روسیه در ظاهر به سبب هم‌پیمـانی بـا انگلـیس، در صحنه جهانی با آن کشور همصدا بود و در ظاهر شاه را برای احیای مشروطه تحـت فشـار قـرار می‌داد، اما در باطن هرگز تمایلی به اعاده مشروطه نداشت؛ زیرا اکنون یک فرصت طلایی بـرای به حاشیه راندن انگلیس در صحنه سیاسی ایران به‌دست آورده بود و شاه تحت سلطه لیاخوف و ‌هارتویک (سفیر روسیه) قرار داشت. نیز این حقیقت را درک می‌کرد و با اعتمـاد کامل به پشتیبانی روسیه، در برابر آزادیخواهان و دولت انگلیس مقاومت می‌کرد.

 

به نقل از مقاله «مجلس شورای مملکتی به‌جای مجلس شورای ملی در دوره استبداد صغیر» نوشته علیرضا ملائی‌توانی مندرج در مطالعات تاریخ اسلام، سال هشتم، شماره ۲۹، تابستان ۱۳۹۵