UiPath خاطره حضور جنجالی یک استارت‌آپ اروپایی در بورس نیویورک را تکرار کرد

دومین صادرات تکنولوژی موفق اروپا

دنیای‌اقتصاد : بالاخره کابوس کرونا و این همه‌گیری جهانی پایان می‌یابد، اما تاثیرات آن ماندگار خواهد بود. با ادامه شیوع کووید-۱۹، خانه‌نشینی‌ها و قرنطینه باعث شده است تا کارمندان بیشتری به دورکاری روی بیاورند و بسیاری از فرآیندهای کاری که زمانی به‌صورت حضوری و فیزیکی انجام می‌شدند، کم‌کم خودکار شوند. این موضوع به رشد اقبال به روبات‌ها و انجام فرآیندها با استفاده از آنها منجر شده است. با این اوصاف نرم‌افزارهای مرتبط با این صنعت هم در مسیر رشد قرار گرفته‌اند. تجربه انجام فرآیندهای کاری به‌صورت خودکار و با استفاده از روبات‌ها، باعث شده است که مدیران تمایل بیشتری به آن پیدا کنند. درست به همین دلیل هم هست که یک شرکت نوظهور و نه‌چندان شناخته‌شده از رومانی در هفته گذشته توانست با افزایش سرمایه به ۳/ ۱ میلیارد دلار، سهامش را در بورس نیویورک برای اولین‌بار عرضه کند. این اتفاق ارزش بازار شرکت UiPath را به ۳۰ میلیارد دلار رساند که حتی از ارزش بازار شرکت سوئدی Spotify در زمان عرضه اولیه سهامش در سال ۲۰۱۸ هم بیشتر است.

حالا تمام دغدغه بخش‌های آی‌تی در شرکت‌ها و سازمان‌ها روی اتوماسیون یا فرآیند خودکار انجام کارها متمرکز شده است. با این حال معمولا سیستم‌های مختلف یک شرکت با هم در ارتباط نیستند، پس اطلاعات صورت‌حساب‌ها یا نرم‌افزارهایی که امکان انتقال را ندارند، باید به‌صورت دستی کپی شوند. پیشرفت‌های اخیر در هوش‌مصنوعی و به‌خصوص الگوریتم‌های بینایی کامپیوتری که می‌تواند اسناد را اسکن کرده و اطلاعات را دسته‌بندی کند، به UiPath و رقبای دیگرش مانند Automation Anywhere و Blue Prism این امکان را می‌دهد که روندهای تکراری و خسته‌کننده گذشته را کنار بزنند.

یکی از تحلیلگران موسسه تحقیقاتی گارتنر معتقد است که بازار اتوماسیون روباتیک که تعریف نسبتا تازه‌ای در تکنولوژی‌های کاری به‌حساب می‌آید، طبیعتا هنوز کوچک است و با این اوصاف تعجبی ندارد که فروش جهانی آن در سال گذشته میلادی به بیش از ۳میلیارد دلار نرسیده باشد. UiPath و رقبای دیگرش به‌عنوان بازیگران اصلی این بازار پلت‌فرم‌های اتوماسیون را تولید می‌کنند که شامل برنامه‌هایی برای شناسایی وظایف و دیگر عملکردها و در نهایت انجام آنها هستند. با افزایش اقبال بازار اتوماسیون روباتیک و انجام کارهای بیشتر از این طریق، تقاضا برای چنین ابزارهایی بیشتر و بیشتر می‌شود.

«ری بین» یکی از فعالان و تحلیلگران این بازار معتقد است که در دیدگاه وسیع‌تر، انتظار می‌رود بازار پلت‌فرم‌ها و ابزارهای اتوماسیون روباتیک در فاصله سه تا پنج سال آینده، فروش سالانه ۳۰ میلیارد دلاری داشته باشد.

بعضی از تحلیلگران و کارشناسان بازار اتوماسیون روباتیک را بازار کوچک و بعضی دیگر آن را بازاری گسترده می‌دانند؛ صرف‌نظر از اندازه این بازار، تخمین زده می‌شود که شرکت رومانیایی UiPath حدود یک‌سوم آن را در اختیار خودش داشته باشد. درست مثل «دنیل اک» مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار شرکت Spotify، «دنیل دینز» مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار شرکت UiPath -که آن را در سال ۲۰۰۵ تاسیس و دوباره در سال ۲۰۱۲ به‌عنوان یک تولیدکننده پلت‌فرم‌های اتوماسیون روباتیک راه‌اندازی کرد- هم می‌دانست که برای موفقیت شرکتش باید مرزهای جغرافیایی را فراموش کند و فعالیتش را تنها به بازار کوچک خانگی محدود نکند و حتی به آن‌سوی مرزهای اروپا برود. تا پیش از همه‌گیری کرونا در دنیا، شرکت UiPath سرمایه‌گذاری سنگینی روی شبکه توزیع جهانی کرده بود. درست در همان دوره ویروس‌کرونا به دنیا آمد و همه‌چیز را تغییر داد و در نتیجه آن درآمد این شرکت رومانیایی تقریبا دو برابر شده و به ۶۰۰ میلیون دلار رسید تا آن را به سودآوری برساند.

