فاسد شدن چند تن مرکبات واکنش‌های مختلفی ایجاد کرد
جست‌وجو برای یافتن مقصر!
ماجرا این است که چند روز پیش مصطفی دارایی‌نژاد، رئیس اتحادیه بارفروشان اعلام کرد: «شب عید به دولت هشدار دادیم که میوه‌های تنظیم بازاری را کیلویی ۱۰ تا ۱۲ هزار تومان روانه میدان کنند؛ اما برخی این هشدار را جدی نگرفتند و برای اینکه این میوه را با نرخ بالاتری بفروشند، سیب و پرتقال را به بازار عرضه نکردند و حالا با گرم شدن هوا هزاران تن پرتقال فاسد شده است.»
البته فساد پرتقال و مرکبات در اردیبهشت‌ماه موضوع جدیدی نیست. هر سال این اتفاق روی می‌دهد و کسانی که در زمستان در مقابل پرتقال ۳۵هزار تومانی سکوت کرده بودند، اکنون از فاسد شدن هزاران تن پرتقال خبر می‌دهند. یکی ممنوعیت صادرات را بهانه فساد پرتقال‌ها عنوان می‌کند و دیگری دولت را مقصر می‌داند و می‌گوید شب عید گفتیم پرتقال‌های تنظیم بازاری را ۱۱، ۱۲ هزار تومان توزیع کنند؛ اما کسی توجهی نکرد.
در آستانه نوروز، دلالان و سردخانه‌داران که قیمت‌های ۳۵ هزار تومانی سیب و پرتقال در زمستان را تجربه کرده بودند، حاضر نشدند در ایام نوروز قیمت‌ها را کاهش و توزیع را افزایش دهند و برای سودجویی بیشتر در سردخانه‌هایشان را سه قفله کردند؛ اما حالا که متضرر شده‌اند از گران‌فروشی دولت سخن می‌گویند و از دولت توقع دارند برای ۴۰هزار تن میوه انبار شده چاره‌جویی و بازار مصرف برای آن معرفی کند. حالا این اتفاق به محلی برای متهم کردن افراد مختلف برای کم‌کاری و بی‌توجهی تبدیل شده است. درحالی که رئیس اتاق اصناف تهران معتقد است فساد هزاران تن میوه دپوشده در انبارها و سردخانه‌ها ربطی به اقدامات تنظیم بازار میوه ندارد، رئیس نظام صنفی کشاورزی می‌گوید با کوتاهی‌های صورت‌گرفته وزارت صمت مقصر است.
مقصر خریداران عمده هستند
رئیس اتاق اصناف تهران درخصوص دپوی برخی میوه‌ها و وجود میوه مازاد بر نیاز بازار در سردخانه‌ها و انبارها گفت: «وزارت صمت مسوولیت فروش میوه تولید شده را ندارد و موضوعی که به ستاد تنظیم بازار در این خصوص مربوط است، بحث خرید و تامین برخی اقلام، از جمله میوه برای تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش نامتعارف قیمت‌هاست.»
قاسم نوده فراهانی در ادامه با بیان اینکه برای تنظیم بازار میوه شب عید، ستاد تنظیم بازار مانند سنوات قبل، اقدام به خریداری میوه کرد، افزود: «ستاد تنظیم بازار براساس آمار و رصد بازار کشور، حدود ۲۰ هزار تن پرتقال را برای تنظیم بازار میوه شب عید خریداری کرد که چهار هزار تن آن برای استان تهران درنظر گرفته شده بود.» رئیس اتاق اصناف تهران در ادامه افزود: «بنابراین اینکه این حجم از میوه در انبارها و سردخانه‌ها دپو شده است، ربطی به وزارت صمت و تنظیم بازار میوه شب عید ندارد.»
وی در بخش دیگر صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه میوه موجود در سردخانه‌ها از باغداران خریداری شده است، افزود: «مقصر این اتفاق خریدارانی هستند که میوه را در انبارها و سردخانه‌ها دپو کردند و حاضر نبودند در زمانی که تقاضا در بازار وجود داشت، میوه را با قیمت مناسب و پایین عرضه کنند و حالا که تقاضای این اقلام کاهش پیدا کرده است، با تهدید فاسدشدن میوه روبه‌رو شدند.» نوده‌فراهانی ادامه داد: «سال گذشته شاهد افزایش قیمت غیرمنطقی میوه در بازار بودیم و اگر این افراد، میوه را در همان زمان با قیمت پایین به بازار عرضه کرده بودند و به سود متعارف و منطقی راضی بودند، این اتفاق نمی‌افتاد.»
