تکنولوژیهای نوین مالی
عواملی مانند تغییر الگوی مصرف، تغییرات سریع تکنولوژیک، رشد کم بازارهای مالی و رقابت فزاینده بین شرکت‌های فناوری اطلاعات باعث ظهور تکنولوژیهای جدید مالی شده است. این محرک‌ها باعث شد که موانع رشد این تکنولوژی کمتر شود؛ به این صورت که ابتدا سطح پذیرش این تکنولوژی‌ها بین مردم و دولتها بیشتر شده؛ سپس محیط عملیاتی آنها گسترش یافته؛ زیرساختهای آنها توسعه پیدا کرده و در نتیجه تنوع خدمات شرکت‌های فعال در این حوزه نیز بیشتر شده است. همه اینها موجب شده است که صنعت تکنولوژی مالی، به صنعت اصلی یک اقتصاد زاینده و خلاق تبدیل شود. آمارها نشان می‌دهد که اندازه این صنعت از ۸/ ۵ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۴ به ۳/ ۷ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۵ برسد.
بازار سرمایه به‌عنوان یکی از ارکان نظام تامین مالی در هر اقتصاد، یکی از بخش‌هایی است که میتواند از این تکنولوژی بهره‌مند شود. استفاده‌کنندگان از تکنولوژی مالی در بازار سرمایه را به چهار دسته از بازیگران بازار سرمایه می‌توان تقسیم کرد: سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها و نهادهای مالی واسط و ارائه‌کننده خدمات، تنظیم‌کنندگان مقررات و ناظران بازار و ناشران.
تاکنون ۹ روند یا جریان تکنولوژیکی که میتواند نوآوری در حوزه فناوری مالی را پشتیبانی و حمایت کنند، ظهور کرده‌اند که عبارتند از: تکنولوژی رایانش‌ابری، برونی‌سازی خدمت و فرآیند، خودکارسازی روباتیک فرآیند(RPA)، تحلیل‌های پیشرفته، تبدیل دیجیتال، بلاکچین، قراردادهای هوشمند، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا.
روندهای تکنولوژیک مزبور میتواند در حوزه‌های مختلف بازار سرمایه فرصت‌هایی را ایجاد کند از جمله: سرویس‌دهی به مشتری، معاملات، مدیریت کسب‌وکار، مدیریت داده، عملیات پس از معامله، کنترل و مدیریت ریسک، کنترل مالی، رعایت مقررات، فناوری اطلاعات، بخش حقوقی و منابع انسانی. بر این اساس می‌توان بخش‌ها و ظرفیت‌هایی را که تکنولوژی مالی در بازار سرمایه میتواند ذیل‌آنها مثمر باشد، به این صورت خلاصه کرد:
تکنولوژی مالی طیف وسیعی از فعالیت،ها، عملیات، کارکردها و... را در بازار سرمایه میتواند تحت‌تاثیر قرار دهد. برای مشتریان امکان معاملات آنلاین، همراه، الگوریتمی، روباتیک و دسترسی و تحلیل لحظه‌ای از بازارهای مالی را فراهم کرده و همچنین با اتصال به درگاه‌های مختلف پرداخت، یکپارچگی زیادی را در انتقال نقدینگی در بازارهای مالی به‌وجود آورده است. این کار ضمن بالا بردن استانداردهای مبارزه با پولشویی و نظارت بر جریانات مالی در اقتصاد به نهادهای مالی واسط، امکان مدیریت داده‌های مشتریان، بازاریابی هوشمند، پردازش داده‌های بزرگ، عملیات بعد از معاملات هوشمند و سیستمی را می‌دهد. ناظران و تنظیم‌کنندگان مقررات در بازارهای سرمایه نیز از این تکنولوژی‌ها بی‌بهره نبوده‌اند و امروزه بحث فناوری‌های مقرراتی یا RegTech به‌عنوان یک جریان جدید در حوزه فناوری‌های مالی امکان ابلاغ، پایش، تطبیق و تنبیه و تشویق درخصوص رعایت یا عدم‌رعایت مقررات نظارتی بر بازیگران مختلف بازار سرمایه را فراهم کرده است. این فناوری‌ها به ناشران و شرکت‌های بورسی نیز کمک کرده است که اطلاعات خود را به‌صورت لحظه‌ای به اطلاع مشتریان و بازار رسانده و کمک شایانی به مقوله کارآیی اطلاعاتی بازار کنند.
نکته آخر اینکه همه این تکنولوژی‌ها و بازار هوشمند، باعث ظهور کسب‌وکارهای جدیدی شده است که خود اساس ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان جدید در بازار سرمایه است. شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی، اپلیکیشن‌های احراز هویت و... همگی نمونه‌هایی از ظهور تکنولوژیهای مالی جدید برای هوشمندتر، چابک‌تر و حرفه‌ای‌تر کردن بازار سرمایه است که علاوه بر ایجاد بهره‌وری اقتصادی، نویدبخش ایجاد مشاغل جدید و متفاوت است. در این میان تلاش دولتها برای فراهم آوردن زیرساختهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و انتقال تکنولوژی حائز اهمیت و کوتاه‌تر کردن مسیرهای قانونی برای ایجاد چنین کسب‌وکارهایی کلیدی است.
