کاهش نرخ تسویه در قراردادهای آتی به ورود سرمایه به این بازار ختم شد
سرخ‌پوشی ارزی بهای آتی
قرمزپوشی آتی به‌رغم افزایش قیمت دارایی‌‌‌های پایه
به رغم جریان مثبت بازار آتی در هفته گذشته، شاهد قرمزپوشی چهره این بازار در اولین روز هفته جاری بودیم که با توجه به مخابره سیگنال‌‌‌های امیدوارکننده نسبت به ازسرگیری مذاکرات هسته‌‌‌ای از سوی انریکه مورا، معاون مسوول سیاست‌‌‌های خارجی اتحادیه اروپا در روز جمعه و عقبگرد بهای آزاد دلار از سطح 30هزار تومانی رقم خورد. اگرچه این روزها دورنمای قیمتی با انتظارات مثبت قیمتی همراه شده است، در عموم بازارهای مالی-کالایی بورس‌کالا شاهد تحرکات محسوس و مثبت درحجم و ارزش معاملات هستیم و معاملهگران به منظور حفظ ارزش دارایی‌‌‌های سرمایهای خود به این بازارها روی آورده و سعی دارند با بهره‌بردن از ویژگی‌‌‌های فنی این اوراق که مبتنی بر دارایی‌‌‌های پایه‌‌‌ای همچون طلا و نقره هستند، همسو با روند بازارها حرکت کنند. به این ترتیب در جریان معاملات اولین روز از هفته جاری، به‌رغم قرمزپوشی بازار آتی، دو بازار گواهی سپرده و صندوق‌های طلایی بورس‌کالا سبزپوش شدند. واکنش لحظه‌‌‌ای معاملهگران بازار آتی به اخبار منتشرشده و عقبگرد محدود قیمتی در بازار ارز از مهم‌ترین دلایل کاهش نرخ در این بازار به شمار می‌رود که البته در عموم نمادهای فعال آتی، شاهد ورود سرمایه و بازگشایی موقعیت باز تعهدی (خرید و فروش همزمان) بودیم. به این ترتیب هنوز زود است که بخواهیم راجع به تغییر جهت معاملات این بازار نسبت به هفته گذشته صحبت کنیم؛ آن هم در شرایطی که بازار دارایی‌‌‌های پایه این اوراق نوسان مثبت نرخ را در روز گذشته تجربه کردند.
تغییر فاز بازار آتی با رشد نرخ آزاد ارز در هفته گذشته
در جریان دادوستدهای هفته گذشته، نیروی محرکه لازم برای تغییر فاز معاملات تابلوی آتی بورس‌کالا با تداوم نوسان افزایشی در بازار آزاد ارز فراهم و سبب رشد محسوس میزان حجم و ارزش معاملات هفتگی در این بازار شد؛ آن هم در شرایطی که سه‌هفته متوالی شاهد کاهش روند معاملات در این بازار بودیم و زنگ خطر بروز رکود تقاضا به صدا درآمد. البته هنوز هم بازار آتی بورس‌کالا حال چندان خوشی ندارد و به‌رغم افزایش حجم و ارزش معاملات هفته گذشته نسبت به هفته ماقبل خود، شاهد کاهش میزان موقعیت‌های باز تعهدی در این بازار هستیم که به خروج 20درصدی نقدینگی منتهی شد.
در واقع در هفته گذشته به میزان 228هزار و 395موقعیت تعهدی همزمان خرید و فروش مورد مبادله قرار گرفت که در مقایسه با هفته منتهی به 16اردیبهشت‌ماه از کاهش 21درصدی حکایت دارد. بر این اساس میزان نقدینگی موجود در این بازار نیز به 645میلیارد تومان کاهش یافت که با توجه به بلاتکلیفی‌های موجود در این بازار طی هفته گذشته خروج نقدینگی رقم خورد. البته می‌توان تکانه‌های مثبت نرخ تسویه در هفته گذشته را نیز محرکی برای بستن موقعیت‌های تعهدی از سوی معاملهگران تلقی کرد که از رشد قیمت‌های هفته گذشته کسب سود کرده و نهایتا از بازار خارج شدند؛ چرا که پس از مدت‌ها در روزهای پایانی هفته گذشته روند افزایش نرخ در این بازار، به‌ویژه در دو دارایی سرمایهای بازار آتی یعنی قراردادهای آتی صندوق طلا و نقره شدت گرفت و تحرکات معاملاتی در این ابزار مالی-کالایی را افزایش داد. تا جایی که رشد 63درصدی حجم معاملات قراردادهای آتی رقم خورد و به میزان 43هزار و 667قرارداد به ارزش 211میلیارد تومان مورد دادوستد قرار گرفت.
