با هوش مصنوعی شهروند بهتری باشید

لزوم درک پدیده AI

کوین اسکات در این مورد می‌گوید: فکر می‌کنم برای آنکه در قرن بیست و یکم یک شهروند آگاه باشیم، لازم است کمی درباره هوش مصنوعی بدانیم؛ چون ما نیاز داریم که بتوانیم در فضای روز جامعه بمانیم و با آن تعامل داشته باشیم. برای آنکه شهروندی فعال باشیم، نباید پدیده هوش مصنوعی برایمان بیگانه باشد.او در مصاحبه‌ای که به تازگی با وب سایت VentureBeat انجام داده، ایده‌ها و تفکراتش را درباره آینده هوش مصنوعی و مواردی مانند نرم‌افزار تشخیص چهره و اتوماسیون فرآیند تولید صنعتی بیان کرده است. او همچنین دیدگاه نسبتا مثبتی درباره روش‌هایی دارد که افراد در آینده برای استفاده از ماشین‌های هوشمند به‌کار می‌گیرند و معتقد است که دستیار صوتی هوشمند مایکروسافت یعنی کورتانا برای موفقیت نیازی به یک اسپیکر هوشمند ندارد.

اسکات اما به‌طور کلی معتقد است با این همه داشتن آگاهی کافی درباره تحولات هوش مصنوعی برای هر فرد در جامعه متوسط، کار چندان راحت و ساده‌ای نیست. او در همین راستا می‌گوید: «این یک فرآیند چالشی است، چون حتی اگر شما فردی با دانش فنی خوب باشید، حتی اگر یک متخصص در زمینه هوش مصنوعی باشید، همراهی با تمام آنچه در این حوزه اتفاق می‌افتد و در جریان است، کار مشکلی خواهد بود. با این همه اما چشم‌انداز هوش مصنوعی در آینده نشان می‌دهد که این پدیده واقعا روند رو به رشد و تکاملی را در پیش خواهد داشت.»

این در حالی است که متخصصان حوزه تکنولوژی که در حال حاضر در حوزه هوش مصنوعی فعالند و در همین زمینه مشغول به کار هستند، این وظیفه را دارند که به افراد برای درک بهتر این پدیده و روشن کردن راهکارهایی که این نوآوری در اختیار آنها می‌گذارد تا کیفیت بهتری از زندگی را تجربه کنند، کمک کنند. درست به همین دلیل است که اسکات مشغول نوشتن کتابی در این باره است که چطور هوش مصنوعی می‌تواند به عاملی مهم و تاثیرگذار برای رشد اقتصادی بهتر در مناطق روستایی و نه چندان بهره‌مند آمریکا تبدیل شود.

تجربه کیفیت بهتری از زندگی

در سال‌های اخیر هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلفی مانند بهداشت و درمان توسعه یافته و حتی به خانه‌ها هم رسیده است. حالا دیگر این پدیده دنیای تکنولوژی در ساختار نهادهای دولتی و حتی کسب و کارهای مختلف هم نفوذ کرده و همچنان به رشد خودش ادامه می‌دهد تا تعریف جدیدی از وظایف کاری هر نفر ارائه دهد. با این اوصاف است که اقدامات آموزشی و اطلاع‌رسانی برای کمک به شهروندان برای درک بهتر هوش مصنوعی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. شاید به همین دلیل هم هست که مدیر ارشد تکنولوژی مایکروسافت فکر می‌کند بهتر است متخصصان این حوزه، فعالیت‌ها و پیشرفت‌هایشان در زمینه هوش مصنوعی را به سادگی در دسترس مردم عادی بگذارند تا افراد بتوانند به خوبی با این پدیده تعامل داشته و درک بهتری از کاربردهای آن در زندگی‌شان داشته باشند.

