سوءاستفاده از یکی از سنتی‌ترین روش‌های ارتباطی
پیامک در خدمت کلاهبرداران
برخی کارشناسان معتقدند ریشه‌های فریب خوردن افراد جامعه از کلاهبرداران اینترنتی یا پیامکی را باید در فرهنگ و باورهای جامعه جست‌وجو کرد اما پرسش آنجاست چرا حتی بعد از سال‌ها کلاهبرداری‌های اینترتنی عمدتا با یک شکل و روش تکرار می‌شود؟
پیامک به‌رغم آنکه رقبای زیادی در سال‌های اخیر در برابر خود دیده همچنان یک مسیر ارتباطی مهم با کاربران موبایل است. به گزارش «ایرنا» مهم‌ترین سوءاستفاده‌های پیامکی که طی سال‌ها از مردم انجام شده، مربوط به خدمات ارزش افزوده است. کاری که وزیر ارتباطات به محض دریافت پست وزارت، مقابله با آن را آغاز کرد و پس از دو سال توانست شکایات میلیونی مردم را برای دادگستری ارسال کند.
اینکه پیشینه ارسال پیامک‌های تبلیغاتی به کجا و چه زمانی برمی‌گردد، مشخص نیست اما نزدیک به سه سال است که این اتفاق ناخوشایند، به مرز آزاردهندگی رسیده و مشترکان هر روز پیامک‌هایی را دریافت می‌کنند که مزاحم هستند.
اولین فاز برخورد با این پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم، تقریبا سه سال قبل در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی زیرمجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به مرحله اجرا درآمد. طراحی و راه‌اندازی سامانه ۱۹۵ اولین قدم برای مقابله با این مساله بود. مدتی از این اقدامات گذشت اما نتیجه هنوز هم آن قدر ثمربخش نبود که مردم از آن راضی باشند.
به همین منظور فازهای بعدی شروع شد و درحال‌حاضر تعداد این پیامک‌ها از قبل هم کمتر شده است؛ دلیل آن هم گزارش شماره‌های مختلف به سامانه ۱۹۵ است که اکنون طبق آخرین آمار سایت ۱۹۵ تعداد بیش از ۳۱۸هزار سیم کارت متخلف افراد مسدود شده‌اند.
برای شکایت در این خصوص کافی است یک پیامک خالی رایگان به سرشماره ۸۰۰۷ ارسال کنید تا روند بازگشت هزینه‌هایی که از حساب‌تان کسر شده، به جریان بیفتد و پیگیری شود. با شماره‌گیری این کد (#۸۰۰*) می‌توانید ببینید طی سه سال گذشته، شرکت‌های ارزش افزوده چه میزان هزینه بابت خدماتی که شاید از آنها حتی اطلاع هم نداشته‌اید از شما دریافت کرده‌اند. مردم می‌توانند در صورت تمایل، نام شرکت‌ها و مبالغ تفکیکی که از حساب‌شان کسر شده را درخواست کنند تا در قالب پیامک رایگان برای‌شان ارسال شود.
ستاره ۸۰۰ مربع کدی است که مدتی قبل سازمان تنظیم مقررات برای قطع پیامک‌های مزاحم خدمات ارزش‌های افزوده و تبلیغاتی اعلام کرد و اکنون نیز عدد ۶ به این کد ussd (ارسال پیام از طریق کد دستوری) اضافه شده و قابلیت این را دارد که به کاربر اعلام کند، برای هر خدمت ارزش افزوده چه میزان پولی از او دریافت شده است. پیگیری این شکایات نیز طبعا در سازمان تنظیم مقررات به‌عنوان رگولاتوری این حوزه دنبال خواهد شد.
رجیستری و همتا
طرح رجیستری برای مبارزه با قاچاق گوشی طراحی شد و به اجرا درآمد. پس از آن سایت همتا نیز به این سبب توسعه پیدا کرد که کارهای مربوط به رجیستری را انجام دهد. کلاهبرداری پیامکی با اجرای طرح رجیستری شکل دیگری به خود گرفت. متخلفان با ارسال پیامکی مبنی بر اینکه گوشی شما رجیستر نشده و ارتباطتان قطع خواهد شد، از احساسات آنی مردم سوءاستفاده می‌کنند و به همین سادگی از حساب کاربران دزدی می‌شود.
اگر پیامکی از همتا برای کاربران ارسال شود، قطعا با سرشمار hamta و به شکل کاملا رایگان خواهد بود و هر پیامکی که مخاطب را به درگاه بانکی راهنمایی کند، کلاهبرداری است. به این‌گونه پیامک‌ها اصلا توجه نکنید.
به گفته مدیر سامانه همتا کلاهبرداران پس از دریافت اطلاعات کارت بانکی کاربران از طریق درگاه جعلی، از آن سوءاستفاده می‌کنند. پیامک‌های سامانه همتا صرفا از طریق سرشماره‌ای که روی گوشی کاربر با کلمه HAMTA به نمایش درمی‌آید واقعی و قابل پیگیری است. هر پیغامی که از شماره دیگر به‌دست کاربران رسید، باید نادیده گرفته شود و از دنبال کردن آدرس‌های ارائه شده در این پیامک‌ها باید خودداری شود.
