تجارت با ژاپن در جنگ

در سال ۱۳۱۲ ش. تویوکیشی فوکویاما وزیرمختار ژاپن در ملاقات با رئیس اداره اقتصادیات از ظرفیت افزایش مبادلات دو کشور خبر داد و از طرف ایرانی درخواست کرد تا به سفارت ایران در توکیو اعلام کند که در این خصوص با شرکت‌ها و بازرگانان ژاپنی بیشتر تعامل داشته باشد. به‌نظر می‌رسد این استقبال وزیرمختار ژاپن به این دلیل بود که آن کشور در تجارت با چین و آمریکا دچار مشکل شده بود و به‌دنبال بازارهای جدید در ایران، افغانستان، عراق و ترکیه می‌گشت. از این رو تقاضای شرکت‌های تجاری که خواهان مبادله با ایران بودند، درحال افزایش بود. از سوی دیگر، مواد مورد نیازشان را نیز از ایران به قیمت مناسب‌تری خریداری می‌کردند. یکی از مشکلات دولت ژاپن در این برهه زمانی، نحوه مدیریت ارز بود؛ در منطقه شرق در برابر کالا، ین دریافت می‌کرد؛ اما در مناطق دیگر باید طلا یا ارز خارجی پرداخت می‌کرد. شاید توسعه صادرات به کشورهای دیگر تا حدودی به تامین نیاز ارزی یا طلای آنها کمک می‌کرد.

منبع: محمد چگینی، «رواﺑﻂ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ اﯾﺮان و ژاﭘﻦ از آﻏﺎز ﺗﺎ ﭘﻬﻠﻮی اول»، تاریخ روابط خارجی، ۱۳۹۶.