به این لحاظ، نظریه دولت مشروطه وی، جـهش و نـقطه عزیمتی در سیر نظریه‌های دولت در فقه‌شیعه به‌حساب می‌آید. این نظر، خود حکایت از یک برداشت جدید دینی دارد، که افق‌های نوینی را در مـنظر فـقهای شـیعه گستراند. ولی در عین حال و به تعبیر حائری، او نیز در بـرداشت خـود از تئوری مشروطه، تحت تاثیر اندیشمندان و نوگرایان جهان اسلام قرار داشت و کمتر به منابع اصلی اندیشه دموکراسی و مشروطه‌طلبی غربی دسـت یـافت، آگـاهی علامه نائینی، محدود به نوشته‌های عربی و فارسی بود که بـیشتر آن منابع، توجهی به نقاط اساسی اختلاف میان اسلام و مشروطه دموکراسی نداشتند.

به نقل از مقاله به قلم جلال درخشه