کمیته پایش تعهدات ارزی صادرکنندگان ایجاد می‌شود
این هشدار رئیس‌جمهور در حالی خطاب به صادرکنندگان اعلام شده که اگرچه تعهد ارزی سال ۹۸ صادرکنندگان، ۳۱ تیرماه سررسید می‌شود، اما اقدامات تنبیهی دولت از ابتدای تیر شروع شده است. نخستین قدمی که از سوی متولیان در مورد برخورد با کسانی که هنوز ارز صادراتی خود را برنگردانده‌اند، تعلیق کارت بازرگانی این گروه از تجار بوده است. در عین حال خبرها حکایت از آن دارد که تمامی کارت‌های مشکوک در مسیر قرمز انتخاب مسیر اظهارنامه قرار گرفته و هیچ‌گونه تسهیلاتی از سوی گمرک به این کارت‌های بازرگانی اعطا نشده است. البته سازمان توسعه تجارت نیز روز دوشنبه طی اطلاعیه‌ای متذکر شد با توجه به مسوولیت وزارت صمت در پایش رفتار تجاری، کارت‌های بازرگانی آن دسته از بازرگانانی که تا تاریخ ۳۱ تیر رفع تعهد ارزی نکنند، ابطال می‌شود و رفع این تعلیق یا ابطال صرفا در صورت تایید بانک مرکزی صورت خواهد گرفت. اما رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در آستانه پایان مهلت رفع تعهد ارزی با صدور دستور ویژه‌ای، خواستار تشکیل کمیته ویژه پایش تعهدات ارزی صادرکنندگان شده است. هدف از ایجاد این کمیته، پایش تعهدات ارزی و هماهنگی برای تسریع و تسهیل در زمینه ایفای تعهدات صادرکنندگان بوده است.
در این رابطه مظفر علیخانی، معاون استان‌ها و تشکل‌های اتاق ایران نیز با توجه به تشدید تحریم‌های اقتصادی و گسترش بیماری کرونا و اثرات سوء آن بر اقتصاد، تولید و اشتغال کشور گفت: لازم است در این دوران اقدامات ویژه‌ای انجام شود. به این ترتیب پارلمان بخش خصوصی کشور بر آن شد تا با عنایت به اهمیت بازگشت ارزهای صادراتی به چرخه اقتصادی، کمیته پایش تعهدات ارزی صادرکنندگان را در اتاق ایران و اتاق‌های سراسر کشور راه‌اندازی کند. او افزود: چارچوب‌های عملیاتی این کمیته به زودی مشخص خواهد شد و با همکاری و مشارکت سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوطه از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی، گمرک، تشکل‌ها و کمیسیون‌های این حوزه کار خود را آغاز می‌کند. بر اساس این گزارش، کمیته پایش تعهدات ارزی صادرکنندگان در اتاق ایران و اتاق‌های سراسر کشور راه‌اندازی می‌شود. رویکرد این کمیته تسهیل فرآیند بازگشت ارز به چرخه اقتصادی از طریق شناسایی فرآیندهای دست‌وپاگیر، پیچیده و طولانی سیاست‌های ارزی و تجاری کشور، انتقال آنها به مراجع مربوط و تلاش برای اصلاح آنهاست.
سرنوشت کارت‌های بازرگانی
از تاریخ هشتم تیر، کارت‌های بازرگانی کسانی که رفع تعهد ارزی نکرده‌اند، به حالت تعلیق درآمده است. در همین رابطه معاون گمرک ایران دیروز گفت: تمامی کارت‌های بازرگانی مشکوک در مسیر قرمز انتخاب مسیر اظهارنامه قرار گرفته و هیچ‌گونه تسهیلاتی از سوی گمرک به این کارت‌های بازرگانی اعطا نشده است.
