فروردین سال ۱۳۵۱ خبر یک بیماری همه گیر منتشر شد
شیوع آبله درآسیا و اروپا
دامنه بیماری خطرناک آبله به‌سرعت در کشورهای آسیایی و اروپایی گسترش پیدا می‌کند؛ در هند، بنگلادش، عراق، سوریه، یوگسلاوی و آلمان غربی بیماری آبله شیوع یافته و تنها در بنگلادش حداقل هزار نفر را کشته است. گفته می‌شود آبله در بنگلادش بر اثر مراجعت پناهندگان بنگالی از هند به بنگلادش شیوع یافته است.
گزارش‌هایی که از دهلی‌نو رسیده حاکی است که در بنگلادش تاکنون هزار نفر بر اثر ابتلا به این بیماری درگذشته‌اند و بیماری به‌سرعت به مناطق دیگر سرایت می‌کند. ایالت «فریدبور» در غرب داکا اکنون خطرناک‌ترین مرکز آبله است.
تنها در منطقه «بارسیل» در بنگلادش بیش از یکصد نفر بر اثر این بیماری جان سپرده‌اند.
گزارش‌های رسیده به دهلی‌نو حاکی است که کنترل بیماری از دست مقامات بهداری بنگلادش خارج شده و بیم آن می‌رود آبله فاجعه بزرگی در این کشور به‌وجود بیاورد.
در یوگسلاوی که چند منطقه به بیماری آبله آلوده شده، عملیات مبارزه و تلقیح اجباری واکسن ضدآبله به‌سرعت ادامه دارد. از طرف سازمان بهداشت جهانی ۵۰۰ هزار واحد واکسن ضدآبله به این کشور فرستاده شده و یک میلیون واحد جدید نیز در راه است. از چند کشور دیگر اروپایی ازجمله رومانی، آلبانی و آلمان فدرال مقادیر زیادی واکسن به بلگراد فرستاده شده است. تلقیح واکسن ضدآبله در «بوسنی» و بسیاری از مناطق دیگر اجباری است.
در وین، مقامات اتریشی پس از اطلاع از آلوده شدن شهر بلگراد به بیماری آبله از مقامات یوگسلاوی درخواست کردند که رفت‌و‌آمد قطارها را بین وین و «لوبلیانا» متوقف سازند. رفت‌و‌آمد هواپیماها نیز بین اتریش و یوگسلاوی متوقف شده است. مسافرانی که قبلا از یوگسلاوی وارد وین شده‌اند در قرنطینه نگهداری می‌شوند. دولت آلمان غربی نیز برای جلوگیری از سرایت بیماری آبله به این کشور در مرزهای خود به اقدامات احتیاطی دامنه‌داری دست زده است. در مرزهای آلمان غربی با اتریش و چکسلواکی به مسافرانی که فاقد گواهینامه بین‌المللی تلقیح ضدآبله هستند، اجازه ورود داده نمی‌شود و به کسانی که فاقد گواهینامه باشند واکسن ضدآبله تلقیح می‌کنند. عده زیادی از مسافران مظنون نیز در قرنطینه نگهداری می‌شوند. پس از ورود یک کارگر یوگسلاو به شهر «هانور» که مبتلا به بیماری آبله بود، در این منطقه حالت خطر اعلام شد و در بیروت، تلقیح واکسن ضدآبله همگانی اعلام شده است. شیوع ناگهانی بیماری آبله و تلف شدن هزار نفر در بنگلادش ثابت می‌کند که این بیماری هنوز هم دنیا را تهدید می‌کند. علاوه‌بر هزار نفری که در بنگلادش تلف شده‌اند، هفت نفر نیز در یوگسلاوی از این بیماری جان سپرده‌اند و ۷۵ نفر نیز اکنون در بیمارستان بستری هستند. در ۱۴ کشور جهان آبله به‌صورت یک بیماری بومی وجود دارد ولی در سال‌های اخیر پیوسته از میزان تلفات این بیماری کاسته می‌شود. