اصناف از همان ابتدا از گزینه‌های اصلی تولید ماسک بودند. برخی تغییرکاربری دادند و برخی دیگر خیران صنفی را پای کار آوردند تا هزینه‌های مورد نیاز تولید ماسک را تامین کنند. گروهی از اصناف نیز مواد اولیه را با نازل‌ترین قیمت تامین کردند و به دست اصناف داوطلب رساندند. در همین حین، تعدادی از افراد داوطلب شدند تا دانش تولید ماسک را با دیگران به اشتراک گذاشته و آنها را آموزش دهند. به این ترتیب کیفیت ماسک‌های کارگاه‌های صنفی روز به روز ارتقا یافت. به مرور زمان، بازرسی از این واحدهای تولیدی نیز افزایش یافت و در نهایت برخی از کارگاه‌ها که شرایط بهداشتی را به درستی رعایت نمی‌کردند راهنمایی شده و در مواردی پلمب شدند. برخی از واحدهای صنفی نیز بنابر شرایط به مرور بازگشایی شدند و تعهد دادند که در زمان انجام کار از ماسک استفاده کنند. اما اصناف به این اکتفا نکردند و مشتریان و مراجعان خود را نیز به استفاده از ماسک ترغیب و تشویق کردند. تا جایی که بسیاری از فروشگاه‌ها و مراکز خدماتی و خدمات فنی مانع از ورود مشتریان بدون ماسک به فضای صنفی خود شدند.

 برخی از پاساژ‌ها در ورودی پاساژ اطلاعیه‌ای نصب کردند تا مراجعانی که ماسک ندارند به راحتی بتوانند ماسک تهیه کرده و بعد وارد فضای پاساژ شوند. با همکاری اصناف به مرور فرهنگ استفاده از ماسک هم جا افتاد و مشتریان واحدهای صنفی آموختند که حق ورود به واحد صنفی بدون ماسک را ندارند. البته قابل‌انکار نیست که گاهی در برخی از واحدهای صنفی این قانون اجر نمی‌شود اما این موارد معدود هستند و ادامه جریان فرهنگ‌سازی و همکاری رسانه‌ها می‌تواند این قانون‌گریزی را کاهش دهد. استفاده از ظرفیت توزیعی اصناف نیز موجب کنترل قیمت و بهبود روند توزیع شد و حالا مردم با خیالی آسوده‌تر از روزهای ابتدایی شیوع کرونا می‌توانند ماسک استاندارد با قیمت مصوب را پیدا کرده و خریداری کنند. راه‌اندازی سایت «با ماسک» و فروش اینترنتی ماسک‌های تولید شده نیز قوت قلبی به افرادی بخشید که خرید حضوری مشکلاتی برایشان ایجاد کرده بود. تهیه و توزیع ماسک در کنار دیگر اقلام بهداشتی و سبد کالا از سوی خیران اصناف نیز خدمتی دیگر از این قشر به جامعه است که به مناسبت‌های مختلف انجام شده است. 

بعضا اتاق‌های اصناف و اتحادیه‌ها نیز در تامین و توزیع ماسک برای واحدهای صنفی فعال بوده‌اند که درصدی از نگرانی از رعایت پروتکل‌های بهداشتی را کاهش دادند. همچنین این تشکل‌ها با حضور یا برگزاری جلسات مختلف، تعامل‌هایی از جنس مهربانی را در فرآیند تولید و توزیع ماسک ایفا کرده‌اند. هر کدام از این اقدامات اصناف که به‌طور خودجوش یا در کنار بسیج اصناف انجام شده است، جداگانه قابل تقدیر است و از تاریخ‌نویسان انتظار می‌رود نقش اصناف در تهیه، توزیع و فرهنگ استفاده از ماسک را در کتب تاریخی ثبت کنند تا قصه این همت عالی، ثبت و برای آیندگان الگو شود.