اینکه ایرانیان دست‌کم ۱۵۰۰ سال پیش از اروپاییان می‌توانستند طول جغرافیایی را به‌ویژه در دریا، از نصف‌النهار مبدا (نیمروز – سیستان) حساب کنند، از سوی بسیاری از دانشمندان و تاریخ‌نگاران پذیرفته شده‌است. این محاسبات و پردازش‌های پیچیده، بدون سودجستن از ابزارهایی که در مثلثات و محاسبات زاویه‌ای به‌کار می‌رود، غیرممکن بوده است. یکی از این ابزارها که در لاتین اکواتوریوم Equatorium نامیده می‌شود برای تعیین مدار خورشید و سیارات به‌کار می‌رفته ‌است که در صنایع جنگی دریایی برای محاسبات روش حمله و نیز نحوه استفاده از تجهیزات مورد استفاده می‌گرفت.

نقشه‌برداری

از دوران‌های پیشین در ایران‌زمین کارهای مهندسی با سودجستن از ابزارهای مساحی و پیاده کردن نقشه انجام می‌گرفته‌ است. نقشه‌برداری از سواحل و تعیین مسیرهای ایمن دریایی، به‌ویژه در نقاط کم‌عمق، از وظایف نیروی دریایی ایران بوده است.

بخشی از یک مقاله به قلم جعفر سپهری