ماندگاری خرس‌ها در بازار نفت تا پایان2019

در ساعات ابتدایی معاملات بازار نفت در روز گذشته، انتشار داده‌هایی از افزایش خرده‌فروشی در ایالات متحده آمریکا، نگرانی‌ها از وقوع رکود در بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا را کاهش داد و تا ساعت ۱۵:۳۰، رشد حدود ۲درصدی قیمت شاخص نفت خام برنت را باعث شد. با این حال این میزان رشد باقی نماند اگرچه در ادامه معاملات (تا ساعت ۱۷) وارد کانال منفی نیز نشد. بر این اساس هر بشکه نفت خام برنت تا لحظه تنظیم این گزارش تحت تاثیر انتظارات اوپک از بازار نفت، از رشد ساعات ابتدایی کاست و با ۶۰ سنت رشد قیمت روی ۸۳/ ۵۸ دلار بر بشکه ایستاد. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با طی روندی مشابه، ۳۶ سنت رشد قیمت را به ثبت رساند و به قیمت ۸۳/ ۵۴ دلار بر بشکه رسید.

 به گزارش رویترز، انتشار داده‌های رسمی در آمریکا نشان می‌دهد که در ماه جولای، نرخ خرد‌ه‌فروشی در این کشور ۷/ ۰ درصد رشد داشته است. این میزان رشد خرده‌فروشی، طیف وسیعی از کالاها را شامل می‌شود و نشان می‌دهد این اجناس در شرایطی که خرید خودرو از سوی شهروندان آمریکایی کاهش یافته، رشد داشته است. از نگاه کارشناسان، این داده‌ها از سوی آمریکا، همانند نقطه‌ای روشن در دنیای تاریک اقتصاد در این روزها است. با این حال نمی‌توان از آمارهای اقتصادی غول‌های دیگر اقتصادی از جمله چین یا آلمان که نقش تعیین‌کننده‌ای در تقاضای نفت خام دارند چشم‌پوشی کرد. بر اساس اطلاعات موجود، رشد تولید صنعتی در چین با کاهشی چشمگیر همراه بوده و به کمترین سطح در بیش از هفده سال گذشته رسیده است. همچنین ثبت کاهش صادرات در آلمان، می‌تواند اقتصاد این کشور را تحت تاثیر قرار دهد. در عین حال، انتشار تازه‌ترین گزارش ماهانه اوپک نیز حکایت از آن دارد که اثر انتشار داده‌های خوش‌بینانه از شرایط اقتصادی کوتاه‌مدت است.

  بازار نفت در دست خرس‌ها

 اوپک به‌عنوان سازمانی که عرضه روزانه حدود یک‌سوم از نفت دنیا را در اختیار دارد، روز گذشته چشم‌اندازی را برای بازار نفت ترسیم کرد که به نگرانی‌ها از آینده این بازار دامن زد. با وجود تمام تلاش‌هایی که این سازمان برای کاهش تولید و به تعادل رساندن عرضه و تقاضا در بازار نفت دارد، گزارش روز گذشته این سازمان حاکی از آن است که اوپک همچنان نگران کند شدن رشد جهانی اقتصاد و اثر آن بر تقاضای نفت خام است. از این‌رو، گزارش اوپک تاکید دارد در ماه‌های باقی‌مانده از سال ۲۰۱۹، نباید در انتظار تقویت تقاضا برای نفت خام بود. چالش دیگری که مورد توجه اوپک قرار گرفته، افزایش تولید و عرضه از سوی تولیدکنندگان غیرمتعارف نفت در سال آینده میلادی است. از این دو مولفه مهم در گزارش ماهانه اوپک از بازار نفت، می‌توان انتظار داشت که توافق کاهش تولید بار دیگر از سوی این سازمان مورد توجه قرار بگیرد.

 کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در نشست رسمی ماه جولای، با تمدید توافق کاهش تولید تا ماه مارس سال ۲۰۲۰ موافقت کردند. اوپک‌پلاس تعهد داده در این مدت، روزانه ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز از تولیدات خود کاهش دهد. با این حال با نگرانی‌هایی که از کند شدن رشد جهانی اقتصاد زیر سایه جنگ تجاری آمریکا و چین به وجود آمده است، برخی کارشناسان از لزوم کاهش تولید بیشتر از سوی اوپک برای حفظ قیمت‌ نفت می‌گویند. از جمله اما ریچاردز، تحلیلگر ارشد شرکت فیتچ سولوشنز که روز گذشته به سی ان بی سی گفت: بازار نفت اخیرا به هر نوع نشانه منفی حساسیت پیدا کرده و روند نزولی بزرگ نفت به سادگی قابل مشاهده و برگرداندن قیمت نفت به روند صعودی واقعا دشوار است. بنابراین اوپک در شرایط فعلی بازار باید تولید خود را یک میلیون بشکه دیگر در روز کاهش دهد تا قیمت نفت بالا رود. ریچاردز همچنین درباره اینکه آیا سعودی‌ها واقعا تلاش می‌کنند اقدامی برای تقویت قیمت نفت صورت دهند، گفت: این احتمال وجود دارد و در حال حاضر عربستان سعودی تلاش می‌کند از بازار نفت پشتیبانی کند. این تحلیلگر همچنین با توجه به سطح فعلی قیمت‌های نفت و روند حرکت آنها، این احتمال را به شکلی قوی مطرح کرد که گروه اوپک پلاس توافق کاهش تولید خود را تا پایان سال ۲۰۲۰ تمدید کند.

پیش‌بینی این دست کارشناسان در حالی وجود دارد که پیش از این، عربستان سعودی و سپس روسیه، نخستین سیگنال‌ها از تلاش بیشتر برای کاهش تولید به منظور حفظ قیمت‌ها را ارسال کردند. دو هفته پیش از این و زمانی که قیمت نفت تحت تاثیر آثار مخرب جنگ تجاری با چند روز کاهش پی‌درپی مواجه بود، مقامات سعودی اعلام کردند در ماه آینده میلادی روزانه ۷۰۰ هزار بشکه از عرضه به بازار جهانی خواهند کاست تا قیمت‌ها به تعادل برسد.  وزیر نفت روسیه نیز بعدا از این موضع حمایت کرد. این خبر نخستین نشانه از تمایل سعودی‌ها برای کنترل قیمت‌ها بود. برگزاری نشست کمیته نظارتی وزرای اوپک پلاس که ۱۲ سپتامبر برگزار خواهد شد، می‌تواند محلی برای گفت‌وگوهای بیشتر بر سر کاهش تولیدی بزرگ‌تر از سوی اوپک باشد.

  تغییر چشم‌انداز تقاضا از نگاه اوپک

در گزارش ماهانه اوپک، چشم‌انداز این سازمان از رشد تقاضای نفت خام در سال جاری میلادی مورد بازنگری قرار گرفته و ۴۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. همچنین طبق پیش‌بینی این سازمان، در ۲۰۲۰ با مازاد عرضه‌ای نه چندان قوی مواجه خواهیم بود. در گزارش اوپک تاکید شده است: در حالی‌که چشم‌انداز عوامل بنیادین بازار برای ماه‌‌های باقی مانده از سال جاری نزولی است، رشد جهانی اقتصاد کند شده، موضوعات تجارت جهانی همچنان مورد بحث است و باعث کند شدن رشد تقاضای نفت شده؛ بررسی دقیق وضعیت عرضه و تقاضا در بازار نفت بسیار ضروری است و می‌تواند به ثبات بازار در ماه‌های پیش‌رو کمک کند.

