با کمک نهادهای آموزشی آلمان انجام می‌شود
تغییر ساختار آموزش شغلی در ایران
علیرضا مقیدی، مدیر بخش ایران در پروژه همکاری آموزش شغلی دوگانه ایران و آلمان با اشاره به تفاهم‌نامه‌ای که در اسفند ۱۳۹۶ بین اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، بنیاد آموزش و مهارت آلمان (SBH) و سازمان فنی و حرفه‌ای کشور به امضا رسید، گفت: هدف اصلی این پروژه معرفی و ایجاد ساختار عناصر آموزش شغلی دوگانه (به معنای آموزش در دو محیط مختلف کار و مدرسه) در ایران با کارآیی موثر در آموزش مشاغل مورد نیاز صنایع و بنگاه‌های اقتصادی است. وی افزود: انتظار می‌رود با تقویت روابط همکاری بین سازمان فنی و حرفه ای، اتاق‌های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان‌ها و تشکل‌های تخصصی، نیازهای آموزشی شغلی بنگاه‌های اقتصادی شناخته شده و برنامه‌های آموزشی با توجه به نیاز روز صنعت، تدوین و در نهایت منجر به بالا رفتن سطح مهارتی نیروی کار متخصص در ایران شود.
مقیدی با بیان اینکه این طرح به‌صورت پایلوت درمرحله اول اجرا می‌شود، افزود: در مرحله اول اجرای این پروژه با همکاری نمایندگان سازمان فنی و حرفه‌ای و اتاق‌های بازرگانی استان‌ها از بنگاه‌های اقتصادی نیازسنجی شغلی می‌شود و بعد از آنالیز فرم ها، ۳ یا ۴ استان برای اجرای آموزش شغلی دوگانه به‌صورت پروژه پایلوت انتخاب می‌شود. مدیرپروژه ایران این طرح درپاسخ به این سوال که آیا ابتدا سیستم آموزش شغلی ایران بررسی شده و آیا زمینه برای اجرای این پروژه فراهم است توضیح داد: مراکز و سیستم‌های آموزشی در ایران پراکندگی بسیاری دارند. از طرفی در اکثر این مراکز و حتی در دوران تحصیلی هم به دانش‌آموزان و دانشجویان آموزش مهارت‌های اجتماعی، فنی و حرفه‌ای داده نمی‌شود و مدرک‌گرایی در جامعه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
وی افزود: به‌طور کلی آموزش‌های شغلی در ایران عرضه محور هستند در صورتی که تنها با تقاضا محور بودن و آموزش طبق نیاز روز صنعت می‌توان به نیروی متخصص و کارآمد با بهره‌وری بالا رسید. نظام آموزشی در ایران به گونه‌ای نیست که دانش آموز را برای ورود به عرصه بازار کار آماده کند؛ چرا که تاکید بیشتر بر رشته‌های نظری است. از اهداف اصلی پروژه، فراهم کردن زمینه برای پیاده‌سازی سیستم آموزش دوگانه است. در صدد هستیم که با تغییر ساختار نظام آموزش شغلی با الگوپذیری از سیستم آموزش دوگانه آلمان در درازمدت کیفیت آموزش‌های مهارتی و شغلی را برحسب نیازهای شغلی صنایع بالا ببریم.
مقیدی نبود همکاری نظام‌مند و تعریف شده بین سازمان فنی و حرفه‌ای و اتاق‌های بازرگانی و بنگاه‌های اقتصادی در آموزش مشاغل فنی و حرفه‌ای را مهم‌ترین چالش پیش‌رو عنوان کرد و ادامه داد: در مسیر پروژه، قوانین کار و تامین اجتماعی نیز از جمله چالش‌های این پروژه است. با اجرای این پروژه امکان گسترش همکاری‌های چندجانبه اتاق‌های بازرگانی، مراکز فنی و حرفه‌ای، تشکل‌ها و بنگاه‌های اقتصادی با کمک مشاوران و مربیان متخصصِ همکار اجرایی پروژه (بنیاد آموزش و مهارت آلمان SBH) فراهم می‌شود. در این راستا مشکلات قانونی و سیستماتیک موجود با الگوپذیری از سیستم آموزش دوگانه آلمان که یکی از موفق‌ترین سیستم‌های آموزش شغلی در دنیا است هموار می‌شود.
