پوست‌اندازی تعامل تجاری با اروپا

به‌دنبال گشایش‌های بین‌المللی که پس از توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ صورت پذیرفت، یکی از کشورهایی که حتی پیش از به فرجام رسیدن برجام و پس از آن، هیات‌های تجاری خود را روانه ایران کرد، آلمان بود که بیش از ۵۰ هیات از این کشور اروپایی به ایران آمدند. چراغ سبز آلمانی‌ها برای ورود به بازارهای ایران و بهره‌گیری از فرصت به‌دست آمده را می‌توان از اظهارنظرات دولتمردان این کشور نیز دریافت. تاکید آنها بر پایبندی به برجام، به‌رغم نگرانی‌هایی که آمریکا در این خصوص به‌وجود آورده، گواه دیگری در این باره است.

اما متولیان تجاری ایران اعتقاد دارند که اقتصاد ایران درحال پوست‌اندازی است و تعاملات تجاری نیز باید براساس همین موضوع صورت گیرد. آنها بر این باورند که نام ایران نباید به‌واسطه چند کالا در دنیا مطرح شود. از این رو حرکت به سوی حوزه‌های جدید اقتصادی در دستور کار قرار دارد. بنابراین کشورهایی همچون آلمان نیز باید با توجه به همین پوست‌اندازی برای آینده روابط خود با ایران، برنامه‌ریزی کنند. در همین راستا افتتاح مرکز بازرگانی آلمان، فرصتی شد تا مقامات بخش‌خصوصی و دولتی دو کشور ضمن تاکید بر علاقه‌مندی به توسعه روابط اقتصادی، فهرست همکاری‌های آینده را ارائه دهند.

لیست فعالیت مرکز بازرگانی آلمان

مرکز بازرگانی آلمان در ایران زیرنظر اتاق مشترک ایران و آلمان فعالیت می‌کند و به‌دنبال تسهیل ورود فعالان اقتصادی دو کشور به بازارهای یکدیگر است. اتاق مشترک به یک شبکه جهانی با ۱۳۰ اتاق از ۹۰ کشور متصل است. تاسیس مرکز بازرگانی آلمان می‌تواند در تقویت جایگاه اتاق مشترک در این شبکه بیش از پیش اثرگذار باشد. هر شرکت خارجی برای اینکه در بازار جدیدی وارد شود، باید آن را مطالعه کند؛ یکی از خدمات ویژه مرکز، توجه به نیازهای شرکت‌های آلمانی برای مطالعه ایران است. برگزاری دوره‌های آموزشی یکی دیگر از خدمات مرکز خواهد بود. از سویی نمایندگانی از برخی دانشگاه‌های آلمان به ایران سفر می‌کنند و خواستار فعالیت مشترک با مراکز علمی ایرانی هستند. همچنین در اعزام و پذیرش دانشجویان هم خدماتی ارائه می‌دهد. حضور متخصصان آلمانی به ویژه در حوزه صنعت در ایران و برگزاری سمینارهای آموزشی برای علاقه‌مندان نیز از دیگر برنامه‌های مرکز بازرگانی آلمان است.

فرصت‌های اقتصادی جدید

پنج‌شنبه گذشته، در مراسم افتتاح این مرکز، پدرام سلطانی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برخی برنامه‌های اقتصادی ایران را در آینده برشمرد. وی با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی ایران در دوره جدید خود در حال طراحی حضور متفاوت و موثر در بازارهای صادراتی در خارج از ایران است، گفت: به‌زودی مراکزی را در خارج از کشور برای بخش‌خصوصی فعال خواهیم کرد و آنها را به‌عنوان مراکز فعال برای ارائه خدمات به فعالان اقتصادی ایران و شرکت‌ها و فعالان اقتصادی کشورهای دیگر که علاقه‌مند به تعامل با ما هستند، قرار خواهیم داد. زمان آن رسیده که بخش‌خصوصی ایران جدی‌تر، فعال‌تر، باانگیزه‌تر و مصمم‌تر از گذشته با همتایان خود در خارج از کشور فعالیت کند. شاید بخشی از انتظاراتی که بعد از اجرای برجام باید به‌عمل می‌آمد و وظیفه بخش‌خصوصی بود، در حد مطلوبی انجام نشد و بخش‌خصوصی به جهت مشکلاتی که در سال‌های گذشته داشت، کمی دیر عمل‌کرد و نتوانست خود را سازماندهی کند.

