مــالک  چینی بزرگ‌تـرین گنجینه داده جهــان

  پیدایش ارزشمندترین شرکت آسیا

ما هوآتنگ در اکتبر ۱۹۷۱ در چائویانگ چین متولد شد. وقتی کوچک بود، پدرش شغلی به‌عنوان مدیر یک بندر دولتی در شنزن به دست آورد و خانواده در آنجا ماندگار شد. هوآتنگ در دانشگاه شنزن علوم کامپیوتر خواند و مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۹۹۳ دریافت کرد.

او ابتدا شغلی در شرکت CMMobile پیدا کرد. این شرکت محصولات و خدمات ارتباطی عرضه می‌کرد و وظیفه ما توسعه نرم‌افزار برای پیجرها بود. در آن زمان، از هر ۱۰۰ نفر یک نفر در چین کامپیوتر داشت، اما ما همچنان در شنزن ماند و چون حقوق اولین شغلش کمتر از ۲۰۰ دلار بود، این شرکت را ترک کرد و در واحد تحقیق و توسعه یک شرکت اینترنتی و مخابراتی دیگر مشغول به کار شد. او در دوران شکوفایی تکنولوژی چین در اواسط دهه ۹۰ موقعیت خوبی داشت و تجربیاتی به دست آورد که مبنای راه کارآفرینی او بود. همزمان، ایده راه‌اندازی شرکتی برای خودش را در سر داشت و برای واقعی کردن رویاهایش، با چهار نفر از همکلاسی‌های سابقش تماس برقرار کرد.

پنج سال بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، ما ۲۷ سال داشت و با این چهار نفر یک گروه تشکیل داد تا در سال ۱۹۹۸ شرکت تنسنت (Tencent) را تاسیس کنند. سرمایه اولیه تنسنت از طریق سرمایه‌گذاران خطرپذیر تامین شد و مسنجر QICQ به‌عنوان یک نرم‌افزار پیام‌رسان در فوریه ۱۹۹۹ معرفی شد و در مدتی کوتاه نام آن به QQ تغییر یافت و خیلی زود به یکی از محبوب‌ترین پلت‌فرم‌های پیام کوتاه در چین تبدیل شد. در سه سال اول فعالیت، این شرکت سودآوری نداشت. در سال ۲۰۰۱ شرکت رسانه‌ای نسپرز (Naspers) آفریقای جنوبی ۵/ ۴۶ درصد سهام تنسنت را خرید که بعدا به ۳۴ درصد کاهش یافت.

تنسنت به تدریج درآمدزایی از طریق گرفتن تبلیغات و اشتراک‌های ماهانه از کاربران را شروع کرد. در سال ۲۰۰۱ این شرکت توانسته بود بیش از ۳۲ میلیون دلار سرمایه جذب کند و در سال ۲۰۰۴ در هنگ کنگ، عرضه عمومی شد. در سال ۲۰۱۷، تنسنت اولین شرکت تکنولوژی آسیایی بود که بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شد و در حال حاضر ارزشمندترین شرکت سهامی عام آسیا محسوب می‌شود. به‌طور کلی، کسب‌وکار تنسنت به سه دسته عمده تقسیم می‌شود. اول، اپلیکیشن پیام‌رسان وی‌چت (WeChat) که قبل از معرفی آن، QQ اپلیکیشن اصلی چت در چین محسوب می‌شد. وی‌چت در اکتبر ۲۰۱۰ به‌عنوان پروژه‌ای در مرکز تحقیقات و پروژه تنسنت آغاز به کار کرد. نسخه اصلی این اپلیکیشن توسط آلن ژانگ تولید شد که هوآتنگ آن را «ویشین» نامید و در سال ۲۰۱۱ به بازار معرفی کرد.

در سال ۲۰۱۲ وقتی تعداد کاربران این اپلیکیشن به ۱۰۰میلیون نفر رسید، نام آن به وی‌چت (WeChat) تغییر یافت تا بتواند در بازار بین‌المللی هم فعالیت داشته باشد. در سال ۲۰۱۶ تعداد کاربران فعال ماهانه آن به ۸۸۹ میلیون نفر رسید و در حال حاضر بیش از یک میلیارد کاربر فعال از آن استفاده می‌کنند. وی‌چت ۷/ ۳ میلیارد دلار سودآوری دارد.

وی‌چت به خاطر ممنوعیت استفاده از فیس‌بوک و واتس‌اپ در چین، کاربرد گسترده‌ای در این کشور دارد و در واقع، فیس‌بوک چین است. اما مدل «سوپر اپ» وی‌چت برای حدود یک میلیارد کاربر ماهانه فعال که امکان پیام زدن، تماس، بازی کامپیوتری، نقل و انتقال پول، خرید کردن، سفارش غذا و کرایه تاکسی را دربرمی‌گیرد، بسیار فراتر از فیس‌بوک است.