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۱۹۷۰، ۳۰ هزار مورد بیماری آبله در سراسر جهان دیده شده است؛ در‌حالی‌که این رقم در سال ۱۹۶۷ به ۳۱ هزار و ۱۶۰ نفر می‌رسید. در غرب این بیماری از جنبه «تئوریک» به‌کلی از بین رفته ولی گاه و بیگاه برای مدت کوتاهی ظهور می‌کند. در سال ۱۹۷۰ در آلمان فدرال ۲۰ نفر به بیماری آبله مبتلا شدند. تنها بر اثر تلقیح همگانی و سریع می‌توان از خطر گسترش این بیماری جلوگیری کرد. «سرکنت اندرسون»، وزیر بهداری استرالیا اعلام کرد که به‌علت شیوع وسیع بیماری آبله در یوگسلاوی، پرواز مهاجران به استرالیا متوقف شده است. سر اندرسون اظهار داشت که این وضع تا هنگامی که تهدید شیوع آبله برای استرالیا مرتفع نشده است، ادامه خواهد داشت. از طرف وزارت بهداری استرالیا مقداری واکسن به یوگسلاوی فرستاده شده است تا به‌وسیله اشخاصی که منفردا به استرالیا مهاجرت می‌کنند برای مایه‌کوبی در برابر آبله مورد استفاده قرار گیرد.
در هشدار وزارت بهداری به بهداری‌های کشور که در صفحه ۴ روزنامه اطلاعات در ۹ فروردین ۵۱ منتشر شده از قول دکتر امینی، معاون وزارت بهداری آمده است به‌منظور بالا بردن سطح مصونیت مردم کشور در مقابل بیماری آبله که اکنون در بعضی از کشورهای جهان شیوع یافته، امروز طی بخشنامه‌ای به کلیه بهداری‌ها اخطار شد که عملیات واکسیناسیون را تشدید کرده و افراد را بر ضد بیماری آبله واکسینه کنند. این دستور شامل تهران و شهرستان‌ها می‌شود.
همچنین در همین روز مطلب دیگری هم در صفحه ۱۹ روزنامه منتشر شد با تیتر «علیه آبله خود را تلقیح کنید». در این گزارش آمده است:
علیه آبله خود را تلقیح کنید
بهداری کل تهران امروز از مردم پایتخت خواست تا به‌منظور بالا بردن میزان مصونیت در مقابل بیماری آبله، به مراکز بهداشتی و درمانی وزارت بهداری مراجعه کنند و خود و کودکانشان را علیه آبله تلقیح نمایند.
هشدار به مسافران
به‌دنبال انتشار اخبار مربوط به شیوع بیماری آبله در مناطق مختلف جهان، سازمان بهداشت جهانی ضمن تایید خبر شیوع آبله در کشور همسایه ما عراق، به مقامات بهداری ایران هشدار داد تا اقدامات لازم را در زمینه جلوگیری از سرایت این بیماری از عراق به ایران انجام دهد.
گواهی بین‌المللی تلقیح آبله
مقامات بهداشتی اعلام کردند: هرکس که از هر نقطه جهان چه از راه هوا و چه از طریق دریا و خشکی وارد ایران شود باید به مقامات بهداشتی کشور گواهینامه بین‌المللی تلقیح آبله ارائه دهد.
