صدور محصولات کشاورزی به روسیه

تجارت ایران با روسیه در دوره قاجار بسیار فعال بود. البته این امر در بسیاری از مقاطع با عقد قراردادهای گمرکی عمدتا جنبه یکجانبه پیدا می‌کرد و سود بیشتر آن به روسیه تعلق می‌گرفت و کالاهایی مانند چای، قند، شکر، نفت سفید و منسوجات پنبه‌ای با عوارض ناچیز و عمدتا بدون دریافت عوارض وارد ایران می‌شد و در مقابل محصولات کشاورزی ایران با پرداخت عوارض به روسیه ارسال می‌شد.

با این حال ایران گاهی ناچار از انجام چنین معاملات نابرابری به منظور جلوگیری از ضرر یا کسب سود اندک بود. در نخستین روز آذرماه سال ۱۳۰۰ کمیسیون اجناس با حضور آقایان آیت الله‌زاده، نجد السلطنه، حاجی قائم‌مقام، شاهزاده سالار مظفر، حاج حسین آقا، پیشکار مالیه، رئیس بلدیه و امین دفتر مالیه در اداره مالیه مشهد برگزار شد. پس از مذاکرات طولانی با توجه به وضع مطلوب محصول در آن سال و با توجه به اینکه محصولات سال‌های قبل هنوز باقی‌مانده بود، تصمیم گرفته شد بیست هزار خروار جنس به تجار روسیه فروخته شود.