اعلام نظام جدید حمایت‌تعرفه‌ای

هرچند در این اظهارات، وزیر صنعت، معدن و تجارت مجددا بر سیاست‌های حمایتی از طریق تعرفه تاکید کرد؛ اما رویکرد او این بار با تاکید بر رقابت‌پذیری بود. پیش از این تثبیت ۴ ساله تعرفه که توسط شریعتمداری مطرح شده بود، موجی از انتقادات را به‌دنبال داشت. چراکه کارشناسان بر این باور بودند که این تصمیم با روند جهانی شدن مغایرت دارد و برای تحقق الحاق به سازمان تجارت جهانی، باید روند کاهش تعرفه‌ها را در پیش گرفت. این درحالی است که تثبیت چهارساله تعرفه، وقفه‌ای در این خصوص ایجاد خواهد کرد. اما شریعتمداری این بار در مراسم افتتاح نمایشگاه بین‌المللی «لوازم خانگی»، موضوع رقابت پذیری را مطرح کرد و گفت که سیاست حمایت تعرفه‌ای به‌گونه‌ای نیست که عنصر رقابت حذف شود چراکه در این صورت، صنعت ما صنعت مرده‌ای خواهد بود. صنعت زنده و پویا صنعتی است که بتواند با رقیب هماوردی کند. در تیرماه ۹۳ حسن روحانی رئیس‌جمهوری دولت یازدهم که اکنون سکان دولت دوازدهم را نیز در‌ دست دارد، در جمع فعالان صنعتی و معدنی از روند صنعتی شدن کشور و وابستگی بیش از حد بخش تولید به حمایت‌های دولتی انتقاد و «رقابت‌گرایی» به‌ جای «حمایت‌گرایی» در بخش صنعت را رویکرد جدید دولت معرفی کرده بود. او اعتقاد داشت که اگر حمایت باشد، ولی در کنار آن رقابت نباشد، این حمایت مخرب است. 

در این راستا وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز  به نوعی رقابت‌پذیری صنایع و چگونگی تحقق اهداف حمایت‌های تعرفه‌ای را تشریح کرد. به گفته او تلاش دولت این است که حمایت تعرفه‌ای از صنایع داخلی، هدفمند و تضمین‌کننده رقابت باشد تا تولیدکنندگان همواره خود را در فضای رقابتی احساس کنند. وقتی دولت برای حمایت از تولید داخلی، تعرفه واردات را افزایش می‌دهد، اگر مرزها به‌طور کامل کنترل نشوند، این کالاها به‌طور قاچاق و با تعرفه صفر وارد کشور می‌شوند. شریعتمداری اعلام کرد که به سیاست حمایت تعرفه‌ای از تولید داخل ادامه می‌دهد اما به‌دنبال کنترل کامل مرزهای کشور نیز هست. چراکه در غیراین‌صورت این سیاست، به نتیجه نخواهد رسید. او همچنین عنوان کرد که بخشی از ورود کالا به کشور نیز از مسیر مناطق آزاد تجاری، بازارچه‌ها و تعاونی‌های مرزنشینان و با تعرفه صفر صورت می‌پذیرد که اینها نیز باید ساماندهی شوند. اما سخنان وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسمی دیگر به مداخله دولت در صنایعی همچون نان برمی گشت. شریعتمداری در مراسم افتتاح نمایشگاه «صنعت آرد و نان» عنوان کرد که مداخله بیش از اندازه دولت، محدودیت‌هایی را برای گسترش برخی از صنایع ایجاد می‌کند. البته اشاره مستقیم او مداخله دولت در صنعت نان بود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت در این باره گفت که مجموعه تولید نان باید به سمت تولید انبوه و صنعتی و تولیدی که با حداقل قیمت به دست مردم برسد، حرکت کند و این مهم نیازمند کاهش مداخله دولت در این امر است. همچنین در سخنرانی دیگر او که درنمایشگاه بین‌المللی «انرژی خورشیدی و صنایع وابسته» صورت گرفت، خرید تضمینی برق حاصل از این‌گونه انرژی‌ها به‌عنوان ابزار حمایتی در این حوزه عنوان شد.