در صورتی که مسافری فاقد گواهینامه بین‌المللی تلقیح آبله باشد، ضد بیماری مزبور واکسینه شده و تحت مراقبت مقامات بهداشتی قرار خواهد گرفت. در صورتی که مسافرانی از تلقیح سر باز زنند، به مدت ۱۴ روز در قرنطینه تحت‌نظر قرار خواهند گرفت. همچنین یکی از پزشکان در مورد مصونیت افراد در مقابل بیماری آبله گفت: «واکسن آبله در صورتی که بگیرد(موثر واقع شود) شخص تلقیح‌‌شده تا چهار ماه مصونیت کامل خواهد داشت و از این مدت به بعد به تدریج درجه مصونیت او در برابر آبله کاهش خواهد یافت و چون امکان دارد کسانی که تلقیح آنان نگرفته باشد به‌صورت خفیف مبتلا به این بیماری شوند و بیماری آنان با آبله‌مرغان اشتباه شود، به‌هنگام شیوع آبله، همه افراد باید مجددا تلقیح شوند. این نکته را هم باید متذکر شد که در مورد بیماری آبله سن و جنس مطرح نیست.»
در این مراکز، علیه آبله تلقیح می‌شود
مرکز بهداشتی و درمانی رستم واقع در خیابان رستم – مقابل دانشکده دامپزشکی.
مرکز بهداشتی و درمانی غرب هاشمی انتهای خیابان هاشمی، میدان سپاهی دانش.
مرکز بهداشتی هدایت، خیابان استانبول، کوچه سینمای پارک.
مرکز بهداشتی ۲۵ شهریور خیابان زاهد، پشت بیمارستان فیروزگر.
مرکز بهداشتی خواجه نظام‌الملک، اول خیابان خواجه نظام الملک.
مرکز بهداشتی و درمانی شماره ۶ خیابان ژاله آب سردار.
مرکز بهداشتی شماره ۷ خیابان گرگان.
مرکز بهداشتی ۲۱ فروردین خیابان بابائیان، جنب گورستان ارامنه.
مرکز بهداشتی ۲۸ مرداد، چهارراه عباسی.
مرکز بهداشتی تیموری، انتهای خیابان قزوین.
مرکز بهداشتی خزانه، خیابان قزوین دو راهی امامزاده حسن.
مرکز بهداشتی موحدی خیابان مخصوص، روبه‌روی بیمارستان مسمومین.
مرکز بهداشتی نظام مافی، فرودگاه مهرآباد.
مرکز بهداشتی جی خیابان جی، انتهای خیابان بابائیان.
مرکز بهداشتی و اورژانس پارک‌شهر، واقع در خیابان پارک شهر.
مرکز بهداشتی شماره ۱۶، واقع در خیابان مختاری.
مرکز بهداشتی خانی‌آباد، واقع در خیابان مولوی خانی‌آباد.
مرکز بهداشتی و درمانی خیام جنوبی واقع در خیام جنوبی، مرکز بهداشتی دریفوس واقع در خیابان شهباز.
مرکز بهداشتی آصف، خیابان ری.
مرکز بهداشتی و درمانی یوسفآباد واقع در یوسفآباد خیابان محمدرضا شاه.
تلفات ۲هزار نفری در بنگلادش
پنج‌شنبه ۱۰ فروردین ۵۱ نیز این روزنامه از تلفات ۲ هزار نفری آبله در بنگلادش خبر داد و در گزارش‌هایی که در صفحه ۲ و ۱۹ منتشر شده به شیوع آبله در دنیا پرداخت. این روزنامه به نقل از خبرنگار خود در استانبول نوشت: بر اثر شیوع بیماری خطرناک آبله در بعضی از کشورهای همجوار ترکیه مقامات بهداری این کشور اقدامات احتیاطی وسیعی برای جلوگیری از آلوده شدن ترکیه به ویروس این بیماری به عمل آورده‌اند.
با اینکه تاکنون در ترکیه مورد بیماری آبله دیده نشده، ولی تلقیح واکسن ضدآبله در شهرهای بزرگ آغاز شده و در مناطق مرزی به مسافرانی که فاقد گواهی تلقیح آبله باشند، اجازه ورود به کشور داده نمی‌شود.
در یوگسلاوی که ظاهرا بیماری اخیر از آنجا به مناطق دیگر سرایت کرده، دامنه بیماری پیوسته گسترش می‌یابد. با وجود اقدامات احتیاطی فوق‌العاده‌ای که به‌عمل‌آمده تنها در شهر بلگراد پنج نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان سپرده‌اند. به این ترتیب تعداد تلفات به ۱۳ نفر می‌رسد.
