نتانیاهو گفت: «امروز من اعلام می‌کنم که قصد دارم پس از تاسیس کابینه جدید، سلطه رژیم اسرائیل را بر دره اردن و شمال بحرالمیت اعمال کنم.» این اقدام نتانیاهو نزاع اسرائیل- فلسطین را وارد فاز تازه ای خواهد کرد و چشم‌انداز تشکیل دولت فلسطین در آینده را کاهش خواهد داد. «دیوید. ام.‌هالفینگر» در گزارش ۱۰ سپتامبر برای نیویورک‌تایمز نوشت: رقبای نتانیاهو از راست و چپ از این موضع او استقبال کردند؛ موضعی که در بحبوحه نبرد انتخاباتی وی «برای بقا» ابراز شد. با این حال، برخی این اقدام او را نوعی بازی سیاسی می‌دانند.

نتانیاهو گفت: در نظر دارد تمام شهرک‌های اسرائیلی در اراضی غربی را ضمیمه سرزمین اشغالی کند و سپس به سرعت و پس از تشکیل کابینه جدید دره اردن را هم ضمیمه خواهد کرد. دره اردن منطقه حاصلخیز در امتداد مرز با اردن است که از «بیت شیعان» در شمال سرزمین اشغالی تا سواحل دریای مرده امتداد دارد. به نوشته این گزارشگر، نتانیاهو گفت این اقدام ضمن هماهنگی با آمریکا انجام خواهد شد. نخست‌وزیر اسرائیل این «فرصت بی‌نظیر» را مرهون توجهات دولت ترامپ دانست. تحلیلگران معتقدند نتانیاهو با وامدار دانستن خود به دولت ترامپ می‌کوشد اگر انتقادی روانه این اقدام وی شد، آن را به دولت آمریکا و با چراغ سبز دولت ترامپ منتسب سازد. به نوشته نیویورک‌تایمز، نتانیاهو در کنفرانس خبری خود در حومه «رامات گان» در تل‌آویو گفت: «ما از جنگ ۶ روزه به این‌سو چنین فرصتی نداشتیم و تردید دارم که در ۵۰ سال آینده چنین فرصتی پیش‌ آید. [او خطاب به رای‌دهندگان اسرائیلی گفت] به من قدرت بدهید تا امنیت اسرائیل را تضمین کنم. به من قدرت بدهید تا مرزهای اسرائیل را تعیین کنم.»

در هر حال، حنان عشراوی، از مقامات ارشد تشکیلات خودگردان فلسطین، گفت یک چنین اقدامی نه‌تنها راه‌حل «دو کشور برای دو ملت» بلکه هرگونه احتمال صلح بین دو طرف را نابود خواهد کرد. صائب عریقات، دیپلمات ارشد فلسطینی، هم گفت که چنین اقدامی مصداق «جنایت جنگی» خواهد بود که «هرگونه شانس برای دستیابی به صلح را نابود می‌کند.»