وی افزود: راحت‌ترین و سریع‌ترین راه برای استعلام رجیستر شدن گوشی همراه این است که ابتدا کاربر با شماره‌گیری #۰۶#* شناسه (IMEI) گوشی خود را استخراج و سپس با شماره‌گیری کد دستوری #۷۷۷۷* وضعیت ثبت بودن و ثبت نبودن گوشی همراه خود را مشاهده کند.
بانک و رمز دوم
«انقضای رمز دوم طی ۲۴ ساعت»؛ کلاهبرداران با نیت دستیابی به اطلاعات کارت‌بانکی مشترکان بانک‌های کشور، پیامکی را به شکل تصادفی ارسال می‌کنند و از مشترک می‌خواهند به لینکی که در ادامه پیامک آمده مراجعه کنند تا رمز دوم پویای آنها تغییر کند. از همین طریق کلاهبرداران به مشخصات کارت‌بانکی و رمز دوم دست پیدا می‌کنند و به‌وسیله آن کارت‌بانکی شما را هک می‌کنند. نکته طلایی این است که نباید به این‌گونه پیامک‌ها توجه کنید. اگر از مشکل رمز دوم خود اطمینان دارید، پس از اطلاع کامل از بانک برای این کار اقدام کنید، آن‌هم صرفا از طریق وبگاه رسمی بانک.
ثبت آگهی در سایت‌هایی مانند «دیوار» رایگان است و اگر متقاضی قصد داشته باشد آگهی‌اش را به شکل ویژه در معرض دید عموم قرار بدهد، همان ابتدا و از طریق سایت می‌تواند این کار را انجام دهد؛ اما معمولا پس از ثبت آگهی، عده‌ای پای سیستم نشسته‌اند تا به شماره‌هایی که در سامانه ثبت‌شده، پیغام بدهند تا مبلغ ناچیزی را برای ثبت آگهی پرداخت کنند. در این صورت است که به‌محض ورود به لینکی که برایتان ارسال‌شده است، حساب شما فیشینگ می‌شود.
برنده‌شدن در انواع قرعه‌کشی
کلاهبرداران همان‌طور که گفتیم خیلی به‌روز هستند و با مناسبت‌هایی که پیش می‌آید راه و روش خود را عوض می‌کنند. در تازه‌ترین ترفندی که انتخاب کردند، دست گذاشتند روی نقطه‌ضعفی به اسم خرید خودرو. با توجه به ثبت‌نام‌هایی که صورت گرفت و استقبالی که از این کار به عمل آمد، کلاهبرداران دست‌به‌کار شدند و با ارسال پیامک به متقاضیان خرید خودرو، اعلام کردند که باید قسمتی از مبلغ را پرداخت کنند. برخی از مردم نیز برای باطل نشدن سهم برنده شدنشان این کار را انجام دادند.
زمانی که پیامک‌هایی از این قبیل را دریافت می‌کنید، بهتر است به سرشماره نگاهی بیندازید. چنین پیامک‌های مهمی هیچ‌وقت با سرشماره موبایل برای کاربران ارسال نمی‌شود و اطلاع‌رسانی صرفا از سایت یا از سرشماره پیامکی مخصوص سامانه خودرو برای افراد ارسال می‌شود. البته مساله قرعه‌کشی صرفا به خودرو ختم نمی‌شود و هر قرعه‌کشی همین الزامات را دارد. زمانی که به علت شیوع کرونا، دولت تصمیم گرفت به خانوارها وام بدهد نیز کلاهبرداران بیکار نماندند. آنها با ارسال پیامک از مردم می‌خواستند شماره‌حساب خود را اعلام یا رمز دومشان را تغییر دهند. داشتن این اطلاعات برای کلاهبرداران هم مساوی بود با خالی کردن حساب کاربر.
احتمالا تا الان برایتان پیش‌آمده که مبلغی پول به‌حسابتان واریز شده و نمی‌دانید منبع پول کجاست. در این مواقع معمولا از بانک با شما تماس می‌گیرند و ضمن تایید هویت، کارهای مربوط به واریز اشتباه را انجام می‌دهند؛ اما کلاهبرداران از این شیوه نیز سوءاستفاده کرده‌اند.
به این شکل که یک پیامک جعلی از درگاه بانک صادر می‌کنند و پس از تماس با شماره موردنظر از او می‌خواهند تا مبلغ را بازگرداند. افراد هم معمولا به‌حساب اینکه مبلغ واقعا به‌حساب بانکی‌شان واریز شده، آن را به شماره کارتی که اعلام شده واریز می‌کنند. درحالی‌که پیامک واریز جعلی است و در واقع هیچ مبلغی به‌حساب شما واریز نشده است. دریافت چنین پیامک‌هایی را حتما با اغماض و شک دنبال کنید و پس از تایید و استعلام از بانک، کارهای مربوط به بازگرداندن وجه را انجام دهید.