حتی سایر وزارتخانه‌ها و بخش‌های دولتی نیز این‌گونه عمل کردند؛ ما هم با تاخیر باور کردیم که دور جدیدی شروع شده و هیچ‌کدام از بخش‌های دولتی، بنگاه‌ها، بانک‌ها و بخش‌خصوصی آمادگی این کار‌ را نداشتند. سلطانی اظهار کرد: پشتیبانی آلمان از برجام، بارقه امید را در دل فعالان اقتصادی در ایران و کشورهای مقابل به‌وجود آورد. شاید برای اولین بار است که بیشتر کشورهای دنیا در مقابل مساله ایران و آمریکا موضع متفاوتی دارند و این نشان می‌دهد که آنها به قانون و عهد و توافقات پایبند هستند.

وی تاکید کرد: در فضای جدید تعاملات تجاری نمی‌خواهیم کشوری باشیم که آلمانی‌ها، سوئیسی‌ها اروپایی‌ها ما را به‌عنوان صادرکننده نفت، خشکبار (پسته) و فرش بشناسند؛ اگرچه اینها در صادرات ما باقی می‌مانند و برای حفظ و توسعه آنها تلاش می‌کنیم اما مدل اقتصادی و ترکیب اقتصاد ایران درحال تغییرات جدی و اساسی است. نایب‌رئیس اتاق ایران اظهار کرد: در دور جدید همکاری‌ها با آلمان، نگاه ما به‌سوی سرمایه‌گذاری روی نیروی خبره، بامهارت و بااندیشه جوان است؛ می‌خواهیم استارت آپ‌های خود را به دنیا عرضه کنیم و در تغییر ساختار مدل اقتصادی روی اقتصاد فرهنگ، اقتصاد هنر و اقتصاد دانش‌بنیان همکاری کنیم.

وی افزود: بخش‌خصوصی با این نگاه با همتایان آلمانی و اروپایی خود تعامل می‌کند. ما علاقه نداریم در مذاکرات خود با دنیا این جمله تکراری را عنوان کنیم که ایران دارنده دومین ذخایر گاز و چهارمین ذخایر نفت است و بخش‌خصوصی از این مسائل عبور می‌کند. دهه آینده دهه پوست‌اندازی اقتصاد ایران و ظهور و بروز شرکت‌هایی خواهد بود که شانه‌به‌شانه همتایان خود در فناوری، نوآوری و تولید کالاها و خدمات باارزش افزوده بالاتر حرکت می‌کنند.

نایب‌رئیس اتاق ایران خطاب به سفرای آلمان و سوئیس حاضر در جلسه گفت: از شما می‌خواهیم که کمک کنید تبادلات ما در سایر حوزه‌های فرهنگی، علمی و هنری نیز افزایش یابد. جامعه ایران جامعه بالغی است و علاقه‌مند است از دنیا یاد بگیرد. ایران از نگاه نسبتا نادرستی که به توانمندی‌های خود داشته عبور کرده و به جامعه یادگیرنده تبدیل شده است. می‌داند که اگر با دنیا تعامل می‌کند باید تواضع کند و یاد بگیرد و در تعامل فکری و اندیشه با دنیا باشد.

