۱۰ مسیر جبران آسیب‌های کرونایی صنعت نمایشگاهی
۱- مهم‌ترین ابزار بازاریابی در جهان است که به‌رغم قدمتی ۲۵۰۰ ساله به طور مستمر وضع خود را با آخرین دستاوردهای تکنولوژیک جهان تطبیق داده است. ۲- در سال ۲۰۱۸ میلادی بالغ بر ۲/ ۳ میلیون نفر در این صنعت در دنیا به کار اشتغال داشته‌اند. ۳- در همان سال، این صنعت براساس تحقیقاتی که توسط دانشگاه آکسفورد و اتحادیه جهانی صنعت نمایشگاهی انجام گرفته است بالغ بر ۱۹۸ میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی دنیا کمک کرده است. ۴- رونق فعالیت بالغ بر صدها رشته در بخش‌های مختلف اقتصادی، به برگزاری نمایشگاه‌ها وابسته است. ۵- صنعت نمایشگاهی در توسعه توریسم، جذب سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی، توسعه صادرات، انتقال فناوری‌های پیشرفته به کشورها، گسترش مناسبات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بین کشورها به طور مستقیم تاثیرگذار است.
هر سال بالغ بر ۳۲ هزار نمایشگاه مهم و بزرگ بین‌المللی در دنیا برپا می‌شود که در آنها حدود ۵ میلیون شرکت، موسسه، بنگاه اقتصادی تولیدی و صنعتی انواع کالاها و خدمات خود را در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌دهند و بیش از ۳۰۰ میلیون نفر از این نمایشگاه‌ها دیدن می‌کنند. ایران با دارا بودن حدود ۴۰ مرکز نمایشگاهی در استان‌های مختلف کشور و برگزاری بیش از ۶۰۰ رویداد نمایشگاهی مقام دوم را در خاورمیانه پس از امارات عربی متحده (عمدتا دبی) دارد و قدیمی‌ترین کشور خاورمیانه است که سابقه مشارکت آن در نمایشگاه‌های جهانی (اکسپوهای لندن، پاریس، وین و ...) به نیمه دوم قرن نوزدهم بازمی‌گردد. برپایی نمایشگاه‌های بین‌المللی در ایران و حضور در نمایشگاه‌های کشورهایی که از پتانسیل خرید کالاهای صادراتی ایران برخوردارند و همچنین برپایی نمایشگاه‌های اختصاصی در کشورهای همسایه در سال‌های اخیر در توسعه صادرات غیرنفتی کشور نقش زیادی داشته است و دستیابی به صادرات بیش از ۴۴ تا ۵۰ میلیارد دلار کالا در هر سال، طی دو سال گذشته مرهون برپایی صدها نمایشگاه بین‌المللی در کشور و حضور در نمایشگاه‌های برون‌مرزی بوده است.
این صنعت در کشور ما با حداقل ۱۳۰ صنعت و رشته اقتصادی در ارتباط است و به رونق آنها کمک می‌کند. بالغ بر چند هزار نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت در کشور ما به کار اشتغال دارند. در سال گذشته بیش از ۳۰۰ شرکت در استان‌های کشور به ساخت غرفه و چند برابر آنها به ارائه خدمات به بخش نمایشگاهی اشتغال داشته‌اند.
شیوع ویروس کرونا از دسامبر ۲۰۱۹ خسارات سنگینی به صنعت نمایشگاهی دنیا از جمله کشور ما وارد کرده است. پس از اعلام وضعیت قرمز از سوی سازمان جهانی بهداشت، تمام نمایشگاه‌ها، کنفرانس‌ها و رویدادهای مهم اقتصادی در اغلب کشورهای دنیا لغو شد یا زمان برگزاری آنها به تعویق افتاد. براساس آخرین ارزیابی‌های انجام شده توسط UFI زیان وارده به صنعت نمایشگاهی دنیا در یک دوره ۶ ماهه که حدود پنج ماه آن سپری شده است، ۱۴۵ میلیارد دلار خواهد بود.