حرکت به سمت کاهش مداخلات دولت

وزیر صنعت،‌معدن و تجارت در مراسم افتتاح نمایشگاه «صنعت آرد و نان»، گندم را یکی از مهم‌ترین مواد مغذی، دانست و گفت: به دلیل همین اهمیت و حساسیت مداخله بیش از اندازه در موضوع گندم و نان ایجاد می‌شود. البته مداخله بیش از اندازه محدودیت‌هایی را برای گسترش صنعت آرد و نان به‌وجود می‌آورد. به‌گونه‌ای‌که این مداخله‌ها سبب شده تا از ایجاد صنایع برای تولید انبوه نان‌های مختلف مورد نیاز، استفاده از این صنعت برای تولیدات جانبی دیگر غیر از نان و همچنین امکان صادرات در این حوزه بی‌بهره شویم. از این رو از دولت یازدهم تصمیم‌گیری در حوزه مسائل مربوط به گندم، آرد و نان و صنعت آن تا جایی که مقدور بود غیرمتمرکز شد و فرمانداری‌ها از طرف دولت، اتحادیه‌های صنفی ذی‌ربط و انجمن‌های صنفی تولیدکنندگان صنعت گندم و آرد و نان در سطوح استانی اختیارات بیشتری برای تصمیم‌گیری در این موضوع داشتند که این راه‌حلی برای توسعه همه‌جانبه این صنعت است. وزیر صنعت، معدن و تجارت با اعلام اینکه ستاد تنظیم بازار بر نظارت بیشتر فرمانداری‌ها و اتحادیه‌های صنفی بر قیمت نان در سطح کشور تاکید دارد، اضافه کرد: این ستاد بر اختیار اتحادیه‌های صنفی، اتاق‌های اصناف با هماهنگی فرمانداران سراسر کشور برای تعیین قیمت این محصول تاکید کرده است.

استراتژی حمایت از تولید لوازم خانگی

شریعتمداری در مراسم افتتاح نمایشگاه بین‌المللی لوازم‌خانگی نیز در مورد استراتژی دولت درخصوص این صنعت گفت: هدف دولت دوازدهم که در حقیقت ادامه سیاست دولت یازدهم است، توسعه صنایع لوازم‌خانگی است که هم اکنون ۷/ ۰ درصد تولید ناخالص داخلی کشور ناشی از آن است. این سیاست به‌ویژه در برنامه‌ریزی‌های مناطق آزاد صنعتی و تجاری کشور قرار دارد. امروز ما در داخل کشور شاهد ظهور و بالندگی برندهایی هستیم که صادرات آنها به کشورهای همسایه آغاز شده و بسیار مشهور هستند. صنعت لوازم خانگی می‌تواند نقش مهمی در تولید محصولات پایه‌ای مانند مس، آلومینیوم و حتی فولاد ایفا کند.

او در حاشیه مراسم افتتاح نمایشگاه دیگر- نمایشگاه بین‌المللی«انرژی خورشیدی و صنایع وابسته»- نیز گفت: با وجود داشتن نفت، تولید انرژی‌های تجدید پذیر پاک به‌عنوان یک هدف مهم باید تقویت شود و با تلاش و برنامه‌ریزی برای خرید تضمینی برق حاصل از این‌گونه انرژی‌ها در زمینه گسترش فرهنگ استفاده از آن گام برداریم. همچنین در راستای حمایت از این امر، در برنامه پنج ساله ششم توسعه برای تولید پنج هزار مگاوات برق با استفاده از روش‌های نوین تولید الکتریسیته تکلیف داریم. امیدواریم با حمایت‌های به عمل آمده به‌خصوص در خرید تضمینی برق حاصل از این‌گونه انرژی‌ها در زمینه گسترش فرهنگ مربوط به استفاده از آن در سطح کشور گام‌های موثری برداریم.