ایستگاه میر، یک شاهکار علمی

ایستگاه میر (Mir میر به معنای صلح) تا مارس ۲۰۰۱ به مدت ۱۵ سال در مدار زمین بود و در این مدت فضانوردان متعددی در آن اقامت کرده بودند.  ایستگاه میر برای مدت پنج سال طراحی شده بود، اما پانزده سال عمر کرد. طی این مدت، میر ۸۶ هزار بار به دور زمین چرخید. سیزده سال از عمر مداری این ایستگاه، با حضور و اقامت فضانوردان و محققان سپری شد. میر معمولا سه خدمه داشت اما گاهی تا شش خدمه را نیز در یک ماه پذیرا بود. در سال ۱۹۹۵، والری پولیاکوف رکورد ۴۳۹ روزه اقامت در فضا را در این ایستگاه به نام خود ثبت کرد. میر همچنان رکورددار طولانی‌مدت‌ترین اقامت مداوم در فضا است. این ایستگاه پذیرای فضانوردانی از بسیاری از کشورهای مختلف دنیا بوده است.

میر، شاهکار صنعت فضایی اتحاد جماهیر شوروی و پرافتخارترین برنامه فضایی این کشور سرانجام، بیست و سوم مارس ۲۰۰۱ (سوم فروردین ۱۳۸۰)، بعد از پانزده سال فعالیت مستمر، ارزشمند و تاریخی، به دلیل هزینه تعمیر و نگهداری بسیار زیاد آن (نزدیک به ۱۵۰ میلیون دلار در سال) از طریق مسیر کنترل شده‌ای وارد اتمسفر زمین شد و از بین رفت. در ابتدای ورود میر به جو غلیظ، ارائه‌های خورشیدی آن سوختند. سپس مدول‌های به‌هم متصل میر شروع به سوختن کردند و درحالی‌که شعله‌ور بودند از هم جدا شدند. شاهدان عینی، شش قطعه نورانی فروزان را مشاهده کردند که با سرعت زیاد عرض آسمان را درنوردیدند و رد سفیدی از دود از خود برجای گذاشتند. به گفته ناظرانی که از هواپیما سقوط میر را دنبال ‌می‌کردند، میر زودتر از آنچه که پیش‌بینی می‌شد در جو سوخت. قطعات سوخته این ایستگاه در اقیانوس آرام سقوط کرد.

(منبع: لیلا خلج زاده، پنجاه سال در فضا، سازمان فضایی ایران، تهران، ۱۳۸۶)