تخریب 29 هزار و 802 هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی ‌

وی افزود: حدود ۲/ ۱ میلیون هکتار از مساحت استان را مناطق بیابانی، حدود ۵/ ۲میلیون هکتار را مراتع و ۹۸۰ هزار هکتار از مساحت را نیز جنگل‌های طبیعی استان خوزستان در بر گرفته است. جنگل‌ها و بیشه‌زارهای استان که جزو حوزه‌ زاگرس میانی است، ۳/ ۱۵ درصد مساحت استان، ۱۵درصد مساحت زاگرس و ۸/ ۷درصد مساحت کشور را تشکیل می‌دهد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان ادامه داد: مراتع نسبت به کل استان ۳۹ درصد و نسبت به کشور ۳ درصد است. اراضی بیابانی کل کشور حدود ۳۴میلیون هکتار است که نسبت به کل کشور حدود ۷/ ۳درصد است. در استان ۱۶ میلیون هکتار حوزه آبخیز وجود دارد که ۵/ ۱ میلیون هکتار اراضی استان در بالادست سدها و ۵/ ۴ تا ۵ میلیون هکتار هم پایین‌دست سدها هستند. مطیعی اظهار کرد: در خوزستان پنج‌میلیون هکتار زمین تحت فرسایش آبی قرار دارد. متوسط فرسایش آبی کشور معادل ۷/ ۱۶ تن در هکتار در سال است درحالی‌که در خوزستان حدود ۱۸ تن در هکتار در سال است.وی با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث تخریب عرصه‌های منابع طبیعی و پدیده‌ ریزگردها و بروز آفات و بیماری شده است دام‌های موجود در استان است، گفت: نسبت دام‌های موجود در استان به ظرفیت مرتع چهار به یک است؛ یعنی چهار برابر ظرفیت مراتع در استان دام وجود دارد. این مساله باعث تخریب مراتع، از بین رفتن پوشش گیاهی و ایجاد پدیده ریز‌گرد‌ها شده است. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان تصریح کرد: مساحت کل بیابان‌های جهان پنج میلیارد هکتار است که ۵/ ۷ درصد خشکی‌های جهان را تشکیل می‌دهد. این رقم در کشور حدود ۳۴ میلیون و در استان ۲/ ۱میلیون هکتار است.  مطیعی اظهار کرد: ۱۴ شهر استان دچار مشکل شنزارها هستند. مشکل دومی که در مناطق بیابانی ما وجود دارد کانون‌های فرسایش بادی است. در مجموع هفت کانون ریزگرد در استان وجود دارد که علت اصلی آن از بین رفتن رطوبت خاک و اصول مدیریت آب است.

وی افزود: در جنوب هورالعظیم کانون شماره‌ یک قرار دارد که حدود ۵۰ هزار هکتار است، کانون شماره‌ ۲ شمال خرمشهر در حد فاصل جوفر تا شلمچه ۲۸ هزار هکتار است. کانون شماره‌‌۳ در شرق اهواز و بالای ملاثانی ۱۵ هزار هکتار است. در جنوب و جنوب شرق اهواز حدود ۱۱۳ هزار هکتار کانون وجود دارد که بیشترین تاثیر و خسارت‌های اقتصادی را با خود دارد. در محدوده‌ بندر امام ۸۶ هزار هکتار و امیدیه و ماهشهر و هندیجان هم جزو مناطق هفت‌گانه هستند. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان ادامه داد: حدود ۲۰۵ هزار هکتار از این مناطق هفت‌گانه که حدود ۳۴۹ هزار هکتار است، مراتع تخریب‌شده است. یکی از علل اصلی این مساله دام‌های مازاد بر ظرفیت مراتع است. زمین‌های زراعی رها شده حدود ۵۹ هزار هکتار، تالاب خشک شده ۳۹ هزار هکتار و سایر اراضی حدود ۴۶ هزار هکتار هستند.

 وی با بیان اینکه شیوه‌های پاشیدن مالچ نفتی و درختکاری برای تثبیت شنزار و مقابله با بیابان‌زایی از سال‌های ۱۳۴۷ انجام شده است، اظهار کرد: شیوه‌ ابداعی استان از سال ۱۳۶۵ شیوه مشارکت مردمی بود به این صورت که در جاهایی که امکان آبرسانی وجود داشت عرصه‌ها را در اختیار مردم قرار می‌دادند تا کشت و کار زیر پلاستیک انجام دهند و همزمان موظف بودند که یک پنجم عرصه را درختکاری کنند. در پایان سال ۸۶ حدود ۳۴ هزار هکتار از عرصه‌های کفه‌های شنی به مردم واگذار شده بود و حدود ۱۸ هزار هکتار جنگل به ما تحویل دادند. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان گفت: متاسفانه این روند از سال ۸۶ به بعد متوقف و در سال ۹۶ دوباره شروع شد و اکنون ۸ هزار هکتار از عرصه‌های شنزار و اراضی جنگلی را در اختیار مردم قرار داده‌ایم.مطیعی گفت: از سال ۹۰ تا ۹۴ حدود ۱۸ هزار و ۶۴۹ هزار هکتار بیابان‌زدایی و در سال ۹۵ و ۹۶ حدود ۳۵ هزار و ۵۰۰هکتار یعنی چیزی حدود دو برابر دوره پنج ساله قبلی با پشتیبانی‌های دولت بیابان‌زدایی انجام شد. در سال ۹۶ مالچ پاشی حدود ۱۵هزار و ۵۹۰ هزار هکتار، نهال‌کاری ۱۰ هزار هکتار و مجموعا ۱۴ هزار هکتار در سال ۹۶ و ۲۰ هزار هکتار در این ۱۶ ماه کشت شد. مدیریت چرا و احیای مراتع هم اقدام دیگری بود که در عرصه‌های بیابانی جنوب شرق انجام گرفت.

وی ادامه داد: مساله دیگر طرح نهضت سبز است که در مناطق اجرایی شامل محدوده شهرها، شهرک‌ها، بوستان‌های روستایی، اطراف شهرک‌های صنعتی، شهرک‌های کشاورزی، صنایع کارخانجات، محدوده مدارس و به‌خصوص اطراف جاده‌ها بود.مدیرکل منابع طبیعی خوزستان اظهار کرد: محافظت از جنگل‌ها و مراتع فقط با مشارکت مردم امکان‌پذیر است. در استان بهره‌برداران عرفی ۲۴۸۸ هکتار شناسایی شده‌اند. اگر بخواهیم به ایده مشارکت مردم در حفاظت از جنگل‌ها و مراتع جامه عمل بپوشانیم در مجرای قانونی مشکلی ندارد، تنها باید کمی به کارهای فرهنگی و ترویجی پرداخته شود. مطیعی افزود: از مهر سال گذشته حدود ۵۴۵ هزار هکتار تفاهم نامه‌ مشارکت و محافظت مردمی با مردم منعقد شده است. این موضوع با برگزاری کلاس‌های آموزشی با همکاری و کمک فرمانداران و بخشداران به شدت میزان آتش‌سوزی در استان را پایین آورده است. وی با بیان اینکه تخریبی که با دستگاه‌های عمرانی انجام می‌شود از عوامل مهم ریزگردها است، گفت: از سال ۹۰ تا ۹۶ حدود ۲۹ هزار و ۸۰۲هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی با دستگاه‌های عمرانی دولتی تخریب شده است. البته از سال ۹۲ طی فعالیت‌های دولت تحت عنوان ارزیابی زیست محیطی این مساله کاهش یافت اما هنوز تا حد مطلوب فاصله زیادی وجود دارد.