پیش از این در بخشنامه‌ای که اردیبهشت‌ امسال ابلاغ شد واردات کلیه کالاها به‌صورت تجاری و خدماتی به کشور اعم از مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون انجام ثبت‌سفارش ممنوع شده بود، اما در مصوبه جدید به منظور تسهیل در فرآیند تولید داخلی در کشور، به بخش تولید این مجوز داده شده است که در چارچوب فهرست اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت بخشی از کالاها بدون ثبت‌سفارش به مناطق آزاد وارد شوند.

دستورالعمل گمرک درخصوص ساماندهی و مدیریت بازار ارز و موارد مرتبط با عملکرد گمرک از جمله چگونگی ثبت‌سفارش، واردات، گشایش اعتبار و برگشت ارز صادراتی اوایل اردیبهشت‌ماه امسال ابلاغ شد. در این ابلاغیه واردات کلیه کالاها به‌صورت تجاری به کشور اعم از مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون انجام ثبت‌سفارش ممنوع اعلام شد. مطابق با این دستورالعمل تمام گمرکات همجوار مناطق آزاد مکلف شدند ضمن استقرار کامل در ورودی کالا به مناطق ضمن اخذ ثبت‌سفارش جهت ورود کالا به این مناطق نسبت به انجام تشریفات گمرکی کالاهای وارداتی به مناطق آزاد تجاری- صنعتی براساس این مصوبه و اعمال مقررات مناطق اقدام کنند. همچنین براساس این بخشنامه، صدور گواهی ورود کالا به مناطق آزاد منوط به ارائه ثبت‌سفارش جهت ورود کالا به این مناطق از سازمان توسعه تجارت و تعیین منشا ارز از سوی بانک مرکزی و انجام تشریفات گمرکی توسط گمرک همجوار آن منطقه تعیین شد. اما با ابلاغ این بخشنامه چالش‌های بسیاری برای تولیدکنندگان کشور به‌وجود آمد. فعالان اقتصادی معتقد بودند که این دستورالعمل باعث شده روند ورود مواد اولیه و قطعات مورد نیازشان با کندی مواجه شود و در نتیجه چرخ کسب‌وکارهای‌شان به خوبی نچرخد. این روند ادامه داشت تا اینکه روز گذشته براساس مصوبه دولت، مجوز واردات مواد اولیه و قطعات به مناطق آزاد آن هم بدون ثبت‌سفارش صادر شد. تحلیلگران اقتصادی معتقدند این مجوز به بخش تولید، باعث می‌شود واردات مواد اولیه و قطعات با شتاب بیشتری صورت گیرد و در نتیجه بر محیط فضای کسب‌وکار نیز تاثیرات مطلوبی به همراه خواهد داشت.

جزئیات معافیت ثبت‌سفارش

براساس پیشنهاد دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، هیات وزیران واردات مواد اولیه و قطعات مورد نیاز تولید بدون ثبت‌سفارش در مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی را مجاز اعلام کرد. اما در جزئیات این ابلاغیه چه مواردی قید شده است؟ در این مصوبه آمده است هیات وزیران در جلسه ۷ آذربه پیشنهاد دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون‌اساسی ایران تصویب کرد که به منظور تسهیل در فرآیند تولید داخلی در کشور، واردات مواد اولیه و قطعات مورد نیاز تولید به مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی در چارچوب فهرست اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت، براساس مقررات این مناطق و بدون ثبت‌سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است. همچنین براساس این مصوبه، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است فهرست گروه‌های کالایی یاد شده را ظرف یک هفته به دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و گمرک ایران اعلام کند و به طریق مقتضی به اطلاع واحدهای تولیدی و تجاری برساند. این مصوبه از سوی معاون اول رئیس‌جمهور ۱۱ آذر ۹۷ ابلاغ شد. در همین راستا ناصر خرمالی، مدیر توسعه صادرات امور گمرکی و ارزش افزوده دبیرخانه مناطق آزاد مصوبه فوق را برای اجرا به مدیران عامل مناطق آزاد کشور ابلاغ کرد.