با این همه اما حفظ جایگاه برتر در بازار کار ساده‌ای نیست. طبیعتا بازاری که رو به رشد است و انتظار می‌رود حجم تقاضا در آن با سرعت خیره‌کننده‌ای افزایش پیدا کند، می‌تواند توجه شرکت‌های دیگر از جمله غول‌های بزرگ تکنولوژی را هم به خودش جلب کند. با این اوصاف است که حالا خبرهایی منتشرشده که نشان می‌دهد مایکروسافت و SAP هم در تلاش هستند تا وارد بازار اتوماسیون روباتیک شوند. این درحالی است که شایعاتی درباره توجه مایکروسافت به UiPath برای خرید و ادغام هم شنیده می‌شد و گویا دنیل دینز دندان طمع مایکروسافت را از ریشه درآورده است. با این همه اما از آنجا که هر دو شرکت‌های مایکروسافت و SAP ارتباطات گسترده و نزدیکی با بسیاری از شرکت‌های کوچک و بزرگ جهان دارند، می‌توانند به راحتی وارد این بازار نوظهور شده و با سرعتی زیاد سهم قابل‌توجهی از آن را به خودشان اختصاص بدهند. فعالان بازار معتقدند که این غول‌های نرم‌افزاری می‌توانند پلت‌فرم‌ها و ابزارهای اتوماسیون روباتیک خودشان را همراه با دیگر نرم‌افزارهای تجاری و به‌صورت بسته‌های کاربردی به مشتریان‌شان ارائه دهند تا به این ترتیب این محصولات را با قیمت ارزان‌تری به آنها بفروشند. به این ترتیب عرضه پلت‌فرم‌های اتوماسیون روباتیک ارزان‌قیمت توسط شرکت‌های بزرگ نرم‌افزاری می‌تواند توازن بازار این محصولات را به‌هم ریخته و موقعیت شرکت‌های نه‌چندان بزرگی مانند UiPath را به‌خطر بیندازد. بعضی از کارشناسان معتقدند که UiPath ابزار چندانی برای محافظت از خودش در برابر این حملات بی‌امان ندارد. قیمت سهام این شرکت در اولین روز عرضه آن در بورس نیویورک تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد که در مقایسه با استاندارد عرضه اولیه سهام دیگر شرکت‌های تکنولوژی متوسط بوده است.

با تمام اینها اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند که بازار پلت‌فرم‌های اتوماسیون روباتیک آن‌قدر بزرگ است که گنجایش تولیدکنندگان بسیار بیشتری را هم داشته باشد. این درحالی است که بسیاری از مشتریان، همچنان محصولات تخصصی UiPath را ترجیح می‌دهند تا از آن طریق بتوانند به بازدهی بیشتری برسند.

از طرفی این شرکت رومانیایی در حال‌حاضر از یک جهت موفق شده و آن اثبات این موضوع است که سیلیکون‌ولی یا همان دره‌تکنولوژی معروف، به‌تدریج در حال از دست‌دادن انحصار‌ و واگذاری بسیاری از بخش‌های این صنعت به استارت‌آپ‌های نه‌چندان بزرگ اما خلاق و درخشان است. «ریچ‌ ونگ» از شرکت سرمایه‌گذاری Accel و عضو هیات‌مدیره UiPath معتقد است که این شرکت چنین مدعایی را با دلایل و نشانه‌‌های مختلف و البته مهم ثابت کرده است.

گسترش و شیوع کووید-۱۹ علاوه بر ترغیب شرکت‌ها به استفاده از اتوماسیون روباتیک و دیگر ابزارهای مفید برای دورکاری، سرمایه‌گذاران مخاطره‌ای را هم متقاعد کرده است تا به برگزاری جلسات کاری از طریق Zoom و دیگر ایده‌های خلاقانه‌ای که در دنیای بیرون از ماشین‌های تسلای آنها وجود دارند، با دقت بیشتری نگاه کنند. این درحالی است که تا همین یک دهه پیش بسیاری از سرمایه‌گذاران تنها حاضر به سرمایه‌گذاری‌های ریسک‌پذیر به‌صورت کوتاه‌مدت بودند؛ روندی که در سال‌های اخیر کمتر شده و در یک‌سال گذشته هم سرعت بیشتری گرفته است.