دوم، تنسنت بزرگ‌ترین فرانشیز بازی‌های موبایل در دنیا است و در این عرصه، درآمدش از مایکروسافت و سونی هم بیشتر شده است. این شرکت در طول سال‌ها سهام بازیگران بزرگی مثل Activision Blizzard را که بازی‌های معروفی مثل «کال آو دیوتی» و «کندی کراش» را درست کرده، خریده است. شرکت Epic Games هم از شرکت‌های تابعه تنسنت است و بازی بسیار محبوب Fortnite را تولید می‌کند که درآمدزایی قابل توجهی دارد. سومین منبع درآمد تنسنت، اکوسیستمی است که حول یک میلیارد کاربر آن ایجاد شده است. این شرکت اپلیکیشن‌هایی معرفی کرده که هدفشان توسعه زندگی دیجیتال روزمره مردم است؛ از جمله نسخه داخلی تاکسی اینترنتی به نام Didi Dache.

به این ترتیب، تنسنت صدها شرکت تابعه را در صنایع و حوزه‌های مختلف کنترل می‌کند و پرتفوی گسترده‌ای از مالکیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها را در طیف گسترده‌ای از کسب‌وکارها ایجاد کرده که از جمله آنها می‌توان به مرورگر اینترنت، تجارت الکترونیک، خرده‌فروشی، بازی‌ ویدئویی، املاک، نرم‌افزار، واقعیت مجازی، تاکسی اینترنتی، خدمات مالی، تکنولوژی مصرفی، تولید فیلم، تولید موسیقی، تکنولوژی فضا، منابع طبیعی، گوشی هوشمند، داده‌های بزرگ، رایانش ابری، رسانه اجتماعی، هوش مصنوعی، روباتیک، کتاب الکترونیکی و... اشاره کرد.  تنسنت سرمایه‌گذاری‌هایی در برخی شرکت‌های غربی هم داشته است؛ از جمله ۵ درصد سهام در تسلا و ۱۰درصد سهام در اسنپ‌چت.

  مدیری عمل‌گرا

کارآفرینی ما هوآتنگ بعد از تاسیس تنسنت، صرفا مبتنی بر ایده‌های نوآورانه نبوده است. او عمل‌گرا است و از دانش و تجربیاتش برای راه‌اندازی QQ بهره گرفت. او مهم‌ترین فاکتور در شروع کسب و‌کارش را اعتماد کردن می‌داند و به این شعار اعتقاد دارد که: «در چین ایده‌ها مهم نیستند، اجرا مهم است.»

روحیه رقابتی او باعث شده همواره با غول‌هایی مثل علی‌بابا که ظرفیت بازار آن بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار است و تلاش می‌کند خارج از چین توسعه یابد، در رقابت باشد. این دو شرکت برای تسلط بر بازار تریلیون دلاری پرداخت موبایل چین با هم رقابت می‌کنند. با این حال، جک ما، مدیر عامل علی‌بابا گفته این رقابت را تحسین می‌کند، چون به آنها امکان می‌دهد از هم چیزهای جدید یاد بگیرند. بر خلاف جک ما که یک مدیر استراتژیست است، پونی‌ما بیشتر به جزئیات محصول و تجربه کاربر اهمیت می‌دهد. سبک مدیریتی او کاملا محافظه‌کارانه است و علاقه‌ای به توسعه عجولانه کسب‌وکار ندارد.

  زندگی بی‌حاشیه

ما هوآتنگ از نام مستعار پونی (Pony Ma) استفاده می‌کند که از معنی انگلیسی نام فامیلی‌اش به معنی «اسب» گرفته شده است. ما هوآتنگ به ندرت در رسانه‌ها ظاهر می‌شود و سبک زندگی پنهان‌کارانه‌ای دارد.در سال‌های ۲۰۰۷، ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ مجله تایم او را به‌عنوان یکی از تاثیرگذارترین افراد دنیا معرفی کرد و در سال ۲۰۱۵ هم مجله فوربس او را در لیست قدرتمندترین افراد دنیا قرار داد.ثروت اصلی ما از ۷/ ۹ درصد سهامی که در هلدینگ تنسنت دارد به دست آمده است. در سال ۲۰۱۷ ثروت او به ۲۵ میلیارد دلار می‌رسید که در سال ۲۰۱۸ رشد ناگهانی پیدا کرد و به ۴۷میلیارد دلار رسید. با اینکه این مبلغ ثروت او در حال حاضر کمی کاهش یافته، اما او هنوز ثروتمندترین فرد چین است و برای این جایگاه با جک ما رقابت می‌کند. او با ۸/ ۳۸ میلیارد دلار ثروت، از سوی مجله فوربس در سال ۲۰۱۹ بیستمین فرد ثروتمند دنیا معرفی شده است.ما املاکی در هنگ‌کنگ دارد که شامل یک کاخ بزرگ ۱۸۰۰ متری است. مجموعه هنری او ۱۵۰میلیون دلار ارزش دارد. او خودروی ولوو S۸۰L سوار می‌شود که در خود چین ساخته شده است.  در سال ۲۰۱۶ او ۲ میلیارد دلار از سهام تنسنت را به بنیاد خیریه خودش بخشید.