لزوم برقراری تجارت آزاد میان کشورهای عضو اکو
همچنین روسای اتاق‌های ترکیه، ازبکستان، افغانستان و ایران نیز خواستار نقش‌آفرینی ویژه بخش خصوصی کشورهای عضو اکو شدند و بر ضرورت شکل‌گیری تجارت آزاد میان کشورهای عضو اکو و اجرایی شدن موافقت‌نامه‌های تجارت ترجیحی تاکید کردند. غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران در این نشست بر ضرورت تقویت تجارت درون‌گروهی کشورهای عضو اکو تاکید کرد و یادآور شد که دستیابی به اهداف ۲۰۲۵ اکو در گرو همکاری بخش‌های خصوصی و دولتی کشورهای عضو اکو است. او در این نشست مجازی گفت: درحالی‌که هم‌جواری اعضا، وجود مرزهای مشترک و به‌تبع آن کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، ازجمله نقاط قوت اعضا برای افزایش مناسبات تجاری بوده است. اما تجارت درون‌گروهی اعضای اکو، رشد چندانی نداشته است. به گفته رئیس اتاق ایران، اعضای اکو در سال ۲۰۱۹ بالغ‌بر ۷۸۰ میلیارد دلار با جهان مبادله بازرگانی انجام دادند که از این رقم ۶/ ۷ درصد یعنی حدود ۵۹ میلیارد دلار سهم تجارت درون منطقه‌ای بوده است که نسبت به دوره مشابه سال قبل تغییری نداشته است. به باور شافعی، یکی از دلایل عمده کاهش تجارت درون‌سازمانی فقدان موافقت‌نامه‌های تجارت ترجیحی بین کشورهای عضو و عدم اجرایی شدن موافقت‌نامه تجاری اکو (اکوتا) به‌عنوان مهم‌ترین موافقت‌نامه تجاری در سطح اکو است که در این راستا با همکاری کشورهای عضو به‌خصوص کشورهای بنیان‌گذار باید نسبت به رفع موانع اجرایی اقدام کرد. شافعی اظهار کرد: اعضای بنیان‌گذار اکو باید جهت دستیابی به اهداف چشم‌انداز ۲۰۲۵ و با مشارکت سایر کشورهای عضو اقدامات لازم را به عمل‌آورند که این مهم، هماهنگی و همکاری بخش‌های دولتی و خصوصی کشورها و به‌خصوص اتاق بازرگانی اکو را می‌طلبد و لازم است برخی زمینههای مساعد و کمتر مورد توجه در منطقه اکو برای توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری مورد بهره‌برداری قرار گیرد. شافعی عنوان کرد: گردشگری و به‌ویژه گردشگری سلامت، ترانزیت، حمل‌ونقل و به‌کارگیری مسیرها و کریدورهای ریلی و جاده‌ای موجود و راه‌اندازی کریدورهای برنامه‌ریزی‌شده و نیز همکاری در زمینههای انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی به‌خصوص در سطح بخش خصوصی از مهم‌ترین زمینههای مساعد برای همکاری در میان کشورهای عضو اکوست. او در همین زمینه ابراز امیدواری کرد که با پیگیری‌های دبیرخانه و اتاق اکو توسعه همکاری‌ها در حوزه‌های نامبرده به نتایج مطلوبی برسد. شافعی همچنین افزود: یکی دیگر از زمینههای معطل مانده بین کشورهای عضو برای توسعه همکاری‌ها به‌ویژه در بخش‌خصوصی، انجام سرمایه‌گذاری‌های صنعتی و تولید مشترک با استفاده از دانش فنی و مواد اولیه موجود در منطقه است که برای این منظور پیش از این از طرف اتاق بازرگانی و صنعت اکو طرح‌هایی پیشنهاد شده و در جلسات آتی نیز جزئیات بیشتری از این پیشنهاد موردبحث و بررسی قرار خواهد گرفت. توسعه تجارت الکترونیک و زیرساخت‌های مناسب این بخش در شرایط کرونا از دیگر موضوعاتی است که شافعی به آن پرداخت و خواستار توجه کشورهای عضو اکو شد. رئیس اتاق ایران با اشاره به نقش ایران در میان کشورهای صادرکننده نفت، برنامه‌های اتاق ایران را برای توسعه همکاری با کشورهای عضو اکو تصریح کرد و ادامه داد: ایران با استفاده بهینه از منابع و ذخایر گاز طبیعی معدنی، داشتن شرایط ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی مناسب، جایگاه مهم در میان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و همچنین، نقش بالقوه در تامین امنیت اقتصادی و انرژی جهان، زمین‌های کشاورزی و مدرن‌سازی این بخش، نوآوری و خلق مزیت‌های جدید، سرمایه‌گذاری و بهره‌وری از منابع انسانی و توسعه بخش‌های تولیدی کارآمد که دارای قدرت رقابت هستند، توانسته جایگاه مناسبی را در عرصه توسعه اقتصادی از آن خود کند و اتاق ایران نیز تقویت فعالیت‌های اقتصادی در قالب‌های دو و چندجانبه با کشورهای عضو اکو بر پایه ظرفیت‌های موجود را برنامه‌ریزی