پیش از این تاریخ، ایران سعی کرده بود با نزدیک شدن به آلمان‌ها و فرانسوی‌ها به نحوی با نفوذ این دو همسایه مقابله کند، که این امر نیز با مشغله‌های جدی آلمان برای صنعتی شدن و فرانسوی‌ها که متحد روس‌ها به شمار می‌رفتند ناکام ماند. ایران در این زمان متوجه آمریکایی‌ها شد که با بیانیه چهارده ماده‌ای ویلسون، رئیس‌جمهوری خود، در کنفرانس صلح ورسای توجه محافل ایرانی را به خود جلب کرده بودند. نفت شمال آزمونی بود که نشان داد بدون حضور و وجود یک قدرت باثبات و بااقتدار داخلی، هرگونه عکس‌العمل، تحریک دیگران را باعث خواهد شد. هنگامی که رضاشاه در سال ۱۳۱۲ مجبور شد قرارداد نفت با انگلیسی‌ها را یک بار دیگر تمدید کند، نشان داد که فاقد قدرت مستقل است؛ امری که او را همانند قدرت‌های قبلی برای یافتن قدرت سومی به تکاپو انداخت.

 

- به نقل از یک مقاله به قلم کریم جعفری

اخبار مرتبط