 طبق گزارش اوپک، تقاضای جهانی نفت‌خام برای نفت تولید‌شده توسط این سازمان، سال آینده به‌طور متوسط ۴۱/ ۲۹ میلیون بشکه در روز خواهد بود که رشدی ۱۴۰ هزار بشکه‌ای را نسبت به پیش‌بینی ماه قبل نشان می‌دهد. با این حال این میزان ۳/ ۱ میلیون بشکه در روز کمتر از سال‌جاری است. مجموع تولید روزانه اوپک در ماه گذشته (جولای) ۲۴۶ هزار بشکه در روز کاهش داشته و به ۶۱/ ۲۹ میلیون بشکه در روز رسیده است. این میزان هنوز از چشم‌انداز تقاضای روزانه نفت خام این سازمان در بازار سال آینده بیشتر است. در این گزارش تاکید شده اگر اوپک تولیدش را همسطح ماه جولای حفظ کند، در ۲۰۲۰ مازاد عرضه این سازمان ۲۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود. این در حالی است که پیگیری سیاست کاهش تولید از سوی اوپک و متحدانش که به حفظ قیمت نفت در سطوح بالای ۵۰ دلار بر بشکه شده، جان تازه‌ای به تولیدات شیل داده و این تولیدکنندگان را به رقیبی قوی برای تولیدکنندگان عضو اوپک در بازار تبدیل کرده است.

  تولید اوپک در کف

بر اساس گزارش ماهانه اوپک، میزان تولید نفت این سازمان در ماه جولای ۲۴۶ هزار بشکه کاهش یافته و به ۶۱/ ۲۹ میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به سقف تولید اوپک بر اساس توافق نفتی بیش از ۳۰۰ هزار بشکه در روز کمتر است. بر اساس توافق نفتی مشترک اوپک و غیراوپک که اوایل ماه گذشته میلادی به امضا رسید، این سازمان باید سطح تولید خود را در سقف ۲۸/ ۳۰ میلیون بشکه در روز نگه می‌داشت. بر این اساس سطح پایبندی اوپک به توافق نفتی از ۱۲۹ درصد در ماه ژوئن به ۱۴۵ درصد در ماه جولای رسیده است.

 عربستان سعودی مهم‌ترین عامل افت تولید اوپک بوده است. بر اساس آمار منابع ثانویه اوپک، تولید نفت این کشور در جولای ۱۳۴ هزار بشکه کاهش یافته و به کمتر از ۷/ ۹ میلیون بشکه در روز رسیده است. اما منابع رسمی میزان تولید عربستان را کمتر از آمار منابع ثانویه اعلام کرده‌اند. براساس گزارش اوپک، آمار رسمی عربستان  تولید نفت این کشور در ماه جولای را ۵۸/ ۹ میلیون بشکه در روز اعلام کرده که بیش از ۲۰۰ هزار بشکه از سطح تولید ماه ژوئن کمتر است و کمترین سطح ظرف ۵ سال اخیر محسوب می‌شود. مقامات سعودی در روزهای اخیر به دنبال افت قیمت نفت برنت به زیر ۶۰ دلار بر بشکه اعلام کردند که سطح صادرات خود را در کمتر از ۷ میلیون بشکه در روز نگه خواهند داشت. همچنین منابع آگاه اعلام کردند که مقامات سعودی در گفت‌وگو با متحدان خود در اوپک از آمادگی‌ برای هر گزینه‌ای که به متعادل‌شدن بازار نفت کمک می‌کند، خبر داد‌ه‌اند.

به غیر از عربستان، ایران، لیبی، ونزوئلا، نیجریه، گابن، کنگو و آنگولا دیگر اعضای اوپک هستند که در ماه جولای با افت تولید مواجه شده‌اند. بر اساس آمار ثانویه اوپک، میزان تولید نفت ایران ۴۷ هزار بشکه در روز کاهش یافته و به ۲۱/ ۲ میلیون بشکه در روز رسیده است. تولید نفت لیبی نیز ۴۲ هزار بشکه در روز کاهش یافته اما توانسته همچنان بالای یک میلیون بشکه در روز باقی بماند. ونزوئلا دیگر کشور عضو اوپک که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد با ۳۲ هزار بشکه در روز افت تولید مواجه شده و تولیدش به ۷۴۲ هزار بشکه در روز رسیده است.عراق و الجزایر دو عضو اوپک هستند که در ماه جولای تولیدات خود را به ترتیب ۳۲ و ۲۲ هزار بشکه در روز افزایش داده و به ۰۲۷/ ۱ و ۷۵/ ۴ میلیون بشکه در روز رسانده‌اند. تغییرات تولید دیگر اعضای اوپک در ماه جولای محدود بوده است.