توقف صادرات گاز روسیه به فنلاند

گازپروم اکسپورت (Gazprom Export)، بازوی صادراتی شرکت گازپروم به دلیل تحریم‌های اعمال شده توسط بلوک غربی علیه این کشور در سایه جنگ اوکراین، از کشورهای اروپایی و غیردوست خواسته است هزینه گاز دریافتی خودرا  از روسیه با روبل بپردازند؛ اما فنلاندی‌‌ها از انجام این کار سر باز زده‌‌اند. شرکت گاسگرید فنلاند (Gasgrid Finland)، اپراتور دولتی سیستم انتقال گاز این کشور در بیانیه‌‌ای اعلام کرد واردات گاز از طریق ایستگاه ورودی ایماترا (Imatra) متوقف شده است. گفتنی است ایماترا نقطه ورود گاز روسی به خاک فنلاند است. گاسوم (Gasum)، شرکت انرژی دولتی فنلاند که وظیفه واردات و فروش گاز طبیعی در این کشور را به عهده دارد؛ روز جمعه اعلام کرد گازپروم هشدار داده است که جریان صادراتی گاز روسیه از ساعت ۴ صبح شنبه به وقت گرینویچ متوقف خواهد شد. شرکت روسی گازپروم نیز روز شنبه خبر توقف جریان گاز صادراتی به همسایه نوردیک خود را تایید کرد.

شرکت گاسوم در بیانیه خود ضمن اعلام خبر قطع عرضه گاز تحت قرارداد بین گازپروم و این شرکت، اعلام کرد: «از امروز و در فصل تابستان، گاسوم گاز طبیعی خود را از منابع دیگری از طریق خط لوله بالتیک‌‌کانکتور (Balticconnector) تامین می‌کند و به مشتریان خود تحویل خواهد داد.» خط لوله بالتیک‌‌کانکتور، فنلاند را به شبکه گاز همسایه بالتیک خود یعنی استونی متصل می‌کند و همچنین امکان دسترسی فنلاند به تاسیسات ذخیره‌سازی گاز طبیعی لتونی را هم فراهم می‌کند. از طرف دیگر شرکت گازپروم اکسپورت نیز روز جمعه اعلام کرد به دلیل عدم تبعیت گاسوم فنلاند از قوانین جدید روسیه که مشتریان را مستلزم به پرداخت از طریق روبل می‌کند، جریان صادراتی قطع شده است. اکثر گاز مورد استفاده در فنلاند از روسیه می‌‌آید؛ اما به‌طور کل، گاز تنها حدود ۵ درصد از سبد مصرف سالانه انرژی این کشور اسکاندیناوی را به خود اختصاص می‌دهد.

فنلاند به همراه سوئد دیگر همسایه نوردیک خود، طی هفته گذشته به بی‌طرفی و عدم تعهد نظامی تاریخی خود پایان دادند. پس از حمله روسیه به اوکراین، حمایت عمومی و سیاسی از ناتو در این کشورها افزایش یافت و دو کشور همواره بی‌طرف در منازعات غرب و شرق، درخواست عضویت در ناتو را ارائه کردند. مسکو به فنلاند هشدار داده است که هرگونه درخواست عضویت در ناتو یک اشتباه بزرگ با عواقب گسترده خواهد بود. روسیه در هفته گذشته نیز تحویل برق به فنلاند را به علت تیرگی روابط بین دو کشور در نتیجه تلاش هلسینکی برای پیوستن به ناتو، متوقف کرد.

بیشتر قراردادهای تامین گاز اروپا از طریق روسیه، مبتنی بر یورو و دلار هستند؛ اما روسیه با طراحی روشی از کشورهای اروپایی خواسته تا با باز کردن حساب روبلی در گازپروم بانک، پرداخت‌‌های خود را مانند گذشته ادامه دهند و بانک از طریق این حساب‌‌ها وجوه واریزی را به روبل روسیه تبدیل می‌کند. در هفته‌های گذشته پس از آنکه بلغارستان و لهستان حاضر به رعایت شرایط پرداخت تعیین شده از سوی مسکو نشدند، جریان گاز صادراتی گازپروم به این کشورها نیز قطع شد. با این حال، شرکت گاسوم، دولت فنلاند و شرکت‌‌های مصرف‌‌کننده گاز در این کشور گفته‌‌اند برای توقف جریان گاز وارداتی روسیه آماده هستند و  بدون گاز روسی وضعیت را در این کشور مدیریت خواهند کرد. گاسگرید فنلاند نیز روز شنبه و پس از قطع گاز روسیه گفت سیستم گاز فنلاند در حال حاضر هم از نظر فیزیکی و هم از نظر تجاری در تعادل است.

دولت فنلاند روز جمعه اعلام کرد با اجاره یک کشتی ذخیره‌‌سازی و گازی‌‌سازی مجدد از شرکت اکسلریت انرژی آمریکا (Excelerate Energy) برای کمک به جایگزینی منابع از دست رفته روسی در سه ماه چهارم امسال موافقت کرده است. این کشتی قرار است گاز طبیعی مایع (LNG) فوق خنک را که از طریق کشتی‌‌ها جابه‌‌جا می‌شوند دوباره به گاز معمولی و قابل استفاده در شبکه گازی فنلاند تبدیل کند.