مهرداد جمال ارونقی با اشاره به اقدامات گمرک درخصوص پیگیری برگشت ارز حاصل از صادرات اعلام کرد: با توجه به لزوم تودیع تعهد صادرکنندگان جهت بازگشت ارز حاصل از صادرات و با عنایت به شائبه افزایش صادرات غیرمتعارف توسط برخی از صاحبان کالاهای صادراتی و احتمال اجاره‌ای بودن کارت‌های بازرگانی آنها، احصای شاخص‌های عمومی عملیات مشکوک در رویه صادرات در دستور کار حوزه فنی و امور گمرکی گمرک ایران قرار گرفته و شاخص‌های اشاره شده در ۱۰ بند طی بخشنامه طبقه‌بندی شده در دی ۹۷ به گمرکات اجرایی کشور ابلاغ شده است.
معاون فنی گمرک ایران افزود: متعاقب این امر، گمرک ایران علاوه بر الزام کلیه صادرکنندگان به سپردن تعهد فروش ارزحاصل از صادرات به‌صورت سیستمی، طی ۱۳ فقره نامه طبقه بندی شده، اقدام به اعلام مشخصات کارت‌های بازرگانی مشکوک به سازمان توسعه تجارت ایران، دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی کرده و در نامه‌های صادره به صادرات غیرمتعارف صاحبان کالاهای صادراتی ارائه شده و احتمال اجاره‌ای بودن آنها تصریح شده که به دلیل محرمانه بودن این مکاتبات از انتشار تصاویر مربوطه خودداری می‌شود. با این وجود در صورت درخواست مراجع ذی‌صلاح در اختیار مراجع مزبور قرار خواهد گرفت.
این مقام مسوول اظهار کرد: باید توجه داشت به محض ابلاغ بسته سیاستی نحوه برگشت ارز حاصل از صادرات در سال ۹۸ و نحوه رفع تعهد ارز صادراتی سال ۹۷ صادرکنندگان از سوی بانک مرکزی به گمرک، به محض اطلاع‌رسانی موضوع و ابلاغ به گمرکات اجرایی، تعامل لازم را با بانک مرکزی برقرار و پیشنهادهای لازم را در راستای اجرایی شدن بهینه بسته مذکور به مراجع ذی‌ربط و ذی‌صلاح ارائه کرده و پیگیری‌های لازم را انجام داده است.
ارونقی با اشاره به کارگروه تشکیل شده در این خصوص اضافه کرد: طبق مصوبه هیات وزیران درخصوص اصلاح ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات، «چنانچه در طول دوره اعتبار کارت بازرگانی، گزارشی مبنی بر رفتار سو تجاری دارنده کارت بازرگانی دریافت شود، وزارت صنعت، معدن و تجارت در صورت احراز، توسط کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، گمرک ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق تعاون ایران (حسب مورد) می‌تواند تا زمان حصول رسیدگی توسط مراجع ذی‌ربط، نسبت به تعلیق یا ابطال کارت بازرگانی اقدام کند.» که در ارتباط با موضوع صادرکنندگان بدون بازگشت ارز به چرخه اقتصادی کشور نیز با توجه به حضور گمرک در کارگروه اشاره شده، مراتب طی هشت فقره مکاتبه به وزارت صنعت، معدن و تجارت منعکس و اهمیت موضوع تشریح شده است. رئیس کمیته راهبردی گمرک ایران با اشاره به این موضوع که گمرک، در راستای اجرای صحیح و کامل بسته سیاستی نحوه برگشت ارز حاصل از صادرات، نهایت تعامل و همکاری را با مراجع ذی‌ربط و ذی‌صلاح از جمله سازمان توسعه تجارت ایران، وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی داشته است، افزود: علاوه بر انعکاس موارد اشاره شده به مراجع ذی‌ربط، با طرح موضوع در جلسات کمیته انتخاب مسیر اظهارنامه، تمامی کارت‌های بازرگانی مشکوک و اشاره شده، در مسیر قرمز انتخاب مسیر اظهارنامه قرار گرفته و هیچ‌گونه تسهیلاتی از سوی گمرک به این کارت‌های بازرگانی اعطا نشده و بنابراین اقدامات تنبیهی لازم نیز درخصوص این کارت‌های بازرگانی، اعمال و اجرا شده است.
