زادروز فیلسوف عصر روشنگری

بیکن یکی از مهم‌ترین اشخاصی است که اروپاییان را وارد تجدد علم و حکمت کرده است، هرچند که برخی از معاصران و دانشمندان قبل از او مانند گالیله، داوینچی و... نیز خدمات ارزنده‌ای را جهت پیشرفت علم اروپا ارائه کرده‌اند ولی بیکن روش تازه‌ای را بنیان نهاد و قواعد و اصول آن را به دست داده است. بیکن دیدگاه و نظریات خود را در کتاب شش جلدی خود یعنی «احیاء العلوم کبیر» بیان کرد که از این شش جلد، دو جلد اول کامل بوده و چهار جلد بعدی ناقص نوشته شده ولی با این حال دو جلد اول توانسته نظریات و رویکرد او را به‌طور کامل بیان کند. بیکن در این کتاب فواید و سود علم و فضیلت را در زندگی انسان و بهبود اوضاع و احوال حیات مردم بیان کرده و به انتقاد از کسانی که در علم و حکمت به‌جای تاکید بر محتوا و معنی به الفاظ و مجادله مشغولند، می‌پردازد. به این ترتیب علم و حکمت قدیم را مورد انتقاد قرار می‌دهد و خطا و ناقص بودن و بی‌حاصلی و بی‌ثمری آن را بازمی‌نماید و طریقه و روشی را که در کسب علم درست و منطقی می‌داند، نشان می‌دهد. در بخشی از کتاب به تقسیم‌بندی علم و فنون می‌پردازد و علوم را به سه دسته حافظه، متخیله و عقل منقسم می‌داند. آنچه مربوط به حافظه است، تاریخ است و علوم متخیله، شعر است. علم عقلی فلسفه است، و فلسفه سه موضوع دارد، خدا، طبیعت و انسان. وی تاکید می‌کند که باید برای پیشرفت علم و گسترش نوآوری‌ها در جامعه تلاش کرد، از این‌رو سفارش می‌کند که باید برای پیشرفت علم وسایل فراهم کرد، مانند مدرسه و کتابخانه و انجمن‌های علمی.