ما نان به نرخ روزخور نیستیم!

در ماه‌های اخیر تقاضای مصرف نان در کشور افزایش پیدا کرده، چراکه بخشی از خانواده‌ها درگیر مشکلات اقتصادی و معیشتی هستند و نان به معنای واقعی برای آنها غذای«بخورونمیر» شده است. از سوی دیگر برای کاهش حضور در صف پرتعداد نانوایی‌ها، مردم اقدام به خرید بیشتر از قبل خود می‌کنند تا به این شکل کمتر در معرض شیوع ویروس قرار بگیرند. از اینها گذشته چالش کمبود آرد و کارگر نیز در برخی شهرها ازجمله دلایل شلوغی نانوایی‌ها عنوان شده است.کم بودن سهمیه آرد نانوایان افراد حاضر در این صنف را وادار می‌کند که بخشی از کمبودشان را از بازار آزاد تهیه کنند  و این خرید برای آنها به‌صرفه نیست و از پس هزینه‌های بالای آن برنمی‌آیند. ازطرف دیگر با بالارفتن قیمت خمیرمایه و همچنین حمل‌ونقل، برای نانوایان به صرفه نیست که باهمان قیمت قبل نان بفروشند.  در این میان دولت به‌دلایل مختلف سعی کرده قیمت نان را ثابت نگه دارد تا مبادا صدای اعتراض مردم بلند شود، اما از طرف دیگر حاضر نشده در قیمت‌گذاری نان تجدیدنظر کند.

    بی‌توجهی دولت به مصوبه خودش

رئیس اتحادیه نانوایان سنتی (تافتون، بربری و لواش) تهران، از سیاست‌های دولت نسبت به نانوایان انتقاد کرده و خواستارحمایت بیشتری از این صنف زحمتکش شده است. بیژن نوروزمقدم که تاکید داشت به‌دلیل وضعیت خاص این صنف، از سوی اتاق اصناف به او توصیه شده زیاد با رسانه‌ها گفت‌وگو نکند در نهایت و با اصرار در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در توضیح این سوال که مشکل اساسی این روزهای نانوایان چیست گفت: «شرایط نانواها تعریفی ندارد. در اصل مردم این روزها نان را به نرخ روز نمی‌خورند، چون قیمت‌ها با هزینه‌های تولید برابر نیست. البته واضح است که مسبب این مشکل مردم نیستند و مسوولان مربوطه باید این مغایرت را برطرف کنند. ما از سال ۹۳ تا ۹۸ عملا هیچ افزایش قیمتی نداشتیم. با تلاش زیاد در سال ۹۸ سعی کردیم قیمت نان منصفانه افزایش پیدا کند ولی دولت به‌دلایل خاص سعی کرده در بحث قیمت نان، طرف مشتری که مردم هستند را بگیرد. در مصوبه‌ای که شهریور ۹۸ بین نماینده دولت و صنف نانوایی‌ها منعقد شد در بند آخر آن نوشته شده بود این نرخ مادامی که قیمت گندم افزایش نیافته ملاک است. اما با افزایش قیمت گندم و آرد هنوز هم قیمت نان ثابت مانده تا نانوایی‌ها و خصوصا آنهایی که با آرد دولتی پخت می‌کنند در شرایط سختی قرار بگیرند. باید توجه داشته باشید که به جز افزایش قیمت آرد، نانوایی‌ها باید دستمزد کارگر، مالیات، بیمه و قبض‌های گاز و آب و برق را نیز پرداخت کنند که با این شرایط ادامه کار برای آنها صرفه و توجیه اقتصادی ندارد. تاسف‌بار اینکه از شهریور ۹۸ تا حالا سه مرتبه قیمت خمیرمایه افزایش داشته که این نمونه‌ای از افزایش هزینه‌ها بوده است. ما از دولت محترم تقاضا داریم حداقل به مصوبه خودش توجه بیشتری بکند.» رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران در ادامه به افزایش قیمت حمل‌ونقل و فشار آن بر نانوا اشاره کرد و گفت: «اخیرا شرکتی که حمل آرد نانواها را برعهده دارد گفته باید مبلغ بیشتری به آنها پرداخت شود که همین افزایش قیمت نیز کار را برای ما سخت‌تر خواهد کرد. ما آنالیز هزینه‌هایمان از اردیبهشت‌ماه به بعد را برای مسوولان سازمان حمایت از مصرف‌کننده، ستاد تنظیم بازار و اتاق اصناف ارسال کردیم. در ادامه به ما اعلام شد حل مشکلات و بررسی افزایش قیمت به‌کارگروه ملی آرد و نان واگذار شده، ولی عملا برای کمک به ما حرکتی انجام نشده است.»

