تولید مشترک کفش با برندهای خارجی

اینکه صنعت کفش دچار چه مشکلاتی است، چه موانعی برای برند‌سازی داخل یا تولید کفش‌های با برند معروف در داخل وجود دارد را با رئیس اتحادیه کفش‌های ماشینی و لاستیکی طرح کرده‌ایم.

 علی اژدرکش درخصوص مشکل مرتبط با برند‌سازی یا نام تجاری صنعت کفش در کشورمان اظهار کرد: در دنیا صنعت کفش و صنایع مشابه آن مثل پوشاک، کیف حتی مبلمان و خانه تقسیم بندی‌ آن زیر سایه صنعت مد است، چه بخواهیم یا نه، تقسیم‌بندی انجام شده و حرکت این صنوف یا صنایع در دنیا، براساس نگاه کلی مد و نقش تجاری آن در دنیا یا کشورها به‌صورت محلی است. وجود این نگاه در کشور ما بسیار مهم است که ما این نگاه را به شکل کامل نداریم. وقتی از صنعت مُد صحبت می‌کنیم نیازمند یک فرماندهی واحد در این صنعت هستیم.

وی ادامه داد: برند‌سازی صرفا با آوردن ماشین‌آلات یا تکنولوژی انجام نمی‌شود. در کشور ما صنعت مُد تکه پاره شده است. تکه‌هایی از فرماندهی و مدیریت آن از وزارت اقتصاد و دارایی تا وزارت ارشاد، اتاق اصناف، وزارت صمت، اتاق بازرگانی، پراکنده شده و هر کدام از عزیزان با نگاه خود به این مساله ورود می‌کنند. در کنار این، ما قوانین زیاد دیگری داریم که راه را برای توسعه و ساخت نام تجاری بسته است که یکی از مهم‌ترین موارد آن بحث نرخ‌های دستوری است. این مساله راه را به روی نوآوری، تولید و عرضه محصول با کیفیت می‌بندد.

وی در پاسخ به این سوال که حاشیه سود تولیدات داخلی را چه کسی تعیین می‌کند و آیا با توجه به نیاز هزینه برند‌سازی کافی است، افزود: متاسفانه در تعیین قیمت‌ها، مخصوصا بعد از تعیین سقف نرخ سود ۲۰ درصد، اعمال قانون (جریمه سنگین) می‌شود و تولید‌کننده حتی در بحث عرضه نهایی که اتفاق می‌افتد، بیشتر از همه با نوعی ترس مواجه است.

او افزود: در واقع برخی قوانین جلوی کار و تولید باکیفیت را می‌گیرد. یعنی قانون تعیین می‌کند که ۱۰۰ درصد محصولات با ۲۰ درصد سود فروشنده نهایی فروخته شود، ما هم سود ناخالص را ۲۰ درصد قرار دادیم، اما بد نیست بدانید که رقم فروش یک توزیع‌کننده یا خرده‌فروش ۳۰ درصد هزینه دارد. (هزینه اجاره، مالیات، حقوق، تامین اجتماعی و...). بنابراین این قانون سود ۲۰ درصد، باعث عدم شفافیت می‌شود.

 قوانین مشکل‌زا در گمرک

علی اژدرکش یادآور شد: صرفه تولید را با این نرخ‌ها و قیمت‌های دستوری از بین برده‌ایم و از همین رو انگیزه تولید، روی مدل‌های جدید و باکیفیت و... به‌طور کلی از بین می‌رود. 

جالب است بدانید که هنوز ما تیشرت و پارچه را کیلویی وارد می‌کنیم. درحالی‌که ممکن است یک تیشرت تریکو در خارج از کشور تا هزار دلار هم فروخته شود. نگاه ما هنوز به تولید کیلویی است.

نرخ‌گذاری یک ساز و کاری دارد که در سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولید‌کننده انجام می‌شود و بعضی صنوف لابی‌های قوی داشتند و درصدهای سودشان آن‌قدر بالا گذاشته شده که خودشان به پایین‌تر از آن درصد راضی هستند و برای برخی از صنوف آن‌قدر نرخ پایین است که توان شفاف‌سازی و ارائه کیفیت خوب را ندارند.

اژدرکش افزود: در کنار این موارد همه تقصیرها به عهده قوانین نیست. ما به‌عنوان تولید‌کننده‌ها خودمان باید قوی ورود کنیم. الان واردات ۱۴۰۰ قلم کالا از جمله محصولات صنعت کفش ممنوع است. 

وی با بیان اینکه زمان کنونی یک فرصت استثنایی است، افزود: البته من به تولیدکنندگان تاکید می‌کنم اگر محصولتان توان رقابت صادراتی ندارد، تولید نکنید. اینکه چون الان درها بسته است ما تولید بی‌کیفیتی را شروع کنیم، اشتباه است. چون نه‌تنها این محصول فروش نخواهد رفت بلکه به محض باز شدن درهای تجارت، آن محصول و نام تجاری زمین خواهد خورد. 

