فروش زیر قیمت تمام شده

کشاورزان پول ندارند

غلامعباس رستمی یکی از کشاورزان استان‌های جنوبی درباره قیمت فروش مرکبات سر زمین به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «پرتقالی که مردم در میوه‌فروشی‌ها کیلویی ۱۵ هزار تومان می‌خرند امسال سر زمین ۳ هزار تومان خریداری می‌شود.»

به گفته این کشاورز، دلالان با پایین نگه داشتن نرخ و عرضه به چند برابر قیمت خرید سود بسیار کلانی می‌کنند: «کشاورز اگر محصولش را نفروشد حتی پول دستمزد کارگران را هم نمی‌تواند بپردازد چه برسد به اینکه محصول را نفروشد که قیمت‌ بالا بکشد، چنین امکانی برای ما وجود ندارد. کشاورزان خرد معمولا محصول خود را به قیمت روز می‌فروشند و کشاورزان کلان هم بخشی از محصول را در سردخانه‌ها برای بازار شب یلدا یا شب عید انبار می‌کنند. البته تعداد این کشاورزان هم کم است و بیشتر دلالان محصول را انبار می‌کنند.» رستمی می‌گوید: «کشاورزان خرد توانایی اجاره یک سردخانه را هم ندارند چه برسد به اینکه در مقابل نرخ پایین دلالان مقاومت کنند. متاسفانه کشاورزان هوای همدیگر را ندارند و اگر کسی محصولش را نفروشد دلالان می‌دانند که به مشکل برنمی‌خورند و کشاورز باغ کناری حتما با آنها کنار می‌آید. مشکل اصلی بی‌پولی کشاورزان است، اگر از نظر مالی مشکل نداشتند می‌توانستند با کمک همدیگر نرخ را منطقی کنند اما متاسفانه همه به پول نقد احتیاج دارند و این برای واسطه‌ها برگ برنده است.»

رستمی که بیش از ۲۰ سال در این حوزه مشغول به فعالیت است درخصوص شرایط فعلی باغ‌داران مرکبات می‌گوید: «از سال گذشته که کود به قیمت دولتی عملا نایاب شد هزینه‌های تولید سر به فلک کشید. کیسه کودی که ۸۰ هزار تومان فروخته می‌شد به ۵۰۰ هزار تومان رسیده، آن هم در حالی که مابقی هزینه‌ها هم رشد کرده‌اند.» به گفته این کشاورز در حالی نرخ امسال خرید پرتقال سر باغ کیلویی ۳ هزار تومان است که پارسال با کود دولتی کیلویی ۵ هزار تومان بود. سال گذشته با استفاده از کود دولتی هر کیلو پرتقال حدودا ۳ هزار تومان برای کشاورز آب می‌خورد که ۵ هزار تومان فروخته می‌شد. امسال با افزایش بیش از ۶ برابری کود و بالا رفتن هزینه‌های دیگر کیلویی ۳ هزار تومان نرخ‌گذاری شده‌است؛ خب این چگونه بازاری است؟ هزینه سال آینده را از کجا بیاوریم؟ با این قیمت اصلا چیدن محصولات هم به صرفه نیست.»

این کشاورز درباره شرایط بازار کود می‌گوید: «کود اصلا پیدا نمی‌شود، مگر اینکه از طریق واسطه بتوانیم با ۵ برابر قیمت آن را تهیه کنیم. بعضی از کشاورزان که صیفی‌جات کاشته‌اند کود بیشتری نصیبشان شد که آن هم در مقایسه با سال‌های قبل بسیار کم بود. باغ‌داران هم مگر با واسطه کشاورزان صیفی‌کار بتوانند کود پیدا کنند.»

در حال حاضر در ابتدای فصل برداشت مرکبات جنوب هستیم و رستمی درباره احتمال افزایش قیمت در انتهای فصل برداشت می‌گوید: «بعید می‌دانم. اگر بیشتر هم بشود نهایتا یک یا دو هزار تومان. موضوع این است که نرخ‌ها اصلا جوابگوی هزینه‌های ما نیست. نرخ خرید منطقی پرتقال باید ۱۰ هزار تومان باشد که کیلویی ۱۵ هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد. اما متاسفانه الان کیلویی ۳ هزار تومان خریده می‌شود و با ۵ برابر قیمت به مردم می‌فروشند.»

شرایط کشاورزان با کمبود نقدینگی و افزایش هزینه‌ها عجین شده است. در حالی نرخ فروش پرتقال جنوب ۳ هزار تومان است که قیمت تمام شده هر کیلو پرتقال بالای این مقدار تمام می‌شود؛ آن هم در حالی‌که نرخ فروش سر زمین در سال گذشته کیلویی ۵هزار تومان بود.