در اطراف شهر بلگراد ۲۲۸ مرکز قرنطینه به‌وجود آمده و محله‌ای که در آنجا بیماری دیده شده به‌وسیله یک کمربند بهداشتی محاصره شده است. در حال حاضر چند شهر دیگر یوگسلاوی منطقه خطر اعلام شده و سرویس‌های بهداری کوشش می‌کنند که از سرایت بیماری به مناطق دیگر جلوگیری کنند. با اینکه اکنون چندین شهر دیگر در معرض خطر قرار گرفته‌اند، اما خطرناک‌ترین منطقه در سراسر جهان بنگلادش است که در آنجا تعداد تلفات پیوسته افزایش می‌یابد. طی چند روز از طرف سازمان‌های بهداشتی بین‌المللی مقادیر زیادی واکسن ضدآبله وارد داکا شده و به مناطقی که بیشتر در معرض تهدید قرار گرفته‌اند، فرستاده شده است.
برخی از گزارش‌ها حاکی است که تعداد تلفات آبله در بنگلادش به ۱۰ هزار نفر رسیده است. بازگشت پناهندگان بنگالی از هند سبب شیوع وبا در بنگلادش شده است. مقامات وزارت بهداری یوگسلاوی امروز اظهار کردند که بیماری آبله تقریبا به‌طور قطع به‌وسیله یکی از زوار که ماه گذشته از طریق عراق، از مکه به یوگسلاوی بازگشته است، در این کشور شایع شده است. مقامات یوگسلاوی یادآوری می‌کنند که حدود یک ماه پیش بیماری آبله برای اولین بار در عراق ظهور کرده است. منابع نزدیک به وزارت بهداری یوگسلاوی اظهار می‌دارند که شیوع آبله در این کشور به‌طور آشکار ناشی از عدم‌رعایت مقرراتی است که از طرف دولت برای بازگشت زوار مسلمان بعد از زیارت حج تعیین شده است.
طبق این مقررات زائران مکه تقریبا مجبورند از راه هوا به کشور خود بازگردند.
در اردن
بعد از وصول گزارش‌هایی که حکایت از ظهور بیماری واگیردار آبله در سوریه و عراق دارد از طرف وزارت بهداری اردن تدابیر سخت‌گیرانه‌ای برای جلوگیری از سرایت این بیماری به اردن به‌کار بسته شده است. مدیرکل اداره پزشکی پیشگیری در وزارت بهداری اردن اعلام کرد تا اطلاع بعدی تمام مسافرانی که از کشورهای تعیین‌شده از طرف این وزارتخانه به اردن می‌آیند باید گواهی مایه‌کوبی آبله همراه داشته باشند. مقام مذکور اضافه کرد که تاکنون هیچ موردی از ابتلا به آبله در اردن مشاهده نشده است؛ ولی مایه‌کوبی برای جلوگیری از شیوع این بیماری در سراسر اردن تاکنون با موفقیت پیشرفت کرده است.
ماموران تلقیح آبله به خانه‌ها می‌روند
در روز شنبه ۱۲ فروردین اما خبری منتشر شد مبنی‌بر اینکه ماموران تلقیح آبله به خانه‌ها می‌روند. در این گزارش که در تکمیل گزارش روز قبل نوشته شده آمده است: بهداری‌های کل تهران اقدامات احتیاطی شدیدی را به‌منظور جلوگیری از پیدایش و شیوع آبله آغاز کردند و به این ترتیب بر فعالیت اکیپ‌های سیار تلقیح آبله افزوده شد. این اکیپ‌ها با مراجعه به منازل جنوب شهر تهران افراد و خانواده‌ها را بر ضد آبله واکسینه می‌کنند. اکیپ‌های سیار هم‌اکنون در مناطق خزانه و فرح‌آباد به فعالیت مشغولند تا نتیجه تلقیح را که از روزهای قبل انجام شده است، بررسی کنند. مایه‌کوبی مردم در جنوب شهر از روز دوشنبه از سر گرفته خواهد شد. بهداری تهران همچنین امروز ضمن صدور اطلاعیه‌ای به مردم پایتخت هشدار داد که چون شیوع آبله در بعضی از کشورهای همجوار و چند کشور اروپایی و آسیایی موجب تلفاتی شده است، از نظر ایجاد مصونیت در برابر این بیماری خود و اطفالشان را هرچه زودتر تلقیح کنند.
