«دنیای‌اقتصاد» گزارش می‌دهد
خون تازه در رگ بازار پوشاک
البته فروشندگان می‌گویند هزینه‌های تولید بالا بوده و نه تولیدکننده و نه فروشنده نتوانسته آن‌گونه که باید، نرخ کالا را افزایش دهد اما بازار امسال کسادی و انجماد سال گذشته را برای فروشنده و خریدار تا حدی جبران کرده‌است. فروشندگان بازار تهران می‌گویند فروش دخل شب عید امسال ۸۰ درصد پیرارسال بوده است و هنوز هم خریدهای عید ادامه دارد.
بهاری متفاوت از پارسال
بهار است؛ بهار تهران. گرمای آفتاب برگشته اما هنوز باد خنکی می‌وزد. درخت‌های ردیف شده در راسته بازار تهران برگ داده‌اند اما نه آنقدر که لختی تن‌شان را بپوشانند؛ از جوانه درآمده و بالغ نشده. بازار خلوت است و می‌‌توان بین آدم‌هایی که عبور می‌کنند مشتری و اهالی بازار را تشخیص داد. برخی خرید کم‌حجمی همراه دارند که در پلاستیک‌های رنگی پنهان شده‌است. بعضی دیگر همراه با باربری جعبه‌های کارتنی را جابه‌جا می‌کنند. ابتدای بازار از پانزده‌خرداد چند مغازه لباس‌فروشی است که ویترین‌شان را با مانکن‌های خیره به راسته بازار تزیین کرده‌اند. یکی از این مغازه‌دار‌ها که لباس مردانه می‌فروشد می‌گوید فروش عید امسال نسبت به پارسال «مثل بازار قبل و بعد از جنگ بود». لبخندش که تمام می‌شود ادامه می‌دهد: «پارسال عملا بازاری نبود. از بهمن مردم احتمال شیوع کرونا را می‌دادند و اسفند و بازار شب عید هم که به کلی تحت تاثیر شیوع کرونا بود. اما امسال دخل کمی جان گرفت.» رضا مرد میانسالی است که ظاهری جوان دارد. موهای جوگندمی پر با تنی استوار و وزنی بیشتر از قدش. مغازه خلوت است و مشتری ندارد اما پیراهنی روی پیشخوان پهن است. با چند حرکت ساده پیراهن را مرتب می‌کند و در قفسه موردنظرش قرار می‌دهد و برمی‌گردد. او درباره میزان فروش امسال می‌گوید «اصلا مقایسه درستی نیست. همان‌طور که گفتم پارسال هیچ فروشی نداشتیم. حتی خود ما کرکره مغازه را پایین کشیده بودیم. مردم از ترس جانشان تا خیابان نمی‌آمدند چه برسد بازار! اما امسال خداروشکر شرایط فروش خیلی بهتر بود. تقریبا به اندازه پیرارسال.» رضا می‌گوید شب عید پیرارسال با اینکه شرایط مالی مردم خراب بود «اما قدرت خرید بیشتری داشتند». او فکر می‌کند یکی از دلایلی که باعث شده فروش شب عید امسال مثل پیرارسال باشد خرید نکردن در عید گذشته است: «همه سال بدی گذراندند و امسال هم که خبر واکسن بیرون آمد روی روحیه مردم تاثیر گذاشت. مشتری‌ها خیلی دوست داشتند که خرید عید سال گذشته را هم جبران کنند اما جیب خیلی‌ها این اجازه را نمی‌داد.» رضا میانگین نرخی که بیشترین فروش در عید داشته را برای شلوار ۳۰۰ هزار تومان و برای پیراهن یا تی‌شرت ۳۰۰ هزار تومان درنظر می‌گیرد: «معمولا هم شلوار کتان می‌خریدند. فروش شلوار جین امسال کمتر بود که فکر می‌کنم دلیلش علاوه بر اینکه معمولا مشتریهای شلوار جین فروشگاه‌های خاصی مدنظر دارند، قیمت پایین‌تر شلوار کتان است.» کالای رضا تماما ایرانی است و «از کارگاه‌های خیاطی چند محله پایین‌تر به مغازه می‌آید». او درباره رضایتمندی خریداران از جنس ایرانی می‌گوید: «مشتریهای ثابت که تکلیفشان مشخص است. مشتریهای ثابتی دارم که هر سال چندبار خرید می‌کنند و سلیقه‌شان مشخص است. برای مشتریهای گذری هم بیشتر نزدیکی سلیقه و قیمت‌ها مهم است تا رضایت از جنس.» به گفته رضا میزان فروش دخل امسال شب عید نزدیک ۸۰ درصد دخل پیرارسال بوده و بیشتر از ۱۰۰ درصد دخل سال گذشته: «پیرارسال دخل شب عید ما تنها در مغازه به یک میلیارد تومان نزدیک شد. پارسال را اگر صفر بگیریم سنگین‌تر رفتار کردیم و امسال هم ۸۰ درصد پیرارسال.»
درست چند متر جلوتر مغازه‌ای است که در ویترینش خبری از مانکن نیست. پیراهن‌ها تا شده و رها شده کف ویترین خود را به نمایش گذاشته‌اند و قفسه‌هایی که از ورودی مغازه نمایان است نشان می‌دهد که تنها پیراهن فروخته می‌شود. فروشنده پیرمردی است با حوصله و موهایی ریخته: «پیراهن‌ها همه دوخت داخل ایران است.» میانگین قیمتی پیراهن‌های محمدجواد حدود ۳۰۰ هزار تومان است: «از پیراهن ۱۵۰ هزار تومانی داریم تا ۵۰۰ هزار تومانی. اینجا بازار است. اگر سقف قیمت بیشتر از ۵۰۰ هزار تومان باشد برای مشتری صرفه ندارد.» او درباره دخل شب عید به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «نسبت به پارسال که خیلی بهتر بود. سال گذشته قبل از عید هرچه سفارش شهرستان فرستادیم سود کردیم وگرنه بازار تعطیل بود و کرکره‌ها هم پایین.» محمدجواد هم فروش امسال را نسبت به پیرارسال مقایسه کرد: «۷۰ درصد دخل پیرارسال.» به گفته این فروشنده ذائقه «مشتریهای من بیشتر پیراهن است تا تی‌شرت. پیراهن‌های کلاسیک و اسپرت». به گفته این فروشنده هنوز برخی «لباس امسال را نگرفته‌اند و هنوز تک‌وتوکی مشتری سر می‌زند.»
تعیین قیمت بر اساس شرایط بازار
مشاهدات میدانی «دنیای‌اقتصاد» حاکی از جان گرفتن دوباره بازار پوشاک در عید امسال است. با توجه به عید ۹۹ که فروشنده‌ها و خریدارها پشت سر گذاشتند به‌نظر می‌رسد هنوز عطش خرید سال گذشته در مشتریان وجود دارد که توان خرید پایین اجازه پاسخ به تمام تقاضا را نمی‌دهد. همچنین به سبب بالا رفتن هزینه‌های تولید پوشاک به خصوص پارچه، تولیدکنندگان و فروشندگان نتوانسته‌اند به میزان مدنظر افزایش قیمت لحاظ کنند و نرخ‌ها را با توجه به کشش بازار تعیین کرده‌اند؛ مکانیزمی که به گفته ناظران بازار اگر دولت به آن توجه می‌کرد شرایط بازارهای دیگر هم بهتر می‌شد.