از سفرای آلمان و سوئیس می‌خواهیم که به‌عنوان متولی کشورهایشان در زمینه صدور ویزا شرایط را تسهیل کنند؛ چراکه ما باید از این مسائل کوچک عبور کنیم. وی همچنین گفت: از اتاق بازرگانی ایران و آلمان می‌خواهم که دور جدیدی از تعامل ایران و آلمان را شروع کنند و اگر در یک سال و نیم پس از برجام حرکت هیات‌ها به‌واسطه علاقه و خواست خودشان بود، در دور بعدی این تعاملات به‌واسطه بازاریابی، هماهنگی و دعوت اتاق بازرگانی ایران و آلمان باشد و این رفت و آمدها هوشمند، هدفمند و مبتنی بر فرصت‌های سرمایه‌گذاری دو کشور باشد.

باید از دوره اول که دوره آشنایی بود عبور کنیم و این وظیفه اتاق ایران و آلمان و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران است که روی حوزه‌های دارای مزیت اقتصادی تمرکز کنیم و دور جدیدی از تعاملات برای دو کشور فراهم شود. امید یراقی، رئیس اتاق مشترک ایران و آلمان نیز در مراسم افتتاح این مرکز گفت: این اتاق پل ارتباطی ایران و آلمان بود که در دولت تدبیر و امید، شرایط بهبود یافت و پس از برجام با همراهی بخش اقتصادی سفارت آلمان پذیرای بیش از ۵۰ هیات آلمانی در ایران بودیم.

علی ماجدی، سفیر ایران در آلمان هم با اشاره به اینکه نگاه آینده آلمان به بازارهای روسیه و خاورمیانه است، ‌گفت: بیش از ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی آلمان در زمینه صادرات است، به‌طوری‌که مازاد تجاری این کشور در سال ۲۰۱۶ به بیش از ۲۵۰ میلیارد یورو و در سال ۲۰۱۷ به ۳۰۰ میلیارد یورو رسیده است. تولید ملی آلمان دو هدف را دنبال می‌کند؛ هدف اول کیفیت تولید که همراه این کیفیت، قیمت ارزان‌تر نیز مورد توجه است و هدف دوم دسترسی به بازارها و نگهداری دائم آنها و یافتن بازارهای جدید است که این نگاه باعث انتقال تکنولوژی به کشورهایی مستعد شده است.

وی با تاکید بر مزیت‌های اقتصادی ایران اضافه کرد: طبق آمار از ۳۵۰ طرح در نظر گرفته شده برای سرمایه‌گذاری در ایران ۸۳ طرح با ارزش بیش از ۱۱ میلیارد یورو متعلق به آلمان است که امیدواریم با حل مشکلات پیش رو زمینه اجرای این طرح‌ها فراهم شود. انتخاب ایران به‌عنوان بازار جدید برای آلمان بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه ۲۰ هزار شغل در آلمان مربوط به صادرات به ایران است.مایکل کلور برشتولد، سفیر آلمان در ایران نیز در این مراسم گفت: آلمان در نهایی شدن برجام و نتیجه بخش‌بودن آن نقش مهمی داشته و برجام دستاوردی است که نباید به مخاطره بیفتد.

برای آلمان مهم است که این دستاورد مهم حفظ شود و مردم ایران نتیجه آن را در سفره‌های خود ببینند. این استراتژی جدید آمریکا برای به تاخیر انداختن تصمیم نهایی درباره برجام به منظور ایجاد نگرانی است که این نگرانی برای اقتصاد همچون سم است که باید با این موضوع مقابله کنیم. آلمان در گذشته و آینده از توافق هسته‌ای حمایت و با تمام قوا برای ادامه آن فعالیت می‌کند. در ۲ سال اخیر صادرات آلمان به ایران ۱۵ درصد افزایش یافته است که البته این افزایش صادرات در زمینه کالاهای سرمایه‌ای و ماشین‌آلات و کالاهای مورد استفاده در کارخانه‌ها بوده که تولید ناخالص داخلی را افزایش داده است.