کپی‌کاری فرش ایرانی در دوره عثمانی

«در کلیه دهات آناتولی و آسیای صغیر قالی و قالیچه عثمانی بافته می‌شـود و ایـن مال‌التجاره فقط محصول صنعتی است که در ایران معمول است و قـالیباف‌های اینجـا هم همان‌طور دهاتی‌ها هستند که بعد از جا کردن حاصل به این کار مشغول می‌شـوند.  بلکه در این مورد نکته‌ای مهم هست که نباید فرامـوش کـرد و آن اینکـه اگـر حاصـل خوب باشد دهاتی‌ها دیگر درصدد اشتغال به قالیبافی برنمی‌آینـد و بـه این واسـطه در سال‌های فراوانی به واسطه اینکه مردم خیلی کمتر به قالیبافی می‌پردازند قیمت قالی ترقی می‌کند. علاوه بر اینکه دهاقین به این ترتیب خیلی به‌طور غیرمنظم قالیبافی می‌کننـد؛ چنـد سال است که بعضی کارخانه‌های قالیبافی هم تاسیس شده که کارگران آن بومی هستند و سرکارگرهای اروپایی دارند پشم را در محل می‌بافند مخصوصا در کارخانه‌های نخ‌تابی پاندر و اوچاک و در ازمیر رنگ می‌کنند. مراکز عمده قالیبافی در عثمانی عبارت اسـت از ازمیر، اوچاک، یودس، کولا سیواحل، کوشیه، قونیه و ... در محـال مزبـوره کـه هـر کدام اسم یک ناحیه‌ای هم هست انواع مختلفه قالی بافته می‌شود مال هر محل به اسـم آن موسوم است. علاوه بر این یک کارخانه دولتی هم در «هرکه» از بلاد روملی برقرار و دایر اسـت و در این کارخانه تمام انواع قالی‌های عثمانی و نیز شبیه اقسام قالی‌های ایرانـی سـاخته می‌شود.»

منبع: مقاله «تحولات تجارت فرش دستباف ایران در دوره قاجاریه با تکیه بر بازار بین‌المللی فرش دستباف»، نوشته منصوره اتحادیه، رسول پروان.