سرمایه گذاری چین و اروپا؛ ائتلافی علیه آمریکای ترامپ

چین که بعد از آمریکا دومین شریک تجاری اتحادیه اروپا است و اتحادیه اروپا هم بزرگترین شریک تجاری چین محسوب می شود، اکنون بدنبال همکاری بیشتر با یکدیگر هستند.

اتحادیه اروپا متمایل به توسعه روابط تجاری با چین است با این حال، اتحادیه اروپا می خواهد اطمینان حاصل کند که چین تجارت عادلانه و حقوق مالکیت معنوی را رعایت و به عنوان عضوی از سازمان تجارت جهانی (WTO) به تعهدات خود عمل می‌کند.

عمده واردات اتحادیه اروپا از چین کالاهای صنعتی و مصرفی، ماشین آلات و تجهیزات و کفش و پوشاک است و صادرات اصلی اتحادیه اروپا به چین هم ماشین آلات و تجهیزات، وسایل نقلیه موتوری، هواپیماها و مواد شیمیایی است.

در سال ۲۰۱۳ اتحادیه اروپا و چین مذاکراتی برای توافقنامه سرمایه‌گذاری را آغاز کردند. هدف این توافق این بود که سرمایه گذاران هر دو طرف بتوانند دسترسی قابل پیش بینی و طولانی مدت به بازارهای اتحادیه اروپا و چین داشته باشند و از سرمایه گذاران و سرمایه گذاری های خود محافظت کنند.

کمیسیون اروپا هفته گذشته پس از هفت سال مذاکره با چین، متن توافق نامه ای در حوزه حمایت از سرمایه‌گذاری برای تایید به ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا ارائه داده است؛ احتمال دارد این توافق نامه بزودی بین اتحادیه اروپا و رئیس جمهوری چین منعقد شود.

کمیسیون اروپا موافقت اولیه خود را با این توافق نامه اعلام کرده و حال باید به تایید ۲۷ کشور عضو این اتحادیه برسد؛ اگر اجماع نظر مثبتی حاصل شود، «والدیس دومبروفسکیس» (Valdis Dombrovskis) معاون اجرایی کمیسیون امور اقتصادی و تجاری اتحادیه اروپا با «لیو هه» (Liu He) معاون نخست وزیر چین به زودی دیدار و گفت و گو خواهد کرد و این توافق نامه طی یک جلسه مجازی بین اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا، شارل میشل رئیس شورای اروپایی و شی جین پینگ رئیس جمهور چین امضا می شود.

چند روز قبل از ورود جو بایدن رئیس جمهور منتخب ۲۰۲۰ ایالات متحده به کاخ سفید، انعقاد این توافق نامه یک دستاورد مهم برای چین است. پکن در بحبوحه تنش ها با ایالات متحده، سعی دارد از ایجاد یک جبهه متحد فراآتلانتیک در برابر خود جلوگیری کند.

چندین کشور اروپایی از جمله آلمان که شریک اقتصادی مهم چین است و ریاست دوره ای شورای اروپایی را تا ۳۱ دسامبر(۱۰ دی) بر عهده دارد؛ برای انعقاد این توافق تلاش می کنند، فرانسه نیز برخلاف برخی کشورها از جمله هلند، سوئد و ... موافق انعقاد این توافق نامه است.

در سی و پنجمین دور مذاکرات هفته گذشته بین کمیسیون اروپا و چین پیشرفت خوبی حاصل شد. بروکسل از چین درخواست کرد تا بازار خود را در چندین بخش از جمله فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی، خودرو و بخش تجهیزات پزشکی بگشاید. در مقابل، چین تضمین‌هایی را از اتحادیه اروپا برای گشودن بیشتر بخش انرژی های تجدیدپذیر در برابر سرمایه‌گذاری چین مطالبه کرده است.

با این حال "شی جین پینگ" رییس جمهوری چین در نشست ویدیو کنفرانسی که بتازگی با مقامات اتحادیه اروپا داشت چهار اصل را برای توسعه روابط چین و اتحادیه اروپا پیشنهاد کرد که شامل  «همزیستی مسالمت آمیز، گشودگی و همکاری، چند جانبه گرایی و گفت و گو و مشاوره» بود. ذیل همین موضوع آخر گفت و گوهای سرمایه گذاری دو طرف در حال جریان است.

شی با اشاره به اینکه چین و اروپا شرکای تجاری و سرمایه گذاری مهمی برای یکدیگر هستند، از طرفین خواست که هماهنگی سیاست های کلان را افزایش داده و  اقدامات بیشتری انجام دهند و فرصت های همکاری بیشتری را فراهم کنند.

با بدتر شدن روابط آمریکا با چین و اروپا در دوران ترامپ، شانس چین و اروپا برای تقویت همکاری و افزایش روابط بیشتر شد. گفت و گوهای سرمایه گذاری میان دو طرف هم نشان می دهد اتحادیه اروپا و چین به جای تقابل در مسیر همکاری قرار دارند.

به نظر اتحادیه اروپا اشتراکات بیشتری با چین نسبت به ایالات متحده پیدا کرده است، جهانی سازی و تمایل به رسیدگی به تغییرات آب و هوایی و سایر مواردی که ایالات متحده از آنها دوری می‌کند از جمله اشتراکات چین و اتحادیه اروپا است. به عنوان مثال، آلمان و فرانسه مانند چین مخالف «تحریم های سرسختانه» ترامپ علیه ایران هستند.

اندازه اقتصاد و پول نیز مهم است، اتحادیه اروپا و ایالات متحده تصدیق می کنند که چین ممکن است تنها کشوری باشد که می تواند آنها و جهان را از رکود اقتصادی ناشی از کرونا خارج کند. بازار عظیم داخلی ۱.۴ میلیاردی چین می‌تواند مقادیر زیادی از محصولات را از اتحادیه اروپا و ایالات متحده خریداری و سرمایه گذاری گسترده کند.

به هر حال به نظر می رسد اگرچه شرایط برای امضای توافق نامه همکاری سرمایه گذاری چین و اتحادیه اروپا بهتر شده است، اما هنوز برخی مسائل مهم بین پکن و بروکسل همچنان باقی مانده است.

پکن در مورد مسائل توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی و همچنین در مورد حل و فصل اختلافات بین سرمایه گذاران با بروکسل اختلاف نظر دارد. در مورد مسئله حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری، اتحادیه اروپا موافقت کرده است این موضوع از توافق نامه خارج شود و پیرامون آن مذاکرات بیشتری صورت گیرد.