آغاز استعمار شرق از سوی انگلیسی‌ها

در ظاهر، گردانندگان این کمپانی ۲۱۶ تن از امیران، اشراف و بازرگانان انگلستان بودند و سرمایه اولیه‌اش ۷۲ هزار پاوند طلا بود. هدف اصلی لندن، رقابت با پرتغال و هلند و استعمار شرق بود. الیزابت اول مدت اعتبار این کمپانی را ۱۵ سال تعیین کرده بود. در آن زمان شاه عباس یکم در ایران سلطنت داشت. لانکاستر افسر نیروی دریایی انگلستان در جریان جنگ دریایی سال ۱۵۸۸ با اسپانیا، فرمانده ناو ادوارد بوناونچر بود. این جنگ به برتری اسپانیا پایان داد و به تدریج انگلستان را بر جایگاه آن نشاند. لانکاستر با مشرق زمین آشنا بود و راه‌های دریایی آن را می‌دانست. وی قبلا با همان ناو توپدار ادوارد بوناونچر یک سفر دریایی تحقیقاتی به سیلان (سریلانکا)، مالاکا (مالزیا) و سوماترا (اندونزی) کرده بود. وی در سفر دوم در چند نقطه کشتی‌های هلندی و پرتغالی‌ها را تصاحب کرد و با استفاده از اشتباهات پرتغالی‌ها که برای استقرار در هند به زور متوسل شده بودند توصیه کرد که در آغاز کار بهتر است از امپراتور تیموری هندوستان (جهانگیرشاه) کسب اجازه شود. لانکاستر که از دولت لندن لقب «سرSir» گرفته بود،  در سال ۱۶۰۷ در ناحیه سورات در ساحل غربی هند مستقر شد. کمپانی هند شرقی بعدا به تملک دولت انگلستان در آمد و استعمار هندوستان، شبه‌جزیره مالاکا (مالزیا)، سریلانکا، هنگ‌کنگ، برمه، استرالیا، نیوزیلند، جزایر اقیانوس هند، ایجاد سنگاپور و... آغاز شد.

(منبع روزنامک)