سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان در واکنش به بیانیه سه کشور اروپایی با اشاره به اینکه اورانیوم فلزی کاربردهای صلح‌آمیزی نیز دارد، گفت: «البته بیانیه منتشره، بیانیه مشترک سخنگویان وزارت‌خارجه‌های این سه کشور بوده و نه بیانیه مشترک وزرای‌خارجه اما در هر صورت همان‌گونه که از سوی سازمان انرژی اتمی نیز اعلام شد، بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان مندرج در قانون مجلس شورای اسلامی و تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران، دو موضوع کاملا متفاوت از هم هستند.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، وی ادامه داد: «آنچه آژانس مبادرت به گزارش‌دهی در مورد آن کرده است، ناظر بر آغاز فعالیت تحقیق و توسعه برای طراحی سوخت پیشرفته‌تری برای رآکتور تحقیقاتی تهران تحت عنوان سوخت سیلیساید است که ایران دو سال پیش برنامه آن را به اطلاع آژانس رسانیده و اخیرا نیز اطلاعات طراحی مربوطه را ارائه کرده است.»

خطیب‌زاده با اشاره به اینکه در فرآیند تولید سوخت سیلیساید، اورانیوم فلزی یک محصول میانی است، تصریح کرد: «پرسشنامه اطلاعات طراحی کارخانه اورانیوم فلزی اصفهان هنوز به آژانس ارائه نشده و این اقدام، پس از انجام تمهیدات لازم و در مهلت تعیین شده در قانون انجام خواهد شد.» سخنگوی وزارت امورخارجه همچنین با انتقاد از جوسازی‌های بی‌اساس در این خصوص افزود: «اورانیوم فلزی کاربردهای صلح‌آمیز نیز دارد و هم اکنون برخی کشورها از سوخت مبتنی بر اورانیوم فلزی برای رآکتورهای خود استفاده می‌کنند و این موضوع، منافاتی نیز با معاهده عدم اشاعه و تعهدات پادمانی کشورها ندارد. ضمن آنکه این فناوری برای ایران که باید نیازهای بیماران خود به رادیوداروها را با بهترین کیفیت تهیه کند، یک الزام است و کاملا از جنبه‌های بشردوستانه و صلح‌آمیز برخوردار است.»

ادعاهای مکرون و پاسخ ظریف

این درحالی است که اخیرا مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیرخارجه فرانسه در ادعاهایی همسو به فعالیت‌های جدید هسته‌ای ایران واکنش نشان دادند. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصدی ایران، مدعی شد این کار با توافق برجام هم سازگاری ندارد. از سوی دیگر وزیر امورخارجه فرانسه نیز روز یکشنبه ۲۸ دی در ادعاهایی جدید علیه ایران مدعی شد که ایران درحال ایجاد ظرفیت تسلیحات هسته‌ای خود است و خواستار بازگشت تهران و واشنگتن به برجام شد. به گزارش ‌ای‌بی‌سی نیوز، ژان ایو لودریان، وزیر امورخارجه فرانسه در گفت‌وگو با نشریه ژورنال دومانش با تاکید بر اینکه «این رویکرد باید متوقف شود» بدون ارائه مدرک و سندی مدعی شد: «از نظر من ایران به وضوح درحال ساخت ظرفیت تسلیحات هسته‌ای است.»  همزمان وزیرخارجه ایران در توییتی به بیانیه اخیر سه کشور اروپایی عضو برجام و همچنین سخنان وزیرخارجه فرانسه واکنش نشان داد و نوشت: «رهبران سه کشور اروپایی- که برای انجام تعهدات خود تحت برجام به امضای مقامات دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (از سازمان‌های تحت نظارت وزارت‌خزانه‌داری آمریکا) نیاز دارند- هیچ کاری برای حفظ برجام انجام نداده‌اند.» او در ادامه نوشت: «ابتکار از آغاز مرده امانوئل مکرون یا عدم پرداخت بدهی انگلیس طبق دستور دادگاه را به یاد آورید.» ظریف سپس با مورد خطاب قرار دادن وزیرخارجه فرانسه نوشت: «برجام به‌خاطر ایران زنده است و نه سه کشور اروپایی.»