وی بار دیگر با تاکید بر اینکه دپوی میوه در سردخانه‌ها با تنظیم بازار میوه شب عید مربوط نیست، گفت: «این دو موضوع کاملا جدا از یکدیگر هستند و ستاد تنظیم بازار برای جلوگیری از سوءاستفاده سودجویان و دلالان با تامین برخی کالاها و اقلام، وظیفه دارد تا این اقلام را با قیمت مناسب به بازار عرضه کند که این هدف در ایام عید حاصل شد و شاهد عرضه میوه‌های شب عید به میزان کافی و با قیمت مناسب در بازار بودیم و این موضوع ربطی به دپوی میوه‌های موجود در سردخانه‌ها و انبارها ندارد.»
قبل از فاسد شدن بایدعرضه شوند
از سوی دیگر رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی گفت: «افرادی که سیب در انبار ذخیره کرده‌اند قیمت را کاهش و در اختیار مردم قرار دهند. در صادرات هم تسهیل‌گری صورت گیرد تا بتوانیم بخشی از این میوه‌ها را قبل از فاسد شدن به کشورهای همسایه صادر کنیم.»
محمد شفیع‌ملک‌زاده که در یک برنامه خبری شرکت کرده بود، افزود: «وظیفه همه دستگاه‌هایی که در موضوع تنظیم بازار و عرضه محصولات کشاورزی هستند، کاملا مشخص است.»
وی گفت: «درسال ۹۱ قانون، وظایف را کاملا در اختیار وزارت جهادکشاورزی قرار داد؛ اما در سال ۹۷ این قانون به وزارت صمت واگذار شد.» ملک‌زاده ادامه داد: «با توجه به اینکه تنظیم بازار و عرضه محصولات کشاورزی اعم از میدان میوه‌وتره‌بار، بازارچه‌ها و همچنین خرده‌فروشی‌ها در اختیار وزارت صمت است با کوتاهی‌های صورت‌گرفته وزارت صمت مقصر است و وزارت جهادکشاورزی تنها وظیفه تولید را دارد.»
سرنوشت پرتقال‌ها در انتظار سیب‌ها!
وی با بیان اینکه درحال‌حاضر هم سیب تنظیم بازاری به جای استفاده مردم در انبارها درحال از بین رفتن است، درباره راهکار حل مشکل بازار سیب نیز گفت: «دخالت بی‌مورد در قیمت‌گذاری موجب افزایش قیمت میوه شب عید شد و الان این میوه‌ها بی‌مشتری مانده‌اند و درحال فاسد شدن هستند. از این رو لازم است افرادی که این میوه‌ها را انبار کردند، قیمت را کاهش دهند و عرضه کنند؛ البته صادرات هم باید تسهیل شود تا بتوانیم بخشی از این میوه‌ها را قبل از اینکه فاسد شوند به کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان و سایر کشورهای دیگر صادر کنیم.»
ملک‌زاده در پایان افزود: «تا چند روز آینده میوه‌های تابستانه و بهاره به بازار می‌آید و دیگر این میوه‌ها خریدار ندارد و بیشتر از این نمی‌توانند در سردخانه‌ها و انبارها بمانند.»
صادرات بی‌موقع
در همین حال یک فعال بخش خصوصی نیز دولت را مقصر دانست و به خبرگزاری مهر گفت: «در نوروز ٩٩ که سیب درختی بازار خوبی پیدا کرد و قیمت آن افزایش زیادی داشت و کسانی که این میوه را ذخیره کرده بودند به‌جای اینکه آن را میان مردم توزیع کنند، اقدام به صادرات کردند و سود خوبی کسب کردند.»
وی با این ادعا که به‌دلیل سود هنگفت در این امر، دولت راضی به خروج از آن و سپردن امور به بخش خصوصی نیست، افزود: «به‌رغم ایرادات فراوان در تنظیم بازار میوه شب عید و اصرار برای سپردن کار به افراد متخصص، به‌دلیل رانت بزرگی که در این حوزه وجود دارد، دولت حاضر نیست دخالت را کنار بگذارد و فقط به نظارت بسنده کند.»