انتخابات اسرائیل روز سه‌شنبه ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور) برگزار می‌شود. انتخابات زودهنگام اسرائیل چند ماه پیش و در پی آن اعلام شد که نتانیاهو نتوانست به ائتلافی کارآمد برای تشکیل دولت برسد. او علاوه بر مشکلات سیاسی با چند پرونده و اتهام فساد مالی هم روبه‌رو است. ناظران بر این باورند که طرح نتانیاهو برای ضمیمه کردن بخشی از کرانه باختری رود اردن به احتمال زیاد باعث افزایش قابل‌توجه حمایت راستگرایان از او خواهد شد. دونالد ترامپ، در ماه مارس امسال بلندی‌های جولان را که اسرائیل در جریان جنگ‌ با اعراب در سال ۱۹۶۷ از خاک سوریه تصرف کرد بخشی از سرزمین‌های اشغالی شناخت. «هالفینگر»، گزارشگر نیویورک‌تایمز، می‌افزاید، نتانیاهو که در نظرسنجی‌ها اندکی عقب‌تر از حزب بنی گاتز (رئیس سابق ستاد ارتش) قرار دارد تلاش دارد کارت جدیدی رو کند تا به این وسیله تمرکز و توجهی که به پرونده‌های فساد او مطرح است را منحرف سازد و توجهات را به مساله‌ای که موردتوجه خودش است معطوف کند: یعنی امنیت. در این میانه نوک پیکان خود را به سوی ایران نشانه رفته و می‌کوشد این کشور را تهدیدی علیه امنیت اسرائیل مطرح کرده تا بتواند آرای کافی را جذب کند. به نوشته نیویورک‌تایمز، مواضع روز سه‌شنبه نخست‌وزیر اسرائیل، از این پتانسیل برخوردار است که نزاع فلسطین- اسرائیل را بار دیگر به کانون تحولات تبدیل سازد آن هم در برهه‌ای که او کمپین انتخاباتی خود را کلید زده است. بسیاری از رای‌دهندگان اسرائیلی بر این باورند که فرآیند صلح دیگر شانسی برای بقا ندارد. عربستان دیروز در بیانیه‌ای نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در سطح وزرای خارجه را برای بررسی بیانیه اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی خواستار شد. عربستان در این بیانیه تعیین طرح فوری برای اقدام و بازنگری در موضع‌گیری‌ها نسبت به اسرائیل را با هدف مقابله با این بیانیه و اتخاذ اقدامات لازم در برابر آن خواستار شد. ریاض ضمن اعلام مخالفت قاطع خود با اظهارات نتانیاهو درباره قصدش برای الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری اشغال شده در سال ۱۹۶۷ و محکومیت آن، این اقدام را کاملا باطل دانست. عربستان در ادامه تاکید کرد: «این بیانیه به منزله تنشی بسیار خطرناک در حق فلسطینی‌ها و نقض آشکار منشور سازمان ملل و اصول قوانین بین‌المللی و عرف جهانی است، این بیانیه بر خلاف هرگونه اقدام در راستای برقراری صلحی پایدار و عادلانه بوده و موجب تضعیف آن است.» در ادامه این بیانیه آمده است، هیچ گونه صلحی بدون بازگشت اراضی اشغالی به فلسطینی‌ها و بهره‌مندی آنها از حقوق کامل‌شان وجود ندارد و تلاش‌های اسرائیل برای تحمیل سیاست کار انجام شده هرگز حقوق تثبیت شده و حفاظت شده فلسطینی‌ها را از بین نخواهد برد. عربستان از تمامی کشورها، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی خواست این بیانیه را محکوم کرده و مخالفت خود را با آن اعلام کنند و هرگونه اقدامی که به ناحقی منتهی شده و هیچ‌گونه پیامد حقوقی نداشته باشد را آسیب‌زننده به حقوق تاریخی و ثابت فلسطینی‌ها بدانند. ریاض تاکید کرد، بیانیه نتانیاهو در سایه وجود بحران‌های داخلی و منطقه‌ای متعدد در جهان اسلام و جهان عرب هرگز تاثیری بر جایگاه مساله فلسطین در میان دولت‌ها و ملت‌های کشورهای عربی و اسلامی نخواهد داشت و به هیچ شکلی جهان عرب را از مقابله با اقدامات یک‌جانبه اسرائیل و تلاش‌های مستمر آن برای تغییر واقعیات تاریخی و جغرافیایی و نقض حقوق مشروع فلسطینی‌ها باز نخواهد داشت. استفان دوجاریک، سخنگوی آنتونو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در کنفرانس مطبوعاتی در مقر این سازمان در نیویورک نیز به بیان موضع‌گیری گوترش نسبت به اظهارات اخیر نتانیاهو پرداخت. دوجاریک به نقل از گوترش نسبت به پیامد الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به اراضی اشغالی هشدار داد و تاکید کرد، این اقدام می‌تواند روند صلح را از بین ببرد. سخنگوی گوترش در ادامه گفت: «ما از بیانیه نخست‌وزیر اسرائیل مطلع شدیم، موضعگیری دبیرکل روشن و مستمر بوده و حاکی از آن است که اقدامات یک‌جانبه هرگز برای روند صلح مفید نخواهند بود، موضع‌گیری دبیرکل در این خصوص تغییر نکرده و در بسیاری از قطعنامه‌های سازمان ملل در این رابطه منعکس شده است.» وی افزود: «فکر می‌کنم این احتمال (آنچه نتانیاهو گفته) فرصت احیای مذاکرات، صلح منطقه‌ای و اصل راه‌حل تشکیل دو کشور را از بین خواهد برد.» مقام‌های اردن و ترکیه هم از طرح نتانیاهو به تندی انتقاد کردند. اتحادیه عرب هم با خطرناک خواندن وعده انتخاباتی نتانیاهو آن را اقدامی «متجاوزانه» توصیف کرد.

 

اخبار مرتبط