   هزینه روزانه ۴۰۰ هزار تومانی

نوروزمقدم در ادامه با اعلام آمار ۳۳۰۰ واحد فعال نانوایی سنتی در تهران که شامل ۲ هزار واحد نانوایی تافتون و لواش و همچنین ۱۳۰۰ نانوایی بربری هستند در مورد شرایط بدتر تافتون‌پزها هشدار داد و گفت: «صاحبان نانوایی‌های تافتون و لواش صورت خود را با سیلی سرخ نگه می‌دارند، چراکه آنها قیمت ثابتی دارند و مثل بربری‌ها نمی‌توانند با اضافه کردن کنجد و دیگر مواد به نان (با درخواست مشتری) سود بیشتری داشته باشند. طبق بررسی‌های ما مجموع هزینه‌های روزانه هر واحد نانوایی بیشتر از ۴۰۰ هزار تومان است که این عدد نشان می‌دهد در چه وضعیت نامناسبی قرار دارند. از مسوولان انتظار داریم به داد نانواها برسند که در جنگ و صلح و سیل و حالا هم ویروس کرونا دست از خدمت به مردم برنداشتند. اینها هم جزو همین جامعه هستند و هزینه‌های موجود و افزایش قیمت‌ها آنها را نیز به ستوه می‌آورد پس تقاضای ما این است که در قیمت نان تجدیدنظر شود.»

  معضل آردفروشی

رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران در مورد وجود تخلف‌های افراد حاضر در این صنف نیز صحبت کرد و در مورد احتمال فروش آرد دولتی با نرخ آزاد نیز گفت: «خوشبختانه در تهران کمبود آرد نداریم و مسوولان گفتند که وضع گندم و آرد خوب است. اما متاسفانه با برخی تخلفات روبه‌رو هستیم که اتحادیه با نظارت و سرکشی‌های خود سعی کرده آنها را برطرف کند. به نانوایان سهمیه دولتی محدودی می‌دهند. آنها دوست ندارند نان حرام بر سر سفره خود ببرند، اما دولت باید در مورد قیمت نان تجدیدنظر کند تا خدای نکرده برخی از نانوایان به راه‌های نادرست کشیده نشوند. کاهش کیفیت نان هم که بعضی از مردم از آن انتقاد می‌کنند عوامل مختلفی دارد. مثلا کیفیت آردی که در اختیار آنها قرارداده می‌شود باید خوب باشد. همچنین کارگران نانوایی‌ها هم باید مهارت داشته باشند که اگر غیر از این باشد از کیفیت نان کاسته می‌شود.» بیژن نوروزمقدم در پایان در مورد قیمت‌های دستوری در حوزه نانوایی‌ها گفت: «اداره کردن بازار با قیمت‌های دستوری به ندرت مثمرثمر بوده و باید شرایط رقابتی ایجاد شود. الان بیشتر نانوایی‌ها با توجه به تمکن منطقه نان را می‌فروشند. مثلا ممکن است قیمت نان در شمیران ۲ هزار تومان باشد، اما همان نان در نازی‌آباد ۱۵۰۰ تومان باشد. البته ما اصرار نداریم که اتحادیه قیمت‌گذاری کند ولی ما را نیز مثل سایر صنوف نگاه کنند. تا موضوع قیمت نان مطرح می‌شود ماجرا امنیتی می‌شود اما اگر این افزایش سال به سال باشد فشاری به نانوا وارد نمی‌شود. جالب اینکه الان خود مردم هم انتظار دارند دولت به داد نانوا برسد.ولی دولت متاسفانه جوابگو نیست.»