خیلی وقت‌ها بعضی تولید‌کنندگان، اسم محصول خارجی را بر تولید خود می‌زنند که بهتر فروش برود یا کپی کاری می‌کنند. ما نمی‌خواهیم ایران، چین دوم شود و هر جا جنس تولید ایران برود بگویند این قلابی است.

اژدرکش ادامه داد: این‌طور نیست که از روز اول دارای یک نفوذ بالا در بازار بشویم. تولید‌کنندگان باید بدانند که نیازمند زمان برای رسیدن به بلوغ هستند و از نگاه کوتاه‌مدت بپرهیزند. 

رئیس اتحادیه کفش‌های ماشینی و لاستیکی با بیان اینکه حلقه سوم مصرف‌کننده است، گفت: مصرف‌کننده‌ها هم استقبال بی‌دلیل همراه با پیش‌قضاوت از محصول خارجی می‌کنند. بنده خواهشم از مصرف‌کنندگان، کنار گذاشتن پیش‌قضاوت است، درست است باید حق انتخاب داشته باشند اما در شرایط جنگ اقتصادی با وجود شرایط سختی که داریم بدون پیش‌قضاوت اگر محصول ایرانی ۵ درصد کیفیتش پایین‌تر است و یک رقمی قیمتش بالاتر است، بپذیریم و نقدینگی‌مان را در چرخه داخلی وارد کنیم که این موجب ایجاد اشتغال می‌شود.

وی در پاسخ به این سوال که چرا جریان حمایت از تولید ایرانی به‌عنوان یک موج آغاز شد ولی نمود آن در روند تولید و حمایت از تولیدات داخلی عیان نشد، گفت: اتفاقا من در جلسه‌ای که مقام معظم رهبری در حمایت از تولید، اشاراتی به حمایت رسانه ملی از تولیدات داخلی در مقابل نشان‌های تجاری خارجی داشتند، حضور داشتم. اما حمایت رسانه‌ای چه از سمت رسانه ملی و چه از سوی رسانه‌های دیگر بسیار محدود است. شرایط مالی تولید‌کننده سخت است و رقمی برای تبلیغات ندارد و این موضوع نیز باید در حلقه اول یعنی حاکمیت و سیاست‌گذاری رفع و رجوع شود.

 موانع تولید مشارکتی

او در پاسخ به این سوال که چرا ما نمی‌توانیم برندهای معروف دنیا را در داخل تولید و به بازارهای منطقه نفوذ کنیم، با اشاره به اینکه ما نیازمند ثبات در بازار هستیم و باید در یک فضای حمایتی و باثبات حرکت کنیم، بیان کرد: به‌عنوان کسی که یک برند خارجی را ساخت ایران کرده است، می‌گویم که این کار خیلی راضی‌کننده نبود. ما می‌خواستیم با یک اسم شناخته‌شده، جنس ساخت ایران را بهتر نشان دهیم اما شرایط سختی را تجربه کردیم.

رئیس اتحادیه کفش‌های لاستیکی گفت: ما ورود یک جنس خارجی و مونتاژ عرضه آن با نام و عنوان ایرانی را در کنار منافع شخصی و منافع ملی انجام دادیم و به همکارانم اعلام کردم اگر شکست بخوریم، شکست خیلی از دوستان دیگر است، اگر یک برند خوب به نام تولید داخلش دارای استاندارد نباشد، دیگر انگیزه‌ای نخواهد داشت که با اسم ایرانی به عرصه ورود کند.

اژدرکش ادامه داد: به نظرم بزرگ‌ترین دلیلی که نتوانسته‌ایم برندهای معروف را در داخل تولید کنیم، قوانین هستند. ما نتوانستیم اطمینان سرمایه‌گذار خارجی را به سرمایه‌گذاری داخل کشور جلب کنیم، نتوانستیم استانداردها را خوب تعریف کنیم. البته در برخی موارد قوانین حمایتی داریم اما بسیار بد و ناقص عمل می‌شود به‌عنوان مثال ما باید در کشور شرایطی فراهم کنیم تا مواد اولیه آن برند‌ها را بدون اینکه در گمرک معطل شود، وارد کنیم و پس از تولید محصول نهایی تولید‌کننده ما سود بردارد، تکنولوژی انتقال یابد و بدون گمرک صادر شود.

وی افزود: حالا با چنین شرایطی تولید‌کننده خارجی با این رویه‌های ارزی و سختگیری‌های بانک مرکزی، انگیزه‌ای برای همکاری با شرکت‌های ایرانی نخواهد داشت. در چنین شرایطی یک تولیدکننده داخلی چگونه باید راه‌ها را باز و مشکلات را مرتفع کند؟