کرده است. شافعی عنوان کرد: این امر محقق نخواهد شد، مگر با همکاری اعضای گروه و از طریق تعاملات شایسته بانکی، ارائه معافیت‌های تعرفه‌ای، ارائه تسهیلات درزمینه حمل‌ونقل زمینی، هوایی، دریایی، تامین امنیت حمل‌ونقل، تسهیلات گمرکی و ارائه و افتتاح اعتبارات اسنادی (ال سی) در بانک‌های کشورهای عضو و به‌ویژه بانک توسعه و تجارت اکو که از اهمیت روزافزونی در توسعه مبادلات بازرگانی و تجاری درون منطقه‌ای اکو برخوردار است. شافعی در پایان از تلاش‌های اتاق افغانستان و ترکیه قدردانی و ابراز امیدواری کرد که شاهد تلاش مضاعف کشورهای عضو اکو برای توسعه همکاری‌ها باشیم. او همچنین تاکید کرد که باید حلقه دوستی و مودت بین کشورهای عضو اکو برقرار و تقویت شود. در ادامه، روسای کانون بانوان کارآفرین ایران و کمیسیون گردشگری اتاق ایران به‌عنوان رئیس کمیته‌های تخصصی مربوطه سخنرانی کردند. در همین راستا، علی‌اکبر عبدالملکی رئیس کمیته گردشگری اکو به ظرفیت‌های گردشگری ایران اشاره کرد و خواستار توجه و اقدامات ویژه کشورهای عضو اکو برای مقابله با آثار جبران‌ناپذیر شیوع ویروس کرونا در صنعت گردشگری شد. او گفت: در دنیای امروز انجام تجارت به‌تنهایی امکان‌پذیر نیست. همه مشاغل برای دستیابی به یک هدف مشترک باید از یکدیگر حمایت کنند. با جهانی‌شدن رقابت، نوآوری و خلاقیت نیز تغییر می‌کند و افزایش مزیت رقابتی فقط در صورت همسو شدن کامل اعضای زنجیره تامین حاصل می‌شود، که باید در تجارت بین کشورهای اکو، به‌ویژه درزمینه گردشگری توسعه یابد. به گفته عبدالملکی، آمار نشان می‌دهد ورود گردشگران بین‌المللی در سال ۲۰۲۰ از سه سناریو پیروی کرده است: از دست دادن ۸۵۰ میلیون تا ۱/ ۱ میلیارد گردشگر بین‌المللی که خسارتی بالغ‌بر ۹۱۰ میلیارد دلار به این صنعت وارد کرده و حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون شغل متأثر از این بحران قرارگرفته‌اند. او تاکید کرد که تبدیل منطقه اکو با بیش از ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت به‌عنوان یک مقصد گردشگری جهانی نیاز به فراهم‌سازی زیرساخت‌ها و ابزارهای لازم برای مطابقت با استانداردهای جهانی صنعت گردشگری دارد. عبدالملکی با ارائه توضیحاتی درباره ظرفیت‌های گردشگری کشورهای عضو اکو، خواستار حل مشکلات موجود برای توسعه صنعت گردشگری در میان این کشورها شد. او در همین زمینه به محدودیت‌های صدور ویزا اشاره کرد و گفت: همه ما می‌خواهیم برای حذف موانع روادید، با طرح‌هایی مانند لغو روادید، به‌ویژه برای گردشگران جاده ابریشم، بیماران و گردشگران سلامت در منطقه اکو، همکاری مؤثری به عمل‌آوریم. ضرورت ارائه بسته‌های مشترک و اتخاذ رویکرد جدید و ابتکار در استفاده از روش‌های نوین تبلیغات از جمله پیشنهادهایی بود که عبدالملکی در سخنرانی خود به آنها پرداخت.
اتاق ایران، رئیس دوره‌ای اتاق اکو شد
در پایان این نشست، پس از ارائه گزارش کمیته‌های تخصصی با توجه به بند ۲ اساسنامه اتاق اکو ریاست این اتاق از افغانستان به ایران منتقل شد. همچنین در این نشست طرح تولید مشترک خودرو در منطقه اکو که توسط اتاق ایران تهیه شده بود در نشست ارائه و مقرر شد کشورهای عضو نظرات خود را در این خصوص به دبیرخانه اتاق اکو ارسال کنند. در همین زمینه، «توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری»، «پیگیری اجرایی شدن موافقت‌نامه‌های منطقه‌ای اکو به ویژه موافقت‌نامه تجاری اکو ( اکوتا) با بهره‌گیری از رویکردی نوین، «توسعه راهکارهای گردشگری در منطقه اکو به ویژه گردشگری سلامت»، «توسعه کریدورهای حمل و نقل ریلی و جاده‌ای از جمله KTAI و ITI و گسترش و بازاریابی آنها با کمک بخش خصوصی» از دیگر موضوعاتی بود که محمدرضا کرباسی معاون امور بین‌الملل اتاق ایران ضمن اشاره به آنها تاکید کرد که باید اولویت‌های اتاق اکو در دوره جدید باشد. کرباسی همچنین، خواستار همکاری تنگاتنگ کشورهای عضو با اتاق‌های بازرگانی اکو شد و آمادگی اتاق ایران را جهت تدوین استراتژی اجرایی موارد فوق با همکاری دبیرکل سازمان اکو در تهران اعلام کرد.
