غزنین پایتخت سلاطین غزنوی

سبکتکین برای تثبیت غزنه در زمینه روابط خارجی به دو نکته اساسی توجه داشت. ۱-سرزمین‌های مجاور غزنه و توسعه اراضی غزنین ۲- استفاده از غزنین در جهت حملات به هندوستان. سبکتکین پس از ایجاد آرامش در غزنین بست و قصدار را که در نزدیک زرنج مرکز سیستان بود به قلمرو غزنین ضمیمه و والی آنجا را در سمت خود ابقا کرد. سپس متوجه هندوستان شد و قلاع زیادی را فتح کرد و سود و ثروت سرشاری به‌دست آورد و جیپال که در هندوستان بدون رقیب بود را شکست داد و قسمتی از اراضی این فرمانروای هندی را ضمیمه شهر غزنین کرد و به قول یمینی «آن شهر را درالغزو ساخت.» ناصرالدین ابومنصور سبکتکین در مدت حکومت خود (۳۸۷-۳۶۶ ه.ق) موفق شد قلمرو دولت غزنویان را بسیار گسترش دهد اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود روابط سبکتکین با سامانیان بود. سبکتکین با توجه به اینکه سال‌ها در خدمت سامانیان بود و حتی با الپتگین سپهسالاری خراسان یافت از آنها تبعیت می‌کرد، پس از مرگ سبکتکین اختلافات جانشینی بین اسماعیل و محمود دو پسر سبکتکین آغاز شد. اما محمود بارها با پدر خود به هند رفته و از روحیه جنگاوری بهتری نسبت به اسماعیل برخوردار بود.

هنگام مرگ سبکتکین، محمود سپهسالاری خراسان را در دست داشت و نسبت به ماوراءالنهر و خراسان تجربه و اطلاعات بالقوه خوبی داشت که برای یک فرمانروا همچون محمود یک امتیاز بوده است. این سلطان روحیه جهاد و استشهاد را در میان سربازان خود زنده کرد و تاثیر عمیقی برشهر غزنه گذاشت. نقش سلطان محمود در تقویت دولت تازه‌تاسیس غزنویان و همچنین تثبیت غزنه به‌عنوان یکی از پایتخت‌های معروف اسلامی غیرقابل انکار است و سلطان محمود رسما غزنین را به‌عنوان پایتخت غزنویان اعلام کرد و به قول محمد جمال‌الدین سرور «ان محمود یضع اساس‌الدوله الغزنویه» مقدمات این دولت را سبکتکین پی‌گذاری کرد و اساس و بنیان بعدی و تقویت‌کننده این شهر توسط محمود پایه‌گذاری شد.

منبع: مصطفی رسولی‌پور، مسعود عرب، «واکاوی اوضاع سیاسی - اجتماعی غزنه»، تاریخ نو، ۱۳۹۶.