او اما فکر می‌کند استفاده کسب و کارها و بنگاه‌های تجاری از هوش مصنوعی تنها برای آنکه خودشان را در صنعت حوزه فعالیت‌شان متمایز کنند، کافی نیست و آنها باید برای استفاده بهتر از این تکنولوژی در سال‌های آینده برنامه‌ریزی دقیق و درستی داشته باشند. اسکات در این مورد می‌گوید: «ما باید درباره چگونگی برقراری تعادل در این حوزه فکر کنیم. نمی‌توانیم فقط مجموعه‌ای از تکنولوژی‌ها را در اختیار بگیریم و تنها برای آنکه در آن زمینه پیشتاز باشیم آنها را به‌کار ببندیم. تا زمانی که به‌طور جدی با این تکنولوژی‌ها درگیر نشده و با آنها تعامل درست و مفیدی نداشته باشیم، در اختیار داشتن آنها به تنهایی هیچ ارزشی نخواهد داشت. ما باید بتوانیم در این جهان ارزش‌آفرینی کنیم و این ارزش تنها از طریق افزایش ارزش سهام و دارایی‌هایمان به‌دست نمی‌آید.»

دغدغه‌هایی از جنس سوءاستفاده

یکی از موضوعاتی که توجه اغلب مردم و شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت را به خود جلب کرده، نرم‌افزارهای تشخیص چهره و پتانسیل آنها برای سوءاستفاده احتمالی دولت‌ها است. هفته گذشته اتحادیه آزادی‌های مدنی آمریکا به همراه گروهی دیگر از سازمان‌های مدافع حقوق بشر، به شرکت‌های بزرگ تکنولوژی برای امتناع از فروش تکنولوژی‌های تشخیص چهره به دولت‌ها هشدار دادند. آنها معتقدند که انجام این کار می‌تواند به‌طور اجتناب‌ناپذیری به سوءاستفاده و اعمال تبعیض علیه گروه‌های مذهبی و اقلیت‌های قومی منجر شود. مایکروسافت از واکنش مستقیم به این نامه اجتناب کرد، اما عملکرد آن در گذشته می‌تواند موضع این شرکت را در برابر این موضوع روشن کند. سال گذشته میلادی تحلیلگران به این نتیجه رسیدند که سیستم‌های تشخیص چهره مایکروسافت و همچنین سیستم Face++ در چین توانایی تشخیص چهره افرادی با پوست تیره و به خصوص زنان رنگین‌پوست را ندارند.

درست چند هفته بعد از آنکه مایکروسافت پیشرفت‌هایی را در قابلیت‌های سیستم تشخیص چهره‌اش اعمال کرد، «برد اسمیت» مدیر ارشد حقوقی این شرکت اعلام کرد که دولت باید در زمینه استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص چهره قانون‌گذاری کند. این شرکت ماه گذشته شش اصل را برای استفاده مشتریانش از نرم‌افزار تشخیص چهره ارائه کرد تا به این ترتیب بتواند اجرای عدالت، شفافیت و پاسخگویی را توسط نهادهای دولتی و قانون‌گذار تحت نظر بگیرد. حالا اسکات می‌گوید که مایکروسافت به‌طور جدی اجرای این شش اصل را برای استفاده از سیستم تشخیص چهره‌اش، در دستور کار قرار داده است.

استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص چهره می‌تواند توسط بنگاه‌های تجاری و دولت‌ها برای اهداف شرورانه به‌کار گرفته شود و نگرانی‌های جدی ایجاد کند. با این حال اسکات ترجیح می‌دهد به نیمه پر لیوان نگاه کند و می‌گوید: «مرز باریکی در این زمینه وجود دارد و واضح است که باید نظارت جدی در این زمینه وجود داشته باشد تا امکان سوءاستفاده از آن و تحت فشار گذاشتن افراد از طریق آن وجود نداشته باشد. اما من معمولا در این زمینه خوش‌بین هستم و معتقدم که مردم معمولا از قابلیت‌ها و امکانات مفید هر تکنولوژی در جهت مثبت و درست آن استفاده خواهند کرد.»

به عقیده اسکات افزایش آگاهی درباره هوش مصنوعی و معرفی راهکارهای کاربردی آن در زندگی امروزی می‌تواند تا حد زیادی از سوءاستفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای اهداف غیرانسانی جلوگیری کند. اسکات تاکید می‌کند که هر چه متخصصان و کارشناسان نتایج مثبت بیشتری از این تکنولوژی را در اختیار مردم عادی قرار بدهند، آنها بهتر می‌توانند از آن بهره ببرند. به عقیده او راهکارهای هوش مصنوعی در آینده‌ای نزدیک می‌توانند دنیایی را که در آن زندگی می‌کنیم به کلی متحول کرده و سبک زندگی تازه‌ای را برای ما تعریف کنند.