به این ترتیب مجموعه عواملی که بازار ارز را در فاز افزایشی نرخ تقویت کرد، به سمت بازار آتی نیز سرایت کرد و تحرکات زیرپوستی در این بازار را رقم زد. البته هنوز هم افراد با نااطمینانی به مبادله می‌‌‌پردازند و خبرهای متناقضی از سوی سیگنال‌‌‌های اثرگذار بر عموم بازارها، به‌ویژه بازار ارز، مخابره می‌شود. در هفته گذشته شاهد رشد مداوم بهای آزاد دلار بودیم که از ابتدای سال‌جاری تا هفته گذشته حدود 15درصد شاخص قیمتی این ارز در بازار افزایش قیمت را تجربه کرد. از آنجا که حصول توافق به‌عنوان مهم‌ترین سیگنال اثرگذار بر بازار ارز هنوز هم در هاله‌‌‌ای از ابهام قرار دارد و طرفین مذاکره نه‌تنها هنوز از دستیابی به توافق صحبت نمی‌‌‌کنند، بلکه ادامه روند مذاکرات نیز مشخص نیست، به این ترتیب خریداران موجود در بازار، فرصت را غنیمت شمرده و با افزایش تقاضای خود برای خرید عموم ارزهای شاخص بازار، رشد قیمت را رقم زدند. به این ترتیب در ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا به‌ویژه دارایی‌‌‌های سرمایهای نیز همسو با این روند افزایشی در بازار ارز، تغییر فاز قیمتی رخ داده و با چرخش انتظارات تورمی به سمت مثبت، حجم دادوستد در هر سه بازار صندوق طلا، گواهی سپرده سکه و قراردادهای آتی افزایشی شد.
قراردادهای آتی با قابلیت پوشش ریسک در شرایط تورمی
شایان کرمی، کارشناس بازار مشتقه بورس‌کالا به «دنیای‌اقتصاد» گفت: با توجه به تداوم روند صعودی در بازار ارز و چشم‌‌‌انداز تورمی پیش‌رو و همچنین نااطمینانی در احیای برجام و دستیابی به توافق هسته‌‌‌ای، در کنار رشد تقاضا در بازار ارز و طلا، دو دارایی سرمایهای بازار آتی یعنی واحدهای صندوق طلا و نقره از جذابیت بالایی در بین معاملهگران این اوراق برخوردار شده‌‌‌اند که در روزهای پایانی هفته گذشته شاهد سبزپوشی هر پنج نماد این دارایی‌ها در تابلوی آتی بودیم. به این ترتیب به نظر می‌رسد دارایی‌‌‌های سرمایهای بازار آتی از سوی معاملهگران آن، یکی از گزینه‌‌‌های مناسب پوشش ریسک حاصل از تورم تشخیص داده شده و در جریان معاملات هفته گذشته شاهد افزایش موقعیت باز در این نمادها بودیم. از آنجا که در قراردادهای آتی اهرم معاملاتی وجود دارد، می‌‌‌تواند گزینه مناسبی برای افراد فعال در بازار سرمایه به‌ویژه در شرایط تورمی به شمار برود که با توجه به نرخ‌های تسویه اخیر و وجوه تضمین فعلی، این اهرم در سطوح قابل قبولی قرار دارد.
کرمی اظهار کرد: به نظر می‌رسد در صورت عدم‌احیای برجام، دورنمای قیمتی در بازار ارز به دلیل افزایش تقاضای احتیاطی در مسیر افزایشی ادامه‌‌‌دار شود. از طرفی تورم در سطح جهانی رو به افزایش بوده و سیاست‌‌‌های انقباضی که بانک‌های مرکزی برای کنترل تورم جهانی اتخاذ کرده‌‌‌اند، با توجه به تنش موجود بین روسیه و اوکراین و همچنین سقوط بهای رمزارزها به افزایش تقاضا برای طلای جهانی در بلندمدت منجر خواهد شد. در کوتاه‌‌‌مدت سایه افزایش نرخ بهره کمی فشار عرضه را بر این دارایی امن ایجاد می‌کند، اما در بلندمدت این انتظار وجود دارد که به رشد بهای این فلز گرانبها منجر شود.