اغلب کشورهای دنیا براساس رهنمودهای اتحادیه‌های تخصصی بین‌المللی فعال در این صنعت و مقامات اقتصادی، به تدوین بسته‌های حمایتی برای کمک به صنعت نمایشگاهی و جلوگیری از وارد شدن ضربه‌های شدیدتر به توسعه اقتصادی و تجارت بین‌المللی اقدام کرده‌اند که اطلاعات آنها در سایت‌های ذی‌ربط درج شده است. شیوع ویروس کرونا در کشور ما سبب شد که براساس رهنمودهای ستاد ملی مبارزه با کرونا همه نمایشگاه‌ها در سراسر کشور، برنامه‌های نمایشگاهی خود را لغو کرده یا به تعویق بیندازند که نتیجه آن تا نیمه اول اردیبهشت بیش از ۱۵۰ رویداد نمایشگاهی در مراکز نمایشگاهی کشور (با احتساب نمایشگاه‌های برون‌مرزی که قرار بود ایران در آنها شرکت کند) لغو شده است. شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران از طریق برگزاری جلسات متعدد با روسای مراکز نمایشگاهی کشور، انجمن غرفه‌سازان و سایر تشکل‌های ذی‌ربط زیان وارده به صنعت نمایشگاهی را طی این مدت برآورد و برای جبران آنها مکاتبات لازم را انجام داده است.
ضرورت ایجاب می‌کند که به منظور جلوگیری از ورشکستگی یا توقف فعالیت مراکز نمایشگاهی کشور و ارائه‌دهندگان خدمات و تجهیزات مرتبط با این صنعت و حفظ نیروی ماهر و کارآزموده فعال در این صنعت که پیدا کردن جایگزین برای آنها در کوتاه‌مدت غیرممکن است اقدامات زیر انجام گیرد:
۱- قرار گرفتن مشاغل مربوط به صنعت نمایشگاهی در فهرست ده‌گانه مصادیق کسب‌و‌کارهای آسیب‌دیده از ویروس کرونا توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان تامین اجتماعی و سایر نهادهای ذی‌ربط. ۲- بهره‌مند شدن نیروی کار شاغل در بخش نمایشگاه‌ها و خدمات وابسته از پوشش بیمه بیکاری (براساس فهرستی که سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها و دارندگان مراکز نمایشگاهی کشور ارائه خواهند داد). ۳- بخشودگی مالیاتی شرکت‌های نمایشگاهی زیاندیده برای دورانی که فعالیت آنها به حالت تعلیق درآمده است. ۴- به رسمیت شناختن نمایشگاه‌ها به‌عنوان صنعت براساس رهنمود سازمان ملل که در سال ۱۹۴۹ در دنیا اجرا شده است که در نتیجه آن تعرفه خدمات نمایشگاهی مانند آب، برق، گاز و خدمات بیمه به نرخ تعرفه صنعتی محاسبه می‌شود. ۵- جبران زیان شرکت‌های فعال مجری نمایشگاه‌های بین‌المللی در داخل و خارج و زیان ناشی از عدم اشتغال بیش از ۱۲۰۰ نفر از نیروی کار آنان به مبلغ ۳۰ میلیارد تومان ۶- جبران زیان ۳۰۰ شرکت فعال در غرفه‌سازی و ارائه خدمات نمایشگاهی و استرداد بیمه پرداختی ۳۳۰۰ نفر شاغلان مستقیم آنان به مبلغ ۱۵۰ میلیارد تومان. ۷- استمهال وام‌های پرداختی به شاغلان صنعت نمایشگاهی توسط شبکه بانکی کشور و موافقت با تاخیر در ارائه اظهارنامه مالیاتی و تسویه حساب‌های بیمه و ارائه تسهیلات کم‌بهره به آنان. ۸-تخصیص ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار به شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران از محل اعتبارات پیش‌بینی شده برای حمایت از کسب‌و‌کارهای متاثر از شیوع ویروس کرونا. ۹- تدوین یک بسته حمایتی ویژه برای کمک به صنعت نمایشگاهی کشور. ۱۰-رسیدگی به مشکلات ایجاد شده برای صنعت نمایشگاهی کشور در نتیجه شیوع COVID-۱۹ در ستاد ملی مبارزه با کرونا در اسرع وقت؛ از آنجا که برپایی نمایشگاه‌ها می‌تواند در معرفی توانمندی‌های بخش تولید و معرفی پتانسیل‌های آنها برای تحقق جهش تولید در سال جاری تاثیر قاطع داشته باشد و تعدادی از کشورهای دنیا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت، برگزاری نمایشگاه‌ها را به تدریج مجاز اعلام کرده‌اند مقتضی است که ستاد ملی مبارزه با کرونا به منظور جلوگیری از افزایش خسارت بخش نمایشگاهی کشور با بازگشایی نمایشگاه‌ها در نیمه دوم خرداد، با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی موافقت کند تا این بخش مهم اقتصادی کشور بتواند نقش مورد انتظار را در تحرک صادرات کشور و کمک به بخش تولید در خروج از رکود، ایفا کند.
