روز پژوهش

پژوهش مقوله‌ پیچیده‌ای است و بنا به شاخه‌ها و زمینه‌های مختلف، نظریه‌ها، سازوکار و روش‌شناسی مرتبط با آنها را می‌طلبد. نخستین نقش نظریه در پـژوهش‌هـای تاریخی جایی است که پژوهشگران این حوزه تلاش کرده‌اند از نظریـه‌ها به‌عنوان راهنمایی در انتخاب داده‌های تاریخی استفاده کنند. استدلال مشخص در اینجـا ایـن است که پژوهشگران هرگز نمی‌توانند تمام داده‌هایی را که باید برای مطالعه بداننـد، مورد بررسی قرار دهند؛ برعکس آنها تنها می‌توانند درباره داده‌هایی که مهـم هسـتند بیندیشند. به گفته یارول مانهایم  «نظریه‌ها به همان اندازه که می‌توانند در هیات هدف پژوهش ظاهر شوند، می‌تواننـددر مقام ابزار پژوهش نیز دیده شوند. به‌طورکلی در ایـن شـیوه از تحلیـل، اسـتدلال می‌شود که نظریه‌ها به‌طور مطلق، نه درست هستند و نـه نادرسـت، بلکـه آنهـا تنهـا کمتر یا بیشتر مفید هستند.»