بهداری استان تهران در اطلاعیه مزبور ۲۴ مرکز درمانی و واحد بهداشتی را در نقاط مختلف که برای واکسینه کردن مردم فعالیت دارند، ذکر کرده است.
اروپاییان مرزهای خود بستند
گزارش دیگری که جالب است و در همین تاریخ منتشر شده این است که اروپاییان مرزهای خود را به روی مسافران یوگسلاوی بستند. این گزارش از بلگراد مخابره شده بود: دامنه بیماری آبله در یوگسلاوی و برخی کشورهای آسیایی همچنان گسترش پیدا می‌کند. مقامات بهداری یوگسلاوی اخطار کردند که خطر اپیدمی جدید آبله این کشور را تهدید می‌کند. تلقیح واکسن ضدآبله در سراسر یوگسلاوی به‌سرعت ادامه دارد و ۲۰میلیون و ۳۰۰ هزار نفر مردم یوگسلاوی علیه بیماری تلقیح خواهند شد. تاکنون چهارده میلیون واحد واکسن مورد استفاده قرار گرفته و میلیون‌ها واحد واکسن ضدآبله نیز در راه است.
تاکنون ۲۰ نفر از بیماری آبله در یوگسلاوی جان سپرده‌اند و ۱۴۰ نفر نیز در بیمارستان‌ها بستری هستند. خبرگزاری یوگسلاوی گزارش داد که بیماری به مناطق ساحلی دریای آدریاتیک نیز سرایت کرده است. در استکهلم دولت سوئد برای جلوگیری از سرایت بیماری آبله به اقدامات احتیاطی دامنه‌داری دست زده و عده‌ای از یوگسلاوی‌ها که به‌تازگی وارد این کشور شده بودند، در قرنطینه نگهداری می‌شوند.
دولت یونان نیز در سراسر مرزهای خود با یوگسلاوی یک کمربند بهداشتی به‌وجود آورده و کلیه مسافرانی را که از یوگسلاوی، سوریه و آلمان وارد این کشور شده‌اند در قرنطینه‌های مرزی زیر مراقبت پزشکی قرار داده است. در دمشق وزیر بهداری سوریه گفت که دو مورد جدید بیماری آبله در این کشور دیده شده است و اکنون ۲۰ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری بستری شده و ارتباط آنها با دنیای خارج قطع شده است. وی توضیح داد که بیماری از عراق به سوریه سرایت کرده و از این رو در مرزهای دو کشور اقدامات احتیاطی فوق‌العاده‌ای به‌عمل آمده و تلقیح عمومی در شهرها و دهکده‌های مرزی اعلام شده است. وزیر بهداری سوریه گفت که مرخصی کلیه کارکنان مراکز بهداری و بیمارستان‌ها تا دستور ثانوی لغو شده و کلیه سازمان‌های بهداشتی برای مبارزه با آبله بسیج شده‌اند. در اتریش و بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی برای جلوگیری از خطر آبله تلقیح همگانی اعلام شده است. کشورهای لهستان و چکسلواکی نیز مرزهای خود را به روی مسافرانی که از یوگسلاوی وارد می‌شوند، بستند. در سراسر اروپا اقدامات احتیاطی مشابهی به‌عمل آمده است.
