الزام به ثبت سفارش کالا در این مناطق از سال ۹۷ در دستور کار قرار گرفت. سالی که تلاطم‌های ارزی موجب شد سیاست‌های دولت با ابلاغ بخشنامه‌های مختلف به سمت کنترل ورود و خروج ارز پیش رود. از این رو واردات کالاها و ترانزیت کالا نیز به‌واسطه ثبت سفارش از سوی سیاستگذار قابل رصد شد. اما این موضوع نیز مانند سایر تصمیمات دولت در این برهه زمانی با واکنش‌های خوبی همراه نشد. چراکه کارشناسان بر این باور بودند که چنین تصمیمی مغایر با قوانین و مقررات و ماهیت این مناطق است. البته نشست مشترک دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و گمرک ایران به جز معافیت ثبت سفارش، حاوی خبرهای دیگری نیز بود. افزایش تعرفه کالاهای همراه مسافر، شرایط ترانزیت خودرو و برگشت حقوق ورودی مواد اولیه وارداتی به مناطق آزاد از دیگر تصمیمات این نشست بود.

ثبت سفارش لغو و ثبت آماری انجام می‌شود

در حالی از سال ۱۳۹۷ مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مشمول مصوبه ثبت سفارش برای واردات کالا شد که تازه‌ترین اعلام معاون فنی گمرک ایران از عدم نیاز به مجوز ثبت سفارش، برای واردات کالا به این مناطق یا ترانزیت بین آنها حکایت دارد. مهرداد جمال ارونقی در گفت‌و‌گو با «ایسنا» جزئیات نشست مشترک دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و گمرک ایران را تشریح کرد.

معاون فنی گمرک ایران با اشاره به اینکه بر اساس مصوبه هیات وزیران در سال ۱۳۹۷، واردات کالا در مناطق آزاد یا ترانزیت کالا بین مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی ملزم به انجام ثبت سفارش بوده است، گفت: اما طی آخرین تصمیم اخذ شده و ابلاغ معاونت حقوقی رئیس‌جمهور و معاونت امور مجلس وزارت اقتصاد، ترانزیت خارجی کالا با مقاصد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از مبدأ سایر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی یا مبادی ورودی کشور، بدون نیاز به ثبت سفارش انجام خواهد شد.

به گفته وی، با لغو الزام ثبت سفارش، واردات کالا به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی یا ترانزیت کالا بین مناطق صرفا بر اساس ثبت آماری کالا و اعلام توسط دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی انجام خواهد شد.

ارونقی افزود: همچنین مقرر شد سازمان‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کلیه اطلاعات کالاهای وارده را به صورت بر خط در اختیار گمرک ایران قرار دهند.

افزایش تعرفه کالاهای همراه مسافر

معاون فنی گمرک ایران همچنین اعلام کرد که در این نشست مشترک توافق شده است که با همکاری گمرک ایران افزایش تعداد ردیف تعرفه‌های کالای مجاز همراه مسافر (در کارگروه مورد نظر) در دستور کار قرار گیرد.

شرایط ترانزیت خودرو

ارونقی در ادامه به توافق بین دبیرخانه شورای‌عالی با پلیس راهور ناجا، اشاره کرد و گفت که ترانزیت خارجی خودروهای سواری دارای پلاک و شماره‌گذاری شده در مناطق آزاد پس از انجام ثبت آماری مورد تایید دبیرخانه شورای‌عالی، مابین مناطق آزاد تجاری، صنعتی بلامانع است ولی مشمول خودروهای آمریکایی و لوکس نخواهد بود.

معاون فنی گمرک ایران همچنین با اشاره به ماده ۶۶ قانون امور گمرکی گفت که طی توافق انجام شده مقرر شد حقوق ورودی مواد اولیه خارجی پرداخت شده واحدهای تولیدی مستقر در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی پس از صادرات، با رعایت مقررات مربوطه استرداد شود.

جزئیات یک توافق ارزی

ارونقی به دیگر توافق صورت گرفته بین دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، گمرک ایران و بانک مرکزی اشاره کرد و افزود: به منظور رفع مشکلات تسویه ارزی کالاهای وارده به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مقرر شد گمرکات اجرایی مستقر در مناطق ویژه و گمرک ایران، همکاری لازم را درخصوص تعیین ارزش استنباطی کالای وارده به عمل آورند.  

وی گفت: مقرر شد ورود اطلاعات قبوض انبار کالاهای وارده به مناطق ویژه اقتصادی توسط سازمان مسوول آن منطقه در سامانه گمرک ایران یا در سامانه خاص مناطق با ایجاد ارتباط سامانه‌ای انجام شود.

معاون فنی گمرک ایران یادآور شد که این معاونت در گمرک ایران و همچنین نماینده‌ای از دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مسوول حسن اجرای این توافقات و همچنین رفع مسائل و مشکلات مربوطه، فی مابین خواهند بود.