بیانیه تروئیکای اروپا

تروئیکای اروپا نیز روز شنبه در بیانیه‌ای خواستار متوقف شدن فعالیت تحقیق و توسعه ایران برای طراحی اورانیوم فلزی شده بود. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی وزارت امورخارجه انگلیس، تروئیکای اروپا (آلمان، انگلیس و فرانسه) در پی اعلام آغاز فعالیت تحقیق و توسعه ایران برای طراحی اورانیوم فلزی که به‌عنوان سوخت جدید رآکتور تحقیقاتی تهران مورد استفاده قرار خواهد گرفت، روز شنبه ۱۶ ژانویه در بیانیه‌ای گفتند: «ما، دولت‌های فرانسه، آلمان و انگلیس، عمیقا درباره اینکه ایران اعلام کرده است آماده تولید اورانیوم فلزی می‌شود، نگرانیم.» در ادامه این بیانیه ادعا شده است: «ایران هیچ کاربرد غیرنظامی معتبری برای اورانیوم فلزی ندارد. تولید اورانیوم فلزی به‌طور بالقوه پیامدهای سنگین نظامی دارد. ایران تحت توافق هسته‌ای متعهد شده است که اقدام به تولید اورانیوم فلزی نکند یا به مدت ۱۵ سال فعالیت تحقیق و توسعه روی به‌کارگیری اورانیوم فلزی نداشته باشد.» این سه کشور اروپایی افزودند: «قویا از ایران می‌خواهیم این فعالیت را متوقف کند و اگر در حفظ توافق جدیت دارد، بدون تاخیر بیشتر به پایبندی به توافق هسته‌ای بازگردد.»

پاسخ سازمان انرژی اتمی

در همین ارتباط، سازمان انرژی اتمی ایران نیز در بیانیه‌ای توضیحی در پاسخ به ادعاهای تروئیکای اروپایی آورده است: «موضوع کارخانه تولید اورانیوم فلزی مندرج در ماده ۴ «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» که مجلس محترم شورای اسلامی، سازمان انرژی اتمی را نسبت به آن موظف کرده است و موضوع تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران دو موضوع کاملا متفاوت است. این سازمان هنوز اطلاعات پرسشنامه طراحی کارخانه اورانیوم فلزی موضوع ماده ۴ قانون بین‌المللی انرژی اتمی را به آژانس ارائه نکرده است که البته پس از انجام تمهیدات لازم و در زمان مقتضی و مهلت تعیین شده در قانون این اقدام انجام خواهد شد.» به گزارش «ایسنا»، در این بیانیه آمده است: «برنامه تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) همان‌طور که در گزارش اخیر آژانس نیز آمده است نخستین‌بار بیش از دو سال پیش به آژانس ارائه شده است و در طول این مدت نیز در چند مرحله اطلاعات تکمیلی و نهایتا اطلاعات پرسشنامه طراحی (DIQ) به آژانس ارسال شده است. ضمنا یادآوری می‌نماید که در اوایل دهه ۸۰ طی گزارشی که در آن زمان به آژانس ارائه شد تحقیق و توسعه در رابطه با تولید اورانیوم فلزی برای مصارف صلح‌آمیز و متعارف در حد مقدماتی و به میزان اندک با موفقیت انجام شده بود. سازمان انرژی اتمی ایران با بیان اینکه در فرآیند تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) اورانیوم فلزی یک محصول میانی است که در فرآیند تولید بدون توقف در این مرحله، بلافاصله سوخت پیشرفته (سیلیساید) تولید می‌شود، اظهار امیدواری کرده که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با پرهیز از ذکر جزئیات غیرضرور در گزارش‌های خود از بروز زمینه‌های سوء‌تفاهم جلوگیری کند.»

گزارش محرمانه آژانس

پیش‌تر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد ایران فعالیت تحقیق و توسعه در زمینه طراحی اورانیوم فلزی را برای یک رآکتور تحقیقاتی آغاز کرده است. آژانس در بیانیه‌ای گفت: «رافائل گروسی مدیرکل آژانس چهارشنبه۱۳ ژانویه درباره پیشروی‌های اخیر درباره برنامه‌های ایران برای انجام دادن فعالیت‌های تحقیق و توسعه در زمینه تولید اورانیوم فلزی به‌عنوان بخشی از هدف اعلام شده‌اش در راستای طراحی نوع بهبودیافته‌ای از سوخت برای رآکتور تحقیقاتی تهران، به کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع‌رسانی کرده است. گزارش محرمانه آژانس به اعضای آن که رویترز به آن دسترسی پیدا کرده است، مطرح می‌کند که ایران برنامه‌هایش برای تولید اورانیوم فلزی از اورانیوم طبیعی و سپس تولید اورانیوم فلزی غنی‌سازی شده تا سقف ۲۰ درصد را به‌عنوان سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران اعلام کرده بود.»