تامین اعتباری مواد اولیه از بنگاه‌های بزرگ

رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران سهم بالای اشتغال، ارزش افزوده و انعطاف‌پذیری را از مزایای صنایع کوچک در ایران برشمرد و همچنین به این نکته اشاره کرد که عمده مسائل این بنگاه‌ها در تامین مالی و تامین مواد اولیه خلاصه ‌می‌شود.

 محمدرضا زهره‌وندی در آستانه روز «حمایت از صنایع کوچک» به تشریح وضعیت این صنایع در ایران پرداخت و گفت: از مزایای این واحدهای صنعتی آن است که سهم بالایی در اشتغال داشته و اگرچه سهم کوچکی از اقتصاد ایران را دارا هستند، اما به نسبت صنایع بزرگ ارزش افزوده بیشتری تولید ‌می‌کنند. این صنایع، همچنین انعطاف‌پذیری بالایی داشته و یک واحد صنعتی کوچک ‌می‌تواند برای چند واحد صنعتی متوسط یا بزرگ محصول تولید کند. از دیگر مزایای این واحدها، تربیت نیروی انسانی ماهر و نیمه‌ماهر است که این نیروها در صنایع متوسط و بزرگ قابلیت استفاده دارند.او با بیان اینکه حدود ۱۰درصد صادرات صنعتی ایران توسط این بنگاه‌های کوچک انجام ‌می‌گیرد، ادامه داد: عمده مشکلات صنایع کوچک در تامین مالی خلاصه ‌می‌شود؛ صنایع کوچک به نسبت صنایع بزرگ از سازوکارهای منظم مالی و شفافیت کمتری برخوردار هستند. این شرکت‌ها به دلیل آنکه از ساختار شرکت‌های سهامی عام بهره‌مند نیستند، امکان تامین مالی از بورس و فرابورس برایشان میسر نیست. عمده منابع مالی آنها از طریق بانک‌ها تامین ‌می‌شود و البته بانک‌ها نیز وثایق سنگینی از بنگاه‌های کوچک مطالبه ‌می‌کنند که اگر بنگاه‌ها قادر بودند چنین وثایق سنگینی را تامین کنند، شاید نیازی به منابع بانکی نداشتند. در واقع، ارائه سند ملکی و گرو گذاشتن آن در شرایطی که اغلب در املاک اجاره‌ای مشغول فعالیت هستند، مشکل‌ساز است. زهره‌وندی ادامه داد: به‌طور طبیعی هر چالشی که در بازار داخلی ایجاد ‌می‌شود، بنگاه‌های کوچک را نیز تحت تاثیر قرار ‌می‌دهد. او با بیان اینکه بنگاه‌های کوچک، از مشکلات مدیریتی نیز رنج ‌می‌برند، توضیح داد: یک مدیر در بنگاه کوچک، باید به تامین مواد اولیه توجه کند، تولید را حفظ کرده و همچنین بازاریابی و صادرات را نیز مدیریت کند. حال آنکه، تامین مواد اولیه به تنهایی چالش بزرگی برای مدیر بنگاه خواهد بود  چرا که بنگاه‌های بزرگ مواد اولیه را در اختیار شرکت‌ها و افرادی قرار ‌می‌دهند که تمکن مالی بالایی دارند و زمانی که این افراد مواد اولیه را در بازار به فروش ‌می‌رسانند از ارائه فاکتور رسمی امتناع ‌می‌کنند. در این صورت، بنگاه‌هایی که ناگزیر به تامین مواد اولیه از بازار هستند با سازمان امور مالیاتی دچار مشکل شده و همیشه مالیات آنها علی‌الراس ‌می‌شود.وی در ادامه افزود: در دیگر کشورها، برای آنکه صنایع کوچک بتوانند از منابع مالی بانک‌ها استفاده کنند، صندوق‌های ضمانت سرمایه‌گذاری بنگاه‌های کوچک تاسیس شده است. در ایران نیز این صندوق تاسیس شده و مشکل آن این است که ظرفیت‌ها و خدمات آن برای فعالان صنعتی ناشناخته است. نقش این صندوق‌ها آن است که به‌عنوان نهادی واسط میان بانک‌ها و صنعتگران قرار ‌می‌گیرد و رابطه تعریف شده‌ای میان طرفین برقرار ‌می‌کند؛ به‌طوری که هم بانک‌ها نسبت به ارائه تسهیلات اقدام کرده و هم تسهیلات‌گیرندگان در موعد مقرر تسهیلات دریافتی خود را پرداخت کنند.او با بیان اینکه عمده مشکلات بنگاه‌های کوچک در تامین مواد اولیه و تامین مالی خلاصه ‌می‌شود، گفت: باید راهکاری برای سهولت تامین مالی بنگاه‌های کوچک از بانک‌ها اندیشیده شود و در عین حال برای رفع چالش تامین مواد اولیه، بنگاه‌های بزرگ فروش اعتباری مواد اولیه به بنگاه‌های کوچک را در دستور کار قرار دهند.