها در بخش صنعت کاهش یابد.

 از دیگر عواملی که همواره بر روند تولید اثرگذار بوده است، می‌توان به بالا بودن هزینه‌‌های تولید اشاره کرد؛ عاملی که از آن می‌‌توان به‌عنوان یکی از چالش‌های اصلی بخش تولید در کشور یاد کرد؛ بالا بودن هزینه‌های تولید همواره امکان رقابت‌‌‌پذیری را از بخش تولید گرفته است. در کنار مشکلات مذکور، تامین سرمایه در گردش یکی دیگر از گلوگاه‌های بخش تولید محسوب می‌شود که بر روند تولید کالاهای منتخب صنعتی اثرگذار بوده است. چالشی که برای عبور از آن تاکنون راهکارهای بسیاری از جمله طرح رونق تولید در دستور کار قرار گرفته، اما این طرح نیز هنوز نتوانسته به برون‌‌‌رفت واحدهای تولیدی از چالش کمبود نقدینگی کمک کند.

محصولات منتخب با رشد مثبت

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت «الیاف اکریلیک»، «اتوبوس، مینی‌بوس و ون»، «روغن موتور صنعتی تصفیه اول»، «کارتن» و «دوده» از جمله محصولات منتخبی هستند که در مدت زمان مورد بررسی از میان ۳۱ محصول منتخب صنعتی بیشترین رشد تولید را تجربه کرده‌اند. روند تولید الیاف اکریلیک با توجه به توقف تولید این محصول در مدت مشابه سال گذشته با تولید ۶/ ۱هزار تن در نیمه نخست سال‌جاری رشدی ۱۰۰ درصدی داشته است.  آمارهای اعلام شده حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی در مجموع تولید «اتوبوس، مینی‌بوس و ون» در کشور برابر با دو هزار و ۱۹۳ دستگاه بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی نزدیک به ۲۵ درصد داشته است، اتوبوس، مینی‌بوس و ون تولید شده در سال قبل برابر با هزار و ۷۵۹ دستگاه بوده است. «روغن موتور صنعتی تصفیه اول» تولیدی در مدت زمان مورد بررسی نیز برابر با ۵/ ۲۴۲ هزار تن بوده که با این میزان تولید برای این گروه نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۴ درصد صورت گرفته است. از سوی دیگر در نیمه نخست سال ‌جاری در مجموع ۷/ ۲۴۸ هزار تن «کارتن» در کشور تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۱۴ درصدی داشته است؛ مجموع تولید کارتن در سال گذشته ۲۱۸ هزار تن ثبت شده است. مجموع دوده تولیدی در سال گذشته برابر با ۹/ ۶۶ هزار تن ثبت شده است و رشدی بیش از ۵ درصد داشته است؛ دوده تولیدی سال گذشته برابر با ۵/ ۶۳ هزار تن بوده است.

محصولات منتخب با رشد منفی

درخصوص محصولاتی که در مدت زمان مورد بررسی بیشترین افت تولید را تجربه کرده‌اند نیز می‌توان به «کمباین»، «ماشین ‌لباسشویی»، «انواع تلویزیون»، «سموم دفع آفات نباتی» و«نئوپان» اشاره کرد. در میان محصولاتی که بیشترین افت تولید را داشته‌اند، در مدت زمان مذکور «کمباین» افت تولید بیش از ۶۲ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است. براساس آمار اعلام شده تولید این محصول در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۱۴۶ دستگاه بود. براساس آمار اعلام شده سال گذشته در مجموع ۳۸۸ دستگاه کمباین در کشور تولید شده بود. ماشین لباسشویی دومین محصولی است که در این دوره افت تولید را تجربه کرده است؛ به‌طوری که براساس این آمار در مجموع ۲۴۵ هزار و ۴۰۰ دستگاه انواع ماشین لباسشویی در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افتی ۵/ ۳۹ درصدی را ثبت کرده است. مجموع ماشین لباسشویی تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با  ۴۰۵هزار و ۶ دستگاه است. «انواع تلویزیون» تولید شده در این مدت نیز بیش از ۳۴۷ هزار دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل نزدیک به ۳۰ درصد افت تولید داشته است،‌ مجموع تلویزیون تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با ۴۹۲ هزار و ۹۰۰ دستگاه بوده است. وضعیت تولید سموم دفع آفات نباتی نیز از افت نزدیک به ۲۰ درصدی این محصول منتخب در مدت زمان مورد بررسی حکایت دارد، براساس داده‌های اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۱۶ هزار و ۲۰۰ تن سموم دفع آفات نباتی در کشور تولید شده، مجموع تولید این محصول منتخب در سال گذشته برابر با ۲۰ هزار و ۲۰۰ تن ثبت شده است. نئوپان پنجمین محصولی است که در این دوره افت تولید را تجربه کرد؛ به‌طوری که براساس آمار اعلام‌شده در مدت زمان مذکور در مجموع نزدیک به ۲۸۱ هزار و ۵۰۰ متر مکعب نئوپان در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افت بیش از ۱۸ درصدی را ثبت کرده است.

