بررسی «دنیای‌اقتصاد» از وضعیت بازار روغن نباتی
توزیع قطره‌چکانی
پس از انتشار اخبار مسلسل‌وار کمبود روغن، دستگاه‌های دولتی به صرافت افتادند تا این مساله حل شود. این در حالی بود که صرفا با تخصیص ارز قابل‌انتقال، می‌شد روغن وارداتی بخش خصوصی را از گمرک ترخیص و به کارخانه‌ها رساند. دبیر انجمن روغن نباتی درباره توزیع این کالا گفت: بر اساس مصوبه دولت، مقرر شد که روغن تنها در اختیار فروشگاه‌های زنجیره‌ای و خرده‌فروشی‌های سطح شهر قرار گیرد. برای همین، فعلا روغن نباتی در اختیار واسطه‌ها و بنکداران قرار نمی‌گیرد. امیرهوشنگ بیرشک دبیر انجمن روغن‌نباتی درباره دلایل کمبود روغن در بازار اظهار کرد: در تولید روغن در کشور به دلیل کمبود ماده اولیه روغن‌خام وقفه‌ای ایجاد شد، اما این مشکل اکنون برطرف شده است. وی در ارتباط با اشاره به دلایل کاهش واردات روغن‌خام به کشور ادامه داد: ۲۰ روز پیش سامانه گمرکی به دلیل حمله سایبری مختل شد، همچنین ارز قابل‌انتقال به واردات این محصول داده نشد که این امر منجر به کاهش ماده اولیه تولید، یعنی روغن خام شد.
برداشت روغن از ذخایر استراتژیک
شرایط دنیای امروز گرفتاری بزرگ در مقابل پاندمی جهانی است و ایران علاوه‌بر این دچار مشکلات تحریم برای واردات برخی کالاهاست. تخصیص ارز۴۲۰۰ تومانی به‌صورت مرتب باعث گردش مداوم چرخ کارخانه‌های تولیدکننده است، اما تاخیر در تامین ارز می‌تواند کشور را درگیر چالش‌های کمبود کالاهای اساسی و نگرانی شهروندان کند. دبیر انجمن روغن‌نباتی در این‌باره تصریح کرد: تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات روغن‌خام با چالش مواجه شده و میزان ارز قابل‌انتقال کاهش یافته بود؛ برای همین حجم کمی روغن در اختیار کارخانه‌ها قرار گرفت تا اینکه شرکت بازرگانی دولتی ایران ۷۰هزار تن از ذخایر استراتژیک خود را در اختیار کارخانه‌های تولیدکننده قرار‌داد و مشکل تامین تولیدکنندگان رفع شد. شرکت بازرگانی دولتی حدود ۲۰ روز پیش روغن‌های استراتژیک را در اختیار تولیدکنندگان قرار داد تا با فرآوری این محصولات، اکنون دیگر مشکلی برای تامین روغن مورد نیاز مردم وجود ندارد.
رابطه ارز و حلب روغن
به گفته بیرشک، شرکت بازرگانی دولتی ایران روغن‌هایی در اختیار کارخانه‌های تولیدکننده روغن‌نباتی قرار داده مانند روغن پالم و برخی دیگر از روغن‌ها که پایه تولید به‌حساب می‌آیند و بدون تامین این مواد، امکان تولید وجود ندارد. دبیر انجمن روغن‌نباتی ادامه داد: روغن‌های حلب ۵/ ۴، ۵ و ۱۶ کیلوگرمی در بازار نیست. در صورت اختصاص ارز قابل‌انتقال واردات روغن پالم‌خام، تا ۱۰ روز آینده مشکل تولید روغن حلب نیز برطرف می‌شود. بیرشک گفت: افزایش نرخ ارز نیمایی نیز قیمت مواد اولیه ورق حلب و کارتن را بالا برده بود اما مشکل اصلی نبود روغن حلب در بازار، همان عدم‌اختصاص ارز قابل‌انتقال برای ترخیص روغن‌های مانده در گمرک بود که به‌زودی ارز مورد نیاز اختصاص می‌یابد.
دپوی ۷۰ هزار تن روغن خام در گمرک
شهروندان در حالی نگران کمبود روغن شده و طی روزهای گذشته مدام به فروشگاه‌ها سرکشی می‌کردند که حدود ۷۰ هزار تن روغن متعلق به بخش خصوصی در گمرک رسوب کرده و دست کارخانه‌ها برای تولید خالی بود. به گفته دبیر انجمن روغن‌نباتی در صورت اختصاص ارز قابل‌انتقال این محموله ترخیص و مشکل تامین این کالای اساسی حل خواهد شد. او مدت رسوب این روغن‌ها را ۴۵ روز اعلام کرد که در گمرک باقی‌مانده است اما با توجه به تاریخ مصرف زیادی که دارد مشکل سلامتی ندارد. بیرشک گفت: پرمصرف‌ترین روغن بازار روغن در حجم ۸۱۰ گرمی به قیمت ۸ تا ۹ هزار تومان است، اما مردم برای اطلاع دقیق از قیمت انواع ۷۴گونه روغن موجود در بازار به سامانه اطلاع‌رسانی قیمت کالا و خدمات ۱۲۴ مراجعه کنند.