او مهم‌ترین مزیت‌های این سیستم برای بنگاه اقتصادی را تامین نیروی متخصص، خلاق و نوآور با هزینه کم اعلام کرد و یادآور شد: در آلمان استفاده از سیستم آموزش دوگانه به‌عنوان هزینه در نظر گرفته نمی‌شود، چراکه هزینه‌هایی که صرف آموزش کارآموز می‌شود، منجر به بهره‌وری نیرو شده و طبق آمار ۶۷ درصد هزینه‌ها به بنگاه اقتصادی برمی‌گردد. علاوه بر آن بنگاه اقتصادی نیروی متخصص و جوان مورد نظر خود را در محیط کار و شرایط بنگاه خود تربیت می‌کند و آموزش‌های لازم را به او می‌دهد.
به گفته مقیدی، کارآموزان می‌توانند از ۱۵ سالگی حرفه مورد علاقه خود را انتخاب کنند. همچنین رسیدن به استقلال مالی و کسب درآمد را از سنین پایین تجربه می‌کنند. آنها مستقیما وارد حرفه مورد علاقه خود می‌شوند و ضمن یافتن جایگاه مناسب اجتماعی به امنیت شغلی در آینده نیز می‌رسند و با انگیزه بیشتری در بازار کار تجربه کسب می‌کنند. همچنین این سیستم آموزشی برای کارآموزانی که علاقه به ادامه تحصیل و تحصیلات دانشگاهی ندارند، امکان کاریابی، کسب مهارت و در نتیجه درآمدزایی را فراهم می‌کند.
وی درپاسخ به این پرسش که آیا موسسات دیگری هم در اجرای درست آموزش دوگانه در کشور وظایفی دارند، خاطرنشان کرد: علاوه بر سازمان فنی و حرفه‌ای کشور و اتاق‌های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی که با همکاری هم باعث می‌شوند نیازهای آموزشی بنگاه‌های اقتصادی به مراکز آموزشی منتقل شود و طبق آن محتوای آموزشی برنامه‌ریزی شود، تشکل‌های تخصصی، اتحادیه کارفرمایان و اصناف نیز با توجه به اینکه ارتباط مستقیم و نزدیک با بنگاه‌های اقتصادی دارند، نقش موثری می‌توانند ایفا کنند. او درباره نحوه هزینه‌ها توضیح داد: حمایت مالی این پروژه از طرف وزارت همکاری‌های اقتصادی و توسعه آلمان (BMZ) انجام می‌شود و طی تفاهم‌نامه منعقده بین همکاران پروژه در صورت افزایش هزینه‌ها اتاق بازرگانی ایران هم به پروژه کمک خواهد کرد. مقیدی درباره چشم‌انداز اجرای درست این طرح گفت: در صورت درست اجرا شدن پروژه همکاری بین اتاق‌های بازرگانی و سازمان و مراکز فنی و حرفه‌ای کشور به‌صورت نظام‌مند طی تفاهم‌نامه رسمی بین دو نهاد شکل خواهد گرفت.
او افزود: اطلاع‌رسانی صحیح و کامل مزیت‌ها و کارآیی سیستم آموزش دوگانه به کارفرمایان و بنگاه‌های اقتصادی موجب می‌شود که آنها نیازهای آموزشی خود را بر اساس این سیستم آموزشی پیگیری کنند. وی با بیان اینکه نرخ بیکاری درایران بالاست، گفت: با توجه به اینکه هدف این پروژه تغییر ساختار سیستم آموزشی شغلی در ایران است، در بلندمدت طبیعتا در کاهش نرخ بیکاری تاثیر چشمگیری خواهد داشت. مقیدی در خاتمه گفت: در سیستم آموزش دوگانه آلمان که بر مبنای اقتصاد، صنعت و نیاز بنگاه‌های اقتصادی است، از ایده‌های نو که در این راستا باشند استقبال می‌شود و می‌توان با تعامل شکل گرفته بین سازمان فنی و حرفه‌ای و اتاق‌های بازرگانی به تدوین و آموزش مشاغل جدید پرداخت.
ارسال نظر