وضعیت تولید محصولات معدنی

از سوی دیگر، براساس آمار اعلام‌شده از میان ۱۳ محصول منتخب معدنی و صنایع معدنی در مدت زمان مورد بررسی نیز ۱۰ محصول رشد تولید را تجربه کردند و مابقی محصولات معدنی و صنایع معدنی در این دوره با افت تولید مواجه بوده‌اند. براساس آمار مذکور، در مدت زمان مورد بررسی «کاتد مس»، «ظروف شیشه‌ای»، «سنگ‌آهن»، «فولاد خام» و «ظروف چینی» بیشترین رشد تولید را تجربه کرده‌اند.

در این‌‌خصوص می‌توان به تولید ۱۱۵ هزار و ۲۰۰ تنی «کاتد مس» اشاره کرد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد حدود ۷۰ درصدی را تجربه کرده است. «ظروف شیشه‌ای» تولید شده در این مدت نیز برابر با ۲۲۵ هزار تن بوده که رشد حدود ۱۴ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل داشته است. در این دوره همچنین در مجموع حدود از ۱۸ میلیون و ۲۵۷ هزار تن «سنگ‌آهن» در کشور تولید شده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با رشد بیش از ۱۰درصدی همراه بوده است. «ظروف چینی» تولید شده در این مدت نیز رشد بیش از ۹ درصدی داشته است. در مقابل محصولات معدنی که در این مدت رشد تولید را تجربه کرده‌اند، «چینی بهداشتی»، «شیشه جام» و «سیمان» افت تولید را تجربه کرده‌اند.

محصولات منتخب شیمیایی

در بخش کالاهای منتخب پلیمری و شیمیایی نیز از میان ۱۳ محصول، در مجموع ۱۰ محصول رشد تولید را تجربه کرده‌اند که در این میان ۲ محصول پلیمری و یک محصول شیمیایی افت تولید داشته‌اند. براساس آمار اعلام شده در میان محصولات پلیمری در جایگاه اول «پلی‌استایرن» (PS) با رشد۵/  ۴۶درصد قرار دارد. «پلی‌کربنات» (PC) با رشد بیش از ۴۵ درصدی در جایگاه بعدی قرار گرفته است و در مکان سوم نیز «اکریلونیتریل بوتادین استایرن» (ABS) با رشد بیش از ۳۰ درصدی قرار دارد. اما در میان محصولات شیمیایی که بیشترین افت تولید را در مدت زمان مورد بررسی تجربه کرده، می‌توان به «اپوکسی رزین» (ER) اشاره کرد که در مدت زمان مورد بررسی افتی حدود ۳۵ درصدی داشته است.

 از سوی دیگر، آمار اعلام شده بیانگر آن است که در این دوره زمانی تولید مجموع محصولات شیمیایی نزدیک به ۲۴ میلیون تن بوده که به واسطه آن در مقایسه با مدت مشابه سال قبل این محصولات رشدی ۳/  ۲ درصدی را تجربه کرده است. «اوره» در مدت زمان مذکور توانست رشد بیش از ۱۵درصدی را کسب کند. رشد تولید آمونیاک نیز بیش از ۱۰درصد ثبت شده است، اما سایر محصولات شیمیایی در این مدت با افت تولید همراه بوده‌اند؛ به‌طوری که براساس آمار اعلام شده افتی ۵/  ۰